Wojna hybrydowa ebook

ANTONI LANGER

Wojna hybrydowa

© 2018 Antoni Langer

© 2018 WARBOOK Sp. z o.o.

Redaktor serii: Sławomir Brudny

Redakcja: Karina Stempel-Gancarczyk

Korekta: Radosław Kobierski

eBook:Ilona i Dominik Trzebińscy Du Châteaux, [email protected]

Projekt okładki: Paweł Gierula

Zdjęcie: Bartek Bera

ISBN 978-83-65904-09-6

Wydawca: Warbook Sp. z o.o.

ul. Bładnicka 65

43-450 Ustroń, www.warbook.pl

Wszystkie wydarzenia i osoby przedstawione w książce są fikcyjne, a podobieństwo do osób i zdarzeń rzeczywistych może być wyłącznie dziełem przypadku. Wszelkie informacje dotyczące funkcjonowania sił zbrojnych, służb specjalnych i policji pochodzą z jawnych źródeł lub są interpretacją zawartych w nich informacji.

Osoby dramatu:

Agata Adamczewska – kapitan marynarki, oddelegowana do Służby Kontrwywiadu Wojskowego, była pilot lotnictwa morskiego, później w składzie Wydzielonej Grupy Zadaniowej

Tadeusz Barański – profesor historii, Prezes Rady Ministrów

Lech Danielak – major pilot, specjalista wywiadu elektronicznego w składzie Wydzielonej Grupy Zadaniowej

Marta Delvigne – porucznik, wydział wywiadu politycznego Dyrekcji Generalnej Bezpieczeństwa Zewnętrznego Republiki Francuskiej

Janusz Gołąb– generał broni, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych

Kaire Habermann – porucznik, Estońska Służba Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Kaitsepolitseiamet)

Grzegorz Haliński ps. Zwierzu – zawodowy przestępca, prawa ręka Mariana Jasterskiego

Andrzej Hermanowicz – emerytowany nadkomisarz Centralnego Biura Śledczego Policji

Katarzyna Ignatowicz – poseł na Sejm RP, partnerka życiowa Andrzeja Hermanowicza

Maciej Janikowski – minister koordynator służb specjalnych, następnie minister obrony narodowej i premier

Marian Jasterski – biznesmen, zaangażowany w działalność przestępczą

Adrian Kalinowski – terrorysta, członek skrajnie lewicowej Frakcji Rewolucyjnej

Dymitr Kardaszew – kapitan 45 Brygady Specjalnego Przeznaczenia Wojsk Powietrznodesantowych Federacji Rosyjskiej

Anna Kotulska – poseł na Sejm RP, lewicowa aktywistka

Zbigniew Kruszyński – generał broni, pilot, dowódca operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych

Paweł Lenkiewicz – pułkownik, dowódca Wydzielonej Grupy Zadaniowej, w przeszłości oficer wywiadu oraz Jednostki Wojskowej GROM

Anna Nikulina vel Anna Gutman vel Anna Rensch – starsza porucznik Głównego Zarządu Wywiadowczego Sztabu Generalnego (GRU), „nielegał”, pracująca na kierunku polskim

Magdalena Rezler – skrajnie lewicowa aktywistka organizacji terrorystycznej Frakcja Rewolucyjna

Tadeusz Rostek – minister obrony narodowej

Aleksandra Rudzińska– sierżant podchorąży, Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych

Mieczysław Sobieraj – generał czterogwiazdkowy, Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

Sylwia Wierzbicka – kapitan Wojska Polskiego, dowódca drugiej kompanii drugiego batalionu 12 Brygady Zmechanizowanej, później w składzie Wydzielonej Grupy Zadaniowej

Marcin Woźniak – major Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, wcześniej służący w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego

Salman Zakajew – zamieszkały w Polsce Czeczen kierujący zorganizowaną grupą przestępczą

Jarosław Zakrzewski – wiceadmirał, Dowódca Centrum Operacji Morskich

Bogna Załęcka – podinspektor, wrocławski zarząd Centralnego Biura Śledczego Policji

Prolog

Mi­ni­ster­stwo Obro­ny Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej

Ści­śle taj­ne

dn. 15 stycz­nia 2017

No­tat­ka służ­bo­wa

Do­ty­czy: Sy­tu­acja w ob­sza­rze Mo­rza Bał­tyc­kie­go

Obec­ne uwa­run­ko­wa­nia geo­po­li­tycz­ne i mi­li­tar­ne w in­te­re­su­ją­cym nas ob­sza­rze są zde­ter­mi­no­wa­ne przez dwa czyn­ni­ki. Pierw­szym jest po­sta­wa Sta­nów Zjed­no­czo­nych, któ­ra, jak wy­ka­zu­ją dzia­ła­nia i ana­li­zy pro­wa­dzo­ne przez Służ­bę Wy­wia­du Za­gra­nicz­ne­go, Głów­ny Za­rząd Wy­wia­dow­czy Sił Zbroj­nych oraz inne or­ga­na pań­stwo­we, jest mniej przy­chyl­na an­ga­żo­wa­niu się na ob­sza­rze Eu­ro­py.

We­dług ocen do­ko­na­nych na pod­sta­wie ofi­cjal­nych wy­po­wie­dzi oraz in­for­ma­cji ze źró­deł oso­bo­wych i tech­nicz­nych ce­lem po­li­ty­ki no­wej ad­mi­ni­stra­cji USA jest umoc­nie­nie ame­ry­kań­skiej do­mi­na­cji. Sta­ny Zjed­no­czo­ne ry­wa­li­zu­ją obec­nie o stre­fy wpły­wów z Chi­na­mi w Azji i Afry­ce oraz z nami na Bli­skim Wscho­dzie. W szcze­gól­no­ści Ame­ry­ka­nie mogą dą­żyć do neu­tra­li­za­cji po­ten­cja­łu mi­li­tar­ne­go Ira­nu, aby utrzy­mać kon­tro­lę nad Za­to­ką Per­ską oraz umac­niać swo­ją obec­ność w Azji. Ozna­cza to, że Ame­ry­ka­nie mogą nie być za­in­te­re­so­wa­ni ak­tyw­no­ścią w Eu­ro­pie i skie­ru­ją swo­je siły na inne ob­sza­ry. Na­le­ży jed­nak pa­mię­tać, że ame­ry­kań­skie eli­ty nie są zgod­ne co do ewen­tu­al­ne­go opusz­cze­nia Eu­ro­py.

Do­wo­dem na to może być pro­po­zy­cja zło­żo­na ostat­nio wła­dzom Li­twy, Ło­twy i Es­to­nii, któ­rych ar­mie nie dys­po­nu­ją li­czą­cym się po­ten­cja­łem woj­sko­wym w za­kre­sie da­le­ko idą­cej po­mo­cy w mo­der­ni­za­cji sił zbroj­nych, wraz z moż­li­wym dar­mo­wym prze­ka­za­niem nie­wiel­kiej licz­by sa­mo­lo­tów bo­jo­wych, któ­re mo­gły­by utwo­rzyć wspól­ną jed­nost­kę my­śliw­ską. Jako miej­sce sta­cjo­no­wa­nia wy­mie­nia się bazę Ama­ri w Es­to­nii.

Dru­gą prze­słan­ką są roz­luź­nia­ją­ce się po­wią­za­nia we­wnątrz­eu­ro­pej­skie: ewen­tu­al­ne wy­cho­dze­nie ko­lej­nych państw z UE lub ogra­ni­cze­nie współ­pra­cy tyl­ko do naj­bar­dziej pod­sta­wo­wych spraw eko­no­micz­nych ozna­czać może, że eu­ro­pej­ska jed­no­myśl­ność w spra­wach obron­nych i po­li­ty­ki za­gra­nicz­nej nie­dłu­go się skoń­czy.

Moż­li­wy jest jed­nak w tym za­kre­sie sce­na­riusz ne­ga­tyw­ny, za­kła­da­ją­cy po­wstrzy­ma­nie wzro­stu na­stro­jów eu­ro­scep­tycz­nych i anty­eu­ro­pej­skich oraz szyb­ką in­te­gra­cję Eu­ro­py wo­kół państw, któ­re w przy­szło­ści mogą utwo­rzyć twar­dy rdzeń Eu­ro­py, obej­mu­ją­cy tak­że Skan­dy­na­wię i bli­sko z nią zwią­za­ne re­pu­bli­ki bał­tyc­kie.

W związ­ku z tym po­stu­lu­je się, aby pod­jąć moż­li­wie szyb­ko agen­tu­ral­no-dy­wer­syj­ne od­dzia­ły­wa­nie na Es­to­nię, Ło­twę i Li­twę w celu obez­wład­nie­nia tam­tej­szych rzą­dów z dłu­go­ter­mi­no­wym ce­lem ode­rwa­nia ich od Eu­ro­py, neu­tra­li­za­cji lub zwią­za­nia ści­sły­mi wię­zia­mi z Fe­de­ra­cją Ro­syj­ską. Pro­po­nu­je się wy­ko­rzy­sta­nie ich sy­tu­acji et­nicz­nej. Jed­no­cze­śnie na­le­ży od­dzia­ły­wać na Pol­skę oraz Szwe­cję, jako kra­je mo­gą­ce udzie­lić tym pań­stwom po­mo­cy mi­li­tar­nej, przy cią­głym po­li­tycz­nym wy­wie­ra­niu wpły­wu na NATO i UE, aby po­wstrzy­mać je od otwar­tej in­ter­wen­cji. Szcze­gól­nie istot­na jest tu Pol­ska, któ­ra dąży do za­in­sta­lo­wa­nia na sta­łe za­chod­nich sił zbroj­nych w bez­po­śred­niej bli­sko­ści ob­wo­du ka­li­nin­gradz­kie­go.

Na­szym zy­skiem po­li­tycz­nym i mi­li­tar­nym bę­dzie od­su­nię­cie za­gro­że­nia zwią­za­ne­go z obec­no­ścią sił NATO i Sta­nów Zjed­no­czo­nych w po­bli­żu gra­nic Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej. Dzię­ki temu bę­dzie moż­li­we ob­ję­cie peł­ną opie­ką Ro­sjan miesz­ka­ją­cych na Li­twie, Ło­twie i Es­to­nii oraz za­pew­nie­nie bez­pro­ble­mo­wej ko­mu­ni­ka­cji lą­do­wej z ob­wo­dem ka­li­nin­gradz­kim.

Roz­wią­że to tak­że pro­blem ukra­iń­ski, gdyż w ta­kiej sy­tu­acji wła­dze w Ki­jo­wie będą mu­sia­ły zgo­dzić się na uło­że­nie re­la­cji z nami na na­szych wa­run­kach, być może doj­dzie tak­że do zmia­ny rzą­du. Ewen­tu­al­na mo­dy­fi­ka­cja po­li­ty­ki rzą­dów tego re­gio­nu otwo­rzyć może przed nami nowe per­spek­ty­wy go­spo­dar­cze, przy­wra­ca­jąc na­szą do­mi­na­cję w na­tu­ral­nej stre­fie wpły­wów FR. W szcze­gól­no­ści po­zwo­li to za­bez­pie­czyć mor­skie szla­ki ko­mu­ni­ka­cyj­ne Ro­sji po­przez uzy­ska­nie do­stę­pu do no­wych por­tów i baz flo­ty wo­jen­nej, a jed­no­cze­śnie od­su­nąć za­gro­że­nie ze stro­ny Za­cho­du. Z ko­lei po wzmoc­nie­niu na­szej po­zy­cji bę­dzie­my mo­gli za­dbać o do­god­ne dla nas wa­run­ki ko­rzy­sta­nia z cie­śnin duń­skich. Był to pro­blem wie­lo­krot­nie ana­li­zo­wa­ny w in­nych opra­co­wa­niach.

Wy­ko­na­nie za­da­nia pro­po­nu­je się, po kon­sul­ta­cjach z Mi­ni­ster­stwem Obro­ny, Głów­ne­mu Za­rzą­do­wi Wy­wia­dow­cze­mu Sił Zbroj­nych Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej. W szcze­gól­no­ści uwa­ża się, że na­le­ży za­sto­so­wać środ­ki czyn­ne wo­bec sił zbroj­nych, po­li­cji, służb spe­cjal­nych oraz ad­mi­ni­stra­cji wy­żej wy­mie­nio­nych państw, tak aby do­pro­wa­dzić je do sta­nu unie­moż­li­wia­ją­ce­go sku­tecz­ne dzia­ła­nie.

Szcze­gó­ło­we oce­ny geo­stra­te­gicz­ne na­ka­zu­ją zwró­cić szcze­gól­ną uwa­gę na Pol­skę z ra­cji jej po­ło­że­nia geo­gra­ficz­ne­go. Opi­sy­wa­na w za­chod­niej pra­sie spe­cja­li­stycz­nej spra­wa tak zwa­ne­go prze­smy­ku su­wal­skie­go oraz stra­te­gicz­nie waż­ne szla­ki ko­mu­ni­ka­cyj­ne na Bał­ty­ku po­win­ny w tym za­kre­sie być przed­mio­tem szcze­gól­ne­go za­in­te­re­so­wa­nia Głów­ne­go Za­rzą­du Wy­wia­dow­cze­go. Je­śli zaś Ame­ry­ka­nie, cze­go nie moż­na wy­klu­czyć w świe­tle nie­daw­nych wy­da­rzeń i zde­cy­do­wa­ne­go zwro­tu pol­skiej po­li­ty­ki w kie­run­ku Wa­szyng­to­nu kosz­tem re­la­cji z Bruk­se­lą, zde­cy­du­ją się na za­an­ga­żo­wa­nie w Pol­sce, po­zwo­li to na zmu­sze­nie ich do roz­pro­sze­nia uwa­gi i mniej­sze­go za­an­ga­żo­wa­nia na Bli­skim Wscho­dzie i w Azji. Na­le­ży przy tym pa­mię­tać, że w prze­ci­wień­stwie do ww. re­gio­nów, Pol­ska nie jest trak­to­wa­na w spo­sób prio­ry­te­to­wy, a za­tem moż­li­we jest szyb­kie po­rzu­ce­nie jej przez USA, gdy moż­li­we kosz­ta za­an­ga­żo­wa­nia prze­kro­czą spo­dzie­wa­ne ko­rzy­ści.

Ma­rzec 2017

.1.

Po­nie­dzia­łek, 13 mar­ca

Czer­wo­ne świa­tła ostrze­gaw­cze mi­ga­ły na każ­dym z czte­rech wy­so­kich ko­mi­nów elek­trow­ni, da­jąc lu­dziom w dwóch sa­mo­cho­dach nie­za­wod­ną po­moc w na­wi­ga­cji. Na­wet gdy­by zga­sły, i tak dro­gę zna­li na pa­mięć. Je­cha­li szyb­ko, jak na ra­dio­wo­zy na sy­gna­le przy­sta­ło, zwłasz­cza o trze­ciej w nocy na pu­stej le­śnej dro­dze.

Ka­pi­tan Dy­mitr Kar­da­szew z 45 Bry­ga­dy Spe­cjal­ne­go Prze­zna­cze­nia Wojsk Po­wietrz­no­de­san­to­wych, wi­dząc świa­tła bra­my, prze­ła­do­wał broń. Upew­nił się, że przy­cze­pio­ne rze­pa­mi do mun­du­ru em­ble­ma­ty są na miej­scu. Od nich za­le­ża­ło po­wo­dze­nie ca­łe­go pla­nu.

Byli uzbro­je­ni pra­wie tak, jak es­toń­ski od­dział an­ty­ter­ro­ry­stycz­ny K-Kom­man­do. Ich broń po­cho­dzi­ła z róż­nych źró­deł i tra­fi­ła do od­dzia­łu róż­ny­mi ka­na­ła­mi. On sam wy­brał nie­miec­ki ka­ra­bi­nek G36K, uży­wa­ny przez miej­sco­wą po­li­cję. Dwaj inni lu­dzie w te­re­no­wym nis­sa­nie mie­li ame­ry­kań­skie krót­kie MK18, ku­pio­ne na czar­nym ryn­ku na Bli­skim Wscho­dzie. Ostat­ni z nich, kie­row­ca, po­sia­dał pi­sto­let ma­szy­no­wy MP5, zu­peł­nie le­gal­nie do­star­czo­ny do Ro­sji z Nie­miec – z tego po­wo­du oczy­wi­ście usu­nię­to z nie­go wszel­kie ozna­cze­nia. Po­dob­nie uzbro­jo­na była szóst­ka żoł­nie­rzy ja­dą­cych za nimi w fur­go­net­ce volks­wa­gen. Oba po­jaz­dy były nie­ozna­ko­wa­ne, za­opa­trzo­ne w lam­py bły­sko­we. Spe­cjal­nie ku­pio­no czar­ne, tak aby pa­so­wa­ły do po­jaz­dów uży­wa­nych przez tych, któ­rych mie­li uda­wać.

Oczy­wi­ście zo­sta­li prze­pusz­cze­ni, wy­star­czy­ło tyl­ko za­trzy­mać się na chwi­lę i po­zwo­lić war­tow­ni­kom – dwóm cy­wil­nym i dwóm żoł­nie­rzom lo­kal­ne­go od­dzia­łu Gwar­dii Na­ro­do­wej – na ru­ty­no­wą kon­tro­lę.

Cze­ka­li na nich.

Wie­dzie­li, że przy­ja­dą.

A oni wie­dzie­li, że oni wie­dzą.

Pod­je­cha­li tuż pod bu­dy­nek, w któ­rym znaj­do­wa­ła się cen­tra­la ochro­ny. Dwóch lu­dzi naj­le­piej mó­wią­cych po es­toń­sku zo­sta­ło przy sa­mo­cho­dach. Po­zo­sta­li we­szli, mi­ja­jąc ko­lej­ną parę war­tow­ni­ków.

W sali nad­zo­ru sie­dzia­ło czte­rech lu­dzi: dwój­ka ochro­nia­rzy wpa­trzo­nych w ekra­ny sys­te­mów mo­ni­to­rin­gu, mło­dy pod­ofi­cer w woj­sko­wym mun­du­rze i szef zmia­ny, ły­sie­ją­cy męż­czy­zna po czter­dzie­st­ce. Wsta­li, jak­by chcie­li się przy­wi­tać.

Kar­da­szew pod­niósł broń. Strze­lił do żoł­nie­rza, po­tem do ochro­nia­rzy. Szef zmia­ny upadł i po­zwo­lił się zwią­zać. To on wcze­śniej wy­ko­nał dwa ele­men­ty pla­nu. Po­in­for­mo­wał pod­wład­nych o przy­jeź­dzie an­ty­ter­ro­ry­stów i zdjął blo­ka­dę z por­tów USB kom­pu­te­rów w cen­tra­li ochro­ny.

Na­past­ni­cy roz­dzie­li­li się na mniej­sze gru­py. Dwaj za­ję­li miej­sca ochro­nia­rzy. Do por­tów USB we­tknę­li spe­cjal­nie przy­go­to­wa­ne pen­dri­ve’y. Po­zo­sta­li opu­ści­li po­miesz­cze­nie. O tej po­rze w elek­trow­ni nie było wie­lu pra­cow­ni­ków, je­dy­nie mi­ni­mal­na ko­niecz­na ob­sa­da. Nikt nie prze­szka­dzał „po­li­cjan­tom” w do­tar­ciu do bu­dyn­ków miesz­czą­cych pom­py.

Elek­trow­nia Esti, czy­li po pro­stu „Es­to­nia”, po­dob­nie jak dru­ga bliź­nia­cza in­sta­la­cja w re­jo­nie Na­rwy, jest elek­trow­nią ciepl­ną, spa­la­ją­cą ropę wy­do­by­wa­ną z miej­sco­wych złóż łup­ko­wych. Jej dzia­ła­nie za­pew­nia woda po­bie­ra­na z po­bli­skiej rze­ki. Aby ją unie­ru­cho­mić, nie trze­ba nisz­czyć ca­łe­go za­kła­du ani na­wet ogrom­nych ko­tłów i tur­bin słu­żą­cych do pro­duk­cji prą­du.

Sa­bo­ta­ży­ści do­sko­na­le o tym wie­dzie­li. Po obez­wład­nie­niu ope­ra­to­rów pomp za­ło­ży­li na ma­szy­nach pre­cy­zyj­ne, małe ła­dun­ki wy­bu­cho­we. Eks­plo­zje nie były duże ani bar­dzo gło­śne, choć lu­dzie na ze­wnątrz je usły­sze­li.

Dys­po­zy­tor­nia mocy nie zo­sta­ła za­ata­ko­wa­na, nie ist­nia­ła taka ko­niecz­ność, a było to na­wet nie­wska­za­ne. Ktoś mu­siał wy­łą­czyć in­sta­la­cje, któ­re na­gle prze­sta­ły być chło­dzo­ne. Ja­kiś czło­wiek na­wet uru­cho­mił alarm, ale sys­tem ochro­ny nie dzia­łał. Wy­łą­czo­no wszyst­kie ka­me­ry i czuj­ni­ki, a ra­dio­te­le­fo­ny, za­głu­sza­ne sil­nym sy­gna­łem, umil­kły. Za­wio­dła tak­że sieć ko­mór­ko­wa. Za­nim ktoś po­biegł do cen­tra­li ochro­ny, było już za póź­no.

Nie nie­po­ko­je­ni in­fil­tra­to­rzy wsie­dli do sa­mo­cho­dów i od­je­cha­li, po­zo­sta­wia­jąc jed­ną, ukry­tą bom­bę. O lo­sie obu in­sta­la­cji prze­są­dził nad­miar za­bez­pie­czeń. W sys­te­mie ochro­ny pod­sta­wę sta­no­wi­ła re­dun­dant­ność. Dla­te­go ochro­na była mie­sza­na, cy­wil­no-woj­sko­wa, i dla­te­go w ra­zie po­trze­by z jed­nej elek­trow­ni moż­na było ste­ro­wać wszyst­ki­mi in­sta­la­cja­mi dru­giej. Do­ty­czy­ło to tak­że za­bez­pie­czeń, któ­re obez­wład­nił spe­cjal­nie przy­go­to­wa­ny pro­gram.

W dru­giej elek­trow­ni dy­wer­san­ci po­ja­wi­li się chwi­lę póź­niej. Ich za­da­nie było jesz­cze ła­twiej­sze, po pro­stu we­szli przez zdal­nie otwar­tą bra­mę i wdar­li się do sta­cji pomp. Po pię­ciu mi­nu­tach wy­co­fa­li się.

Ża­den z na­past­ni­ków nie uciekł da­le­ko. Na­rwa, z któ­rej elek­trow­nia czer­pa­ła wodę, jest rze­ką gra­nicz­ną po­mię­dzy Ro­sją a Es­to­nią.

Es­to­nia utra­ci­ła sie­dem­dzie­siąt pięć pro­cent ener­gii. Lu­dzie, któ­rzy wsta­li rano, nie mo­gli za­pa­lić świa­tła. Tram­wa­je i tro­lej­bu­sy w Tal­li­nie nie wy­je­cha­ły na uli­ce. Nie dzia­ła­ły ban­ko­ma­ty ani ter­mi­na­le płat­ni­cze. Sie­ci ko­mór­ko­we funk­cjo­no­wa­ły z prze­rwa­mi, aż w koń­cu wy­łą­czo­no je, gwa­ran­tu­jąc łącz­ność tyl­ko dla służb pań­stwo­wych. Cy­wi­lom po­zo­stał je­dy­nie nu­mer alar­mo­wy.

Za­mknię­to lot­ni­sko.

Ci, któ­rzy mie­li do­stęp do in­ter­ne­tu, mo­gli prze­czy­tać la­ko­nicz­ny ko­mu­ni­kat: W ak­cie słusz­ne­go pro­te­stu prze­ciw­ko nisz­cze­niu śro­do­wi­ska na­tu­ral­ne­go, Eu­ro­pej­ski Front Opo­ru prze­pro­wa­dził ak­cję bez­po­śred­nią prze­ciw­ko utrzy­my­wa­nym przez es­toń­ski, na­cjo­na­li­stycz­ny rząd elek­trow­niom. To nie jest na­sze ostat­nie sło­wo. Precz z na­cjo­na­li­zmem i ko­lo­nia­li­zmem go­spo­dar­czym.

Na­wet gdy do es­toń­skiej sie­ci skie­ro­wa­no prąd z państw ościen­nych, ener­gii wciąż było za mało. Lu­dzie rzu­ci­li się do skle­pów, wy­ku­pu­jąc co tyl­ko się dało za go­tów­kę. Brak prą­du ozna­czał w wie­lu miej­scach rów­nież brak ogrze­wa­nia, a noce były jesz­cze zim­ne.

Rów­no o dwu­na­stej na­stęp­ne­go dnia przed ka­me­ra­mi wy­stą­pił rzecz­nik ro­syj­skie­go MSZ.

– Mimo licz­nych spo­rów po­mię­dzy na­szy­mi kra­ja­mi i dys­kry­mi­na­cji lud­no­ści ro­syj­sko­ję­zycz­nej pro­po­nu­je­my Es­to­nii bez­płat­ne do­star­cze­nie każ­dej po­trzeb­nej ilo­ści ener­gii elek­trycz­nej na taki czas, jaki bę­dzie nie­zbęd­ny do na­pra­wy in­sta­la­cji w elek­trow­niach. Bez żad­nych wa­run­ków.

Od­po­wiedź władz es­toń­skich była bły­ska­wicz­na. „Żad­nych ustępstw wo­bec Ro­sji”.

*

– Ja­sne, żad­nych ustępstw – sko­men­to­wał ko­mu­ni­kat ra­dio­wy Mar­kus Ka­esorg, za­stęp­ca pre­fek­ta po­li­cji w ran­dze ma­jo­ra. Na pla­cu przed sie­dzi­bą władz Na­rwy zgro­ma­dzi­ło się już kil­ka­set osób z trans­pa­ren­ta­mi „Daj­cie nam prąd” i „Precz z fa­szy­sta­mi”. Co chwi­lę ktoś wzno­sił ta­kie lub po­dob­ne okrzy­ki. Ze­bra­ni czy­ta­li wia­do­mo­ści na ko­mór­kach za­lo­go­wa­nych do ro­syj­skich sie­ci: ich moc­ne sta­cje ba­zo­we usta­wio­ne były tuż przy gra­ni­cy.

Bu­dyn­ku pil­no­wa­ło za­le­d­wie kil­ku lu­dzi Ka­esor­ga, wzmoc­nio­nych sek­cją czte­rech żoł­nie­rzy Ka­it­se­liit, czy­li Ligi Obro­ny – ochot­ni­czej for­ma­cji Gwar­dii Na­ro­do­wej – któ­rzy dziar­sko trzy­ma­li w rę­kach ka­ra­bi­ny G3. Na ra­zie to wy­star­czy­ło. Resz­ta sił roz­pro­szy­ła się po mie­ście.

– Po­win­ni­ście się zgo­dzić na otwar­cie gra­ni­cy – ode­zwał się je­den z miej­skich rad­nych, Alek­siej Du­ga­now. – Mam wia­do­mość, że żyw­ność z Ro­sji może zo­stać do­star­czo­na w cią­gu trzech, czte­rech go­dzin.

– A co wje­dzie wraz z tą po­mo­cą? – od­gryzł się bur­mistrz, a po­li­cjant ski­nął gło­wą na znak, że zga­dza się z po­li­ty­kiem. W cią­gu ostat­nich mie­się­cy na­pięć po­mię­dzy Es­toń­czy­ka­mi a Ro­sja­na­mi było co­raz wię­cej. Trzy razy zda­rzy­ło się już, że po­li­cjan­ci byli ata­ko­wa­ni bez wy­raź­ne­go po­wo­du, za­wsze przez ro­syj­sko­ję­zycz­nych spraw­ców. Funk­cjo­na­riu­sze od­po­wia­da­li bru­tal­nie, a Ro­sja co­raz moc­niej na­ci­ska­ła na utwo­rze­nie au­to­no­micz­nej stre­fy we wschod­niej czę­ści Es­to­nii.

– Albo po­moc wje­dzie do mia­sta, albo mia­sto wje­dzie do was. – Ro­sja­nin uśmiech­nął się iro­nicz­nie, wska­zu­jąc na tłum za oknem. – Jesz­cze ma­cie czas – do­dał i wy­szedł z sali.

– Cho­ler­ny agent. – Po­li­cjant po­wie­dział to na tyle gło­śno, by wy­cho­dzą­cy usły­szał. Ten już w drzwiach po­ka­zał mu środ­ko­wy pa­lec.

– Ra­dzę uwa­żać na nie­go, ma­jo­rze – upo­mnia­ła funk­cjo­na­riu­sza pod­po­rucz­nik Ka­ire Ha­ber­mann, re­pre­zen­tu­ją­ca Ka­it­se­po­lit­se­ia­met, czy­li służ­bę kontr­wy­wia­du. – Nie mamy na nie­go żad­nych do­wo­dów. Nie­ste­ty.

– A poza po­ucze­nia­mi co może dać nam woj­sko? – Po­li­cjant był co­raz bar­dziej zi­ry­to­wa­ny.

– Kom­pa­nia pie­cho­ty z ba­ta­lio­nu w Jõhvi jest w go­to­wo­ści na wy­pa­dek po­waż­niej­szych za­mie­szek. Plu­ton trans­por­te­rów opan­ce­rzo­nych za­jął miej­sce na przej­ściu gra­nicz­nym, ale do­wód­ca in­for­mu­je, że szy­ku­je się na wa­riant obro­ny okręż­nej, bo tam też gro­ma­dzi się tłum. Cze­ka­my na dal­sze po­sił­ki, nie wie­my też, czy Ro­sja­nie…

Huk pe­tar­dy prze­rwał jej wy­po­wiedź. Po chwi­li na pla­cu wy­bu­chły ko­lej­ne. W stro­nę po­li­cjan­tów i gwar­dzi­stów za­czę­ły le­cieć ka­mie­nie, kost­ka bru­ko­wa i inne przed­mio­ty. Kil­ku­na­stu ro­słych pro­wo­dy­rów w skó­rza­nych kurt­kach ru­szy­ło do przo­du, a za nimi po­dą­ży­li po­zo­sta­li.

– Cho­le­ra. – Pod­po­rucz­nik spraw­dzi­ła wia­do­mość na swo­im te­le­fo­nie. – Ro­sja­nie cy­tu­ją ko­mu­ni­kat na­sze­go rzą­du, że prąd bę­dzie włą­cza­ny tyl­ko Es­toń­czy­kom. To chy­ba za­dzia­ła­ło na nich… – Wyj­rza­ła za okno.

Na pla­cu trwał już re­gu­lar­ny szturm. Po­li­cjan­ci i żoł­nie­rze wy­co­fy­wa­li się do bu­dyn­ku, opę­dza­jąc się od na­past­ni­ków pał­ka­mi i kol­ba­mi. Nie wszy­scy mie­li szczę­ście. Trzech z nich oto­czy­li de­mon­stran­ci. Nie szczę­dząc im cio­sów, od­pro­wa­dzi­li na skraj pla­cu i przy­wią­za­li do drzew. W eter po­pły­nę­ło wo­ła­nie o po­moc.

Ode­brał je plu­ton zło­żo­ny z trzech trans­por­te­rów XA-180, któ­ry zaj­mo­wał po­zy­cję przy sta­cji ko­le­jo­wej. Po­ko­na­nie pół­to­ra ki­lo­me­tra za­ję­ło pięć mi­nut, ale gdy opan­ce­rzo­ne wozy wpa­dły na plac, ha­mu­jąc przed tłu­mem, sta­ło się naj­gor­sze.

Z da­chu ka­mie­ni­cy pod­nio­sła się po­stać z gra­nat­ni­kiem prze­ciw­pan­cer­nym na ra­mie­niu. Je­den po­cisk wy­star­czył, by tra­fić w wóz do­wód­cy plu­to­nu. Po­zo­sta­łe dwa trans­por­te­ry wrzu­ci­ły wstecz­ny bieg, sie­kąc se­ria­mi po da­chach, oknach i lu­dziach. Tłum, któ­ry roz­pierzchł się na chwi­lę, na po­wrót od­zy­skał śmia­łość, pod­nie­co­ny pło­ną­cym wra­kiem. Dwóch żoł­nie­rzy, któ­rzy zdo­ła­li wy­do­stać się z wozu, za­tłu­czo­no pał­ka­mi, ki­ja­mi i ka­mie­nia­mi.

Do ra­tu­sza wrzu­co­no pe­tar­dy i świe­ce dym­ne. Za­ba­ry­ka­do­wa­ne drzwi zo­sta­ły sfor­so­wa­ne. W tłu­mie, nie wia­do­mo skąd, po­ja­wi­li się lu­dzie z bro­nią pal­ną. Se­rie z Ka­łasz­ni­ko­wów po­zwo­li­ły prze­ła­mać opór gwar­dzi­stów.

Pod­po­rucz­nik Ka­ire Ha­ber­mann nie cze­ka­ła na ka­pi­tu­la­cję. Wy­bie­gła na ko­ry­tarz z pi­sto­le­tem w dło­ni. Na scho­dach tra­fi­ła na czło­wie­ka z Ka­łasz­ni­ko­wem, pod­nie­sio­nym jak do cio­su. Zdą­ży­ła za­re­ago­wać, huk od­bi­ty od ścian ją ogłu­szył, strze­li­ła po­now­nie, całą se­rią, aż tam­ten upadł. Po­sła­ła jesz­cze kil­ka strza­łów w kie­run­ku lu­dzi kłę­bią­cych się na klat­ce scho­do­wej, za­bra­ła ka­ra­bi­nek, szarp­nę­ła zam­kiem i po­bie­gła do na­stęp­nej klat­ki scho­do­wej. Ucie­kła tyl­nym wyj­ściem.

Po­mię­dzy drze­wa­mi ro­sną­cy­mi na dzie­dziń­cu tra­fi­ła na trzech Ro­sjan. Dwóch mia­ło w rę­kach kije bejs­bo­lo­we, trze­ci Ka­łasz­ni­ko­wa. Znów mia­ła szczę­ście. Sko­si­ła ich jed­ną se­rią. Za­bra­ła ma­ga­zyn­ki za­bi­te­mu i wy­bie­gła na uli­cę. Ja­kiś szu­ka­ją­cy guza prze­cho­dzień zro­bił jej zdję­cie te­le­fo­nem; gniew­nym ge­stem po­sła­ła go do dia­bła. Ru­szy­ła da­lej, prze­my­ka­jąc po­mię­dzy blo­ka­mi.

Ko­men­da po­li­cji zlo­ka­li­zo­wa­na w za­chod­niej czę­ści mia­sta pło­nę­ła, a do­oko­ła niej krę­ci­li się lu­dzie bez mun­du­rów, ale uzbro­je­ni. Szczę­śli­wie jej nie za­uwa­ży­li. Es­toń­ska sieć GSM pa­dła, a ra­dio­sta­cję zo­sta­wi­ła w ra­tu­szu. Nie mia­ła szans na na­wią­za­nie kon­tak­tu z kim­kol­wiek.

Uda­ło się jej do­trzeć do li­nii ko­le­jo­wej. Po­szła wzdłuż niej na za­chód.

.2.

Śro­da, 15 mar­ca

Na ekra­nie te­le­wi­zo­ra wciąż po­wta­rza­ły się ob­ra­zy pło­ną­cych bu­dyn­ków, lin­czo­wa­nych żoł­nie­rzy, ko­lumn woj­sko­wych po­jaz­dów i mun­du­ro­wych prze­szu­ku­ją­cych domy, prze­mie­sza­ne z frag­men­ta­mi wy­po­wie­dzi po­li­ty­ków i ko­men­ta­to­rów.

Nie słu­chał ich. Wy­łą­czył fo­nię, by sku­pić się na lek­tu­rze in­ter­pe­la­cji po­sel­skiej. Do­łą­czo­no do niej krót­ką no­tat­kę wy­ja­śnia­ją­cą naj­waż­niej­sze fak­ty i szkic od­po­wie­dzi. Osta­tecz­nej ak­cep­ta­cji mu­siał udzie­lić ad­re­sat. Czy­li on, Ta­de­usz Ro­stek, mi­ni­ster obro­ny na­ro­do­wej.

In­ter­pe­la­cja skła­da­ła się z czte­rech py­tań. O nowe czoł­gi, nowe bo­jo­we wozy pie­cho­ty, nowe śmi­głow­ce i sys­te­my prze­ciw­lot­ni­cze. W od­ręcz­nie na­nie­sio­nym ko­men­ta­rzu asy­stent zło­śli­wie za­uwa­żył, że ta baba znów do­py­tu­je się o to samo.

Przez dzie­więć mie­się­cy spra­wo­wa­nia swo­jej funk­cji po­słan­ka Igna­to­wicz re­gu­lar­nie, co trzy mie­sią­ce, wno­si­ła szcze­gó­ło­we in­ter­pe­la­cje do­ty­czą­ce tych czte­rech spraw. Za każ­dym ra­zem py­ta­nia nie były ogól­ne, ale pre­cy­zyj­ne, z da­ta­mi, licz­ba­mi, cy­ta­ta­mi z ofi­cjal­nych do­ku­men­tów, me­diów, z po­przed­nich od­po­wie­dzi. Po­ma­ga­li jej eks­per­ci, to nie było ta­jem­ni­cą. Mi­ni­ster uwa­żał, że robi to zło­śli­wie, zwłasz­cza że pra­sa co­dzien­na i bran­żo­wa czę­sto cy­to­wa­ła, uwa­ża­ne za wy­kręt­ne, od­po­wie­dzi na in­ter­pe­la­cje. Poza tym inni po­sło­wie też nie da­wa­li mu spo­ko­ju.

Nie był to jego wy­ma­rzo­ny re­sort. Do­stał po­sa­dę dla­te­go, że po kry­zy­sie w czerw­cu ze­szłe­go roku po­wo­ła­no kom­pro­mi­so­wy i w za­ło­że­niu tym­cza­so­wy ga­bi­net. Wiel­ką ko­ali­cję dwóch – uwa­ża­nych za pra­wi­co­wo-kon­ser­wa­tyw­ne, choć wcze­śniej za­żar­cie wal­czą­cych ze sobą – par­tii: Kon­gre­su De­mo­kra­tycz­ne­go i Pra­wi­cy Pol­skiej. Wszyst­ko wska­zy­wa­ło na to, że owa tym­cza­so­wość mo­gła trwać do na­stęp­nych wy­bo­rów, mimo że so­jusz nie bu­dził w sze­re­gach po­słów KD po­wszech­ne­go en­tu­zja­zmu. Kil­ku po­słów ode­szło już do Par­tii Li­be­ral­nej, inni mo­gli to uczy­nić nie­dłu­go. Ozna­cza­ło to, że kon­ser­wa­tyw­ne skrzy­dło ka­de­cji może wkrót­ce zjed­no­czyć się z Pra­wi­cą Pol­ską, któ­ra sfor­mu­je rząd jed­no­par­tyj­ny. To było ko­rzyst­ne dla utrzy­ma­nia więk­szo­ści po­pie­ra­ją­cej rząd, ale ozna­cza­ło ko­lej­ne na­pię­cia. Wy­bo­ry 2016 roku były dziw­ne, PP je wy­gra­ła, ale nie taką więk­szo­ścią, by móc sa­mo­dziel­nie rzą­dzić. Do­pie­ro rząd tym­cza­so­wy otwo­rzył jej dro­gę do wła­dzy. W po­więk­szo­nym o kil­ku­dzie­się­ciu no­wych po­słów ugru­po­wa­niu, wciąż peł­nym lu­dzi, któ­rzy żyli nie­daw­nym, dziw­nym zwy­cię­stwem, try­um­fem umniej­szo­nym przez ko­niecz­ność do­ga­da­nia się z prze­ciw­ni­kiem, nie­daw­ni ka­de­cy mo­gli być wy­łącz­nie człon­ka­mi dru­giej ka­te­go­rii.

Wo­bec ta­kiej sy­tu­acji Ta­de­usz Ro­stek po­sta­no­wił się­gnąć po wy­pró­bo­wa­ną me­to­dę, któ­ra za­pew­ni­ła mu prze­trwa­nie w in­nych urzę­dach. Tuż po ob­ję­ciu sta­no­wi­ska za­po­wie­dział au­dyt i wy­pra­co­wa­nie po jego za­koń­cze­niu no­wej kon­cep­cji stra­te­gicz­nej. Zna­lazł do tego za­da­nia za­ufa­ne­go czło­wie­ka. Ale czas, gdy mógł je­dy­nie opo­wia­dać o no­wych wi­zjach i au­dy­cie, mi­jał nie­ubła­ga­nie.

Mu­siał też słu­chać pre­mie­ra. A ten już w pierw­szej roz­mo­wie okre­ślił prio­ry­te­to­we za­da­nie dla re­sor­tu obro­ny. Ze służ­by, naj­szyb­ciej jak to moż­li­we, mie­li odejść wszy­scy, któ­rzy za­czę­li ją przed ro­kiem 1989, w przy­pad­ku ge­ne­ra­łów – przed 1985. Do po­mo­cy w wy­ko­na­niu tego za­da­nia przy­dzie­lo­no mu pro­fe­so­ra Ko­tow­skie­go, do­świad­czo­ne­go hi­sto­ry­ka z IPN i za­ra­zem sa­mo­zwań­cze­go pa­sjo­na­ta spraw woj­sko­wych, któ­ry otrzy­mał sta­no­wi­sko wi­ce­mi­ni­stra w ran­dze se­kre­ta­rza sta­nu i za­czął czy­ścić woj­sko. Na ra­zie przy­go­to­wy­wał dwie li­sty: jed­ną z na­zwi­ska­mi lu­dzi do usu­nię­cia i dru­gą – do awan­su, ale po pierw­szych gło­śnych dy­mi­sjach sku­pił się na czyst­kach i re­for­mach w szkol­nic­twie woj­sko­wym. Na czysz­cze­nie do­wództw li­nio­wych czas miał przyjść póź­niej. Nie mógł też w tej sy­tu­acji po­zwo­lić so­bie na speł­nie­nie żą­dań pre­mie­ra do­ty­czą­cych czyst­ki ka­dro­wej w służ­bach spe­cjal­nych, ale wie­dział, że ten czas na­dej­dzie. Sze­fo­wie woj­sko­wych służb mie­li zmie­nić się do koń­ca roku.

Odej­ścia ze służ­by za­czę­ły psuć wi­ze­ru­nek re­sor­tu, a nie trze­ba było pro­ro­ka, aby wie­dzieć, o co me­dia i po­li­ty­cy opo­zy­cji, ba – koa­li­cji rzą­do­wej, będą py­tać już na wie­czor­nym spo­tka­niu. Mu­siał coś zro­bić, w do­dat­ku szyb­ko.

Obie­ca­ny przez Ame­ry­ka­nów sprzęt jesz­cze nie do­tarł w ocze­ki­wa­nej ilo­ści. Ze sta­rą ad­mi­ni­stra­cją pod­pi­sa­no umo­wę, ale duże do­sta­wy się nie za­czę­ły. Ow­szem, przy­sła­no tro­chę sa­mo­lo­tów, śmi­głow­ców i wy­po­sa­że­nia, ale nie prze­ka­za­no ich pol­skim żoł­nie­rzom, je­dy­nie uży­czo­no do wspól­nych szko­leń. Na dwie kon­fe­ren­cje pra­so­we wy­star­czy­ło, ale na nic wię­cej. Wiel­kie do­sta­wy uży­wa­nych wo­zów bo­jo­wych z za­pa­sów US Army, na któ­re bar­dzo li­czo­no, mia­ły po­cze­kać, aż wy­kla­ru­je się sta­no­wi­sko no­we­go pre­zy­den­ta, choć tech­nicz­ne roz­mo­wy w spra­wie ilo­ści i wa­run­ków do­staw trwa­ły.

Na to też nie miał cza­su.

Pod­niósł słu­chaw­kę. Asy­sten­to­wi na­ka­zał zwo­ła­nie od­pra­wy kie­row­ni­czej ka­dry sił zbroj­nych. Na już.

.3.

Czwar­tek, 16 mar­ca

Dzia­ło ka­li­bru 130 mi­li­me­trów wciąż mie­rzy­ło w mo­rze, choć od daw­na nikt z nie­go nie strze­lał. Świe­ża war­stwa ma­sku­ją­cej far­by świad­czy­ła o tym, że trosz­czą się o nie je­dy­nie pa­sjo­na­ci hi­sto­rii.

Wy­so­ka sza­tyn­ka w zie­lo­nej kurt­ce sta­ła opar­ta o przed­nią osło­nę dzia­ła, wpa­trzo­na w grzy­wa­cze wy­so­kich fal. Sześć w ska­li Be­au­for­ta, sil­ny, nie­przy­jem­ny wiatr.

– Nie wie­dzia­łem, że pa­lisz, Haze – usły­sza­ła mę­ski głos za ple­ca­mi.

– Nie wie­dzia­łam, że tak dłu­go się nie wi­dzie­li­śmy, ko­man­do­rze – od­po­wie­dzia­ła, wciąż wpa­trzo­na w fale.

– Od czerw­ca? – do­py­tał, opie­ra­jąc się o dzia­ło z dru­giej stro­ny lufy. Po­da­ła mu za­pal­nicz­kę.

– Od Afga­ni­sta­nu.

– Dłu­go. – Ko­man­dor Mar­czew­ski za­milkł i za­cią­gnął się dy­mem ty­to­nio­wym.

Sta­li tak, mil­cząc, jak­by nie chcie­li za­kłó­cać szu­mu mo­rza. Poza tym do­oko­ła pa­no­wa­ła ci­sza. Taka, jaka po­win­na pa­no­wać w mar­co­wy nie­dziel­ny po­ra­nek.

– Mó­wi­li, że ode­szłaś. – Nie nadał temu zda­niu for­my py­ta­nia.

– Ni­g­dy nie ode­szłam.

– Ja tak. Od pierw­sze­go stycz­nia. Po dwu­dzie­stu je­den la­tach to chy­ba w sam raz.

– Je­den zna­jo­my też od­szedł pierw­sze­go.

– Od nas?

– Nie, z po­li­cji.

– Wra­casz do nas? – zmie­nił te­mat.

– Nie – po­krę­ci­ła gło­wą – będę na Ko­rze­niow­skie­go. – Nie mu­sia­ła wy­ja­śniać, że cho­dzi o miej­sco­wy in­spek­to­rat Służ­by Kontr­wy­wia­du Woj­sko­we­go.

– Zo­sta­jesz u nich? Je­steś pew­na? – Ob­szedł lufę i sta­nął z Haze twa­rzą w twarz. – Aga­ta, prze­my­śla­łaś to? Mo­głaś zgi­nąć ostat­nim ra­zem.

Mil­cza­ła. Za­mknę­ła oczy.

Przy­po­mnia­ła so­bie ra­port. Je­den wa­dli­wy na­bój.

– Nie chcia­łaś odejść na do­bre?

– A co mia­ła­bym ro­bić? Nie będę już la­tać.

Nie od­po­wie­dział. Za­miast tego znów zmie­nił te­mat.

– Mó­wią, że by­łaś w Sta­nach.

– Czte­ry mie­sią­ce. Kurs dla ofi­ce­rów kontr­wy­wia­du. Tak na­praw­dę cho­dzi­ło o to, że­bym znik­nę­ła na ja­kiś czas z kra­ju. Ame­ry­ka­nie mo­gli mieć mnie pod kon­tro­lą. Po tym wszyst­kim mia­ła­bym odejść? Do­kąd? Ty masz eme­ry­tu­rę, żonę, dzie­ci. Mną ży­cie rzu­ca jak te fale ka­wał­kiem drew­na. – Upu­ści­ła pa­pie­ro­sa na zie­mię i roz­gnio­tła go bu­tem.

Mia­ła ra­cję, po­my­ślał. Mo­gła być do­bra, na­wet za­jąć jego miej­sce. Kie­dyś. Wy­szło ina­czej. Zda­rza się.

.4.

Czwar­tek, 16 mar­ca

Re­stau­ra­cja ulo­ko­wa­na była w sa­mym cen­trum Wro­cła­wia, jed­nak nie na za­tło­czo­nym ryn­ku, ale w cie­kaw­szym miej­scu – w miej­skiej ma­ri­nie, któ­ra znaj­do­wa­ła się na wy­spie roz­dzie­la­ją­cej dwa nur­ty Odry. Lo­ka­li­za­cja mia­ła swo­ją cenę, ale cena ta, wy­ra­ża­ją­ca się w wy­so­ko­ści ra­chun­ków, gwa­ran­to­wa­ła spo­kój i dys­kre­cję. Dys­kre­cja z ko­lei była waż­na, je­śli tego wie­czo­ru przy jed­nym sto­li­ku sie­dział męż­czy­zna po pięć­dzie­siąt­ce, z ob­rącz­ką na pal­cu, w to­wa­rzy­stwie mło­dej ko­bie­ty bez ob­rącz­ki. Męż­czy­zna za­mó­wił dla oboj­ga czer­wo­ne wino z do­li­ny Ro­da­nu. Kla­sy­ka ga­tun­ku, po­my­ślał kel­ner, od­cho­dząc od sto­li­ka.

My­lił się.

Za­uwa­żył wcho­dzą­cych męż­czyzn w dłu­gich płasz­czach. Nie wy­glą­da­li na by­wal­ców ta­kich lo­ka­li. Je­den miał szra­mę na po­licz­ku, dru­gi, mimo ob­szer­ne­go okry­cia, mu­siał być do­brze zbu­do­wa­ny.

Za­nim za­py­tał ich, co tu ro­bią i cze­go chcą, obaj roz­chy­li­li płasz­cze jak eks­hi­bi­cjo­ni­ści.

Mie­li pod nimi broń.

Huk wy­strza­łów z krót­kie­go ka­ra­bin­ka G36C wy­peł­nił salę. Świad­ko­wie twier­dzi­li po­tem, że strze­la­no se­ria­mi, ale nie było to praw­dą. I męż­czy­zna, i ko­bie­ta zgi­nę­li od szyb­kich strza­łów ogniem po­je­dyn­czym. Męż­czy­zna otrzy­mał pod­ręcz­ni­ko­we dwa po­strza­ły w klat­kę pier­sio­wą i trze­ci w gło­wę. Ko­bie­ta usi­ło­wa­ła się ukryć, ale trzy kule tra­fi­ły ją w ple­cy, czwar­ta w po­ty­li­cę. Nikt inny nie zgi­nął ani na­wet nie zo­stał dra­śnię­ty. Po wszyst­kim za­bój­cy po­rzu­ci­li zbęd­ne już płasz­cze i wy­bie­gli do cze­ka­ją­ce­go na nich sa­mo­cho­du.

Pra­co­wa­li krok po kro­ku, cier­pli­wie i pre­cy­zyj­nie. Nie byli ama­to­ra­mi jak ci, któ­rzy w ze­szłym roku do­ko­na­li ca­łej se­rii bez­sen­sow­nych za­ma­chów. Ale tam­ci zaj­mo­wa­li się po­li­ty­ką, a te­raz cho­dzi­ło o in­te­re­sy. Nie za­da­wa­li też zbęd­nych py­tań, na przy­kład dla­cze­go męż­czy­zna, któ­re­go kie­dyś wi­dzie­li w to­wa­rzy­stwie swo­ich sze­fów, ma te­raz zgi­nąć? I dla­cze­go mają za­jąć się nim w miej­scu pu­blicz­nym? Tak dzia­ło się bar­dzo rzad­ko.

Pierw­szy pa­trol po­ja­wił się po trzech mi­nu­tach, póź­niej przy­je­cha­li śled­czy. Po pierw­szym spraw­dze­niu toż­sa­mo­ści ofiar na miej­sce za­czę­li ścią­gać ko­lej­ni funk­cjo­na­riu­sze.

– Jest Bo­gna. A to chy­ba był jej uchol – po­wie­dział je­den ze śled­czych, wi­dząc ko­bie­tę po czter­dzie­st­ce, o buj­nych czar­nych wło­sach, któ­ra wła­śnie prze­cho­dzi­ła przez ta­śmę od­dzie­la­ją­cą miej­sce zda­rze­nia.

– To Krzy­siek Kacz­ma­rek? – spy­ta­ła pod­in­spek­tor Bo­gna Za­łęc­ka, na­czel­nik jed­nej z sek­cji wy­dzia­łu nar­ko­ty­ko­we­go wro­cław­skie­go za­rzą­du CBŚP, gdy po­de­szła do po­li­cjan­tów wy­dzia­łu kry­mi­nal­ne­go z ko­men­dy wo­je­wódz­kiej.

– Ste­ty albo nie­ste­ty. Do­igrał się. Za­bi­ta to An­ge­li­ka Ko­złow­ska, dzien­ni­kar­ka „Sło­wa Wro­cła­wia”. Też się do­igra­ła. Zna­łaś ją?

– Mło­da, am­bit­na, pi­sa­ła od­waż­ne ma­te­ria­ły. Py­ta­ła mnie ja­kiś czas temu o spra­wy nar­ko­ty­ko­we, ale ją zby­łam.

– Le­piej, że­byś mia­ła z tej roz­mo­wy no­tat­kę.

– Są­dzisz, że zgi­nę­ła przez swo­je tek­sty?

– A co ty są­dzisz?

– Krzy­siu wpa­ko­wał się w ja­kieś gów­no, jak zwy­kle. Tyl­ko go prze­ro­sło. Cie­ka­we, bo sły­sza­łam, że też cho­dzi­ło o nar­ko­ty­ki. Na­wet mam wpro­wa­dzo­ną w sys­tem in­for­ma­cję w tej spra­wie, udo­stęp­nię ją wam, jak chce­cie.

– Z góry dzię­ki. Nie mamy wie­le. Świad­ko­wie nie wi­dzie­li za dużo. Albo wo­le­li mó­wić, że nic nie wi­dzie­li. Na­past­ni­cy zo­sta­wi­li płasz­cze, ale pew­nie nic tam nie ma. No i łu­ski. Woj­sko­wa, za­chod­nia broń, nie żad­ne ka­ła­chy z ru­skie­go de­mo­bi­lu.

Fak­tycz­nie, do­igrał się, po­my­śla­ła Za­łęc­ka. Fa­cet był barw­ną po­sta­cią, były po­li­cjant, dwa­dzie­ścia trzy lata temu zmie­nił bar­wy klu­bo­we i zo­stał pry­wat­nym de­tek­ty­wem, co­raz bar­dziej wi­kła­jąc się w nie­ja­sne po­wią­za­nia z ludź­mi z pół­świat­ka. Ni­cze­go mu nie udo­wod­nio­no, mimo dość ob­szer­nej wie­dzy ope­ra­cyj­nej. No cóż, pół­świa­tek ma swo­je me­cha­ni­zmy wy­da­wa­nia wy­ro­ków.

– Wiesz co – po­wie­dział po­li­cjant po chwi­li na­my­słu – to dziw­ne.

– Że się strze­la­ją tak na mie­ście, otwar­cie?

– Że to nie jest pierw­szy raz. Parę dni temu w le­sie za Ole­śni­cą był trup. Też kula w gło­wę, wy­glą­da­ło na eg­ze­ku­cję. Ofia­ra to oby­wa­tel Bia­ło­ru­si, kil­ka razy był w Pol­sce, nie­no­to­wa­ny. Nie mamy punk­tu za­cze­pie­nia i pew­nie te­raz też nie bę­dzie­my mie­li, sko­ro zda­rzy­ło się to za­bój­stwo. Wiesz, kim jest star­szy brat tej dzien­ni­kar­ki? Pro­ku­ra­to­rem, on nie od­pu­ści.

– Mie­siąc temu dwóch wro­cław­skich di­le­rów zna­le­zio­no za­bi­tych pod Ło­dzią – zre­wan­żo­wa­ła się. – Tak­że eg­ze­ku­cja. Na par­kin­gu przy ósem­ce. Je­den był moim in­for­ma­to­rem. Nie ma wy­raź­ne­go mo­ty­wu, Łódź też nie wie, o co cho­dzi. Ktoś przej­mu­je ry­nek, tyle wiem.

Wie­dzia­ła wię­cej. Ale do­świad­cze­nie na­uczy­ło ją, by nie mó­wić zbyt wie­le. Na­wet za­ufa­nym.

.5.

Pią­tek, 17 mar­ca

Mia­stecz­ko było po­grą­żo­ne we śnie. Lam­py ulicz­ne i kil­ka pod­świe­tlo­nych szyl­dów nie mo­gły roz­ja­śnić ciem­nej at­mos­fe­ry miej­sca, z któ­re­go się wy­jeż­dża albo przez któ­re się prze­jeż­dża.

Sprze­daw­cy na sta­cji ben­zy­no­wej za­wsze wy­da­wa­ło się, że jest je­dy­ną oso­bą, któ­ra nie śpi w nocy z piąt­ku na so­bo­tę. Mógł­by też spać, klien­ci o tej po­rze nie przy­jeż­dża­li po pa­li­wo, a pi­ja­cy, któ­rzy roz­pacz­li­wie po­trze­bo­wa­li bu­tel­ki, nie mie­li na nią pie­nię­dzy. Cza­sem więc spał w pra­cy, ale tej nocy coś nie po­zwo­li­ło mu zmru­żyć oka.

Ha­łas spra­wił, że prze­czu­cie na­bra­ło sen­su. To były sil­ni­ki cięż­kich po­jaz­dów. Wie­lu po­jaz­dów.

Wy­szedł z bu­dyn­ku i stał przy lam­pie, ob­ser­wu­jąc, jak po­nad dwa­dzie­ścia Ro­so­ma­ków i in­nych wo­zów bo­jo­wych oraz sa­mo­cho­dów te­re­no­wych prze­ta­cza się przez Iń­sko. Za­pew­ne jadą na Draw­sko, po­my­ślał, na­gry­wa­jąc krót­ki film te­le­fo­nem.

Za­wsze nas ktoś na­gry­wa, po­my­ślał ma­jor Ry­sie­wicz, za­stęp­ca do­wód­cy 2 ba­ta­lio­nu 12 Bry­ga­dy Zme­cha­ni­zo­wa­nej. Pew­nie wrzu­ci film do sie­ci, i cała ope­ra­cja na­bie­rze roz­gło­su. Jak­by to było ko­muś po­trzeb­ne, ma­ru­dził w my­ślach.

Gdy­by nie pil­na ro­bo­ta w za­stęp­stwie do­wód­cy ba­ta­lio­nu, nie zo­stał­by po go­dzi­nach w pu­stych o tej po­rze ko­sza­rach. Nie wy­szedł­by o dzie­więt­na­stej, a pół go­dzi­ny póź­niej nie zo­stał­by ścią­gnię­ty z po­wro­tem te­le­fo­nem od spa­ni­ko­wa­ne­go ofi­ce­ra dy­żur­ne­go.

*

Do bia­łych ko­szar, gdzie sta­cjo­no­wa­ły 2 i 3 ba­ta­lion zmo­to­ry­zo­wa­ny oraz dy­wi­zjon prze­ciw­lot­ni­czy, punk­tu­al­nie o dzie­więt­na­stej trzy­dzie­ści przy­był do­wód­ca dy­wi­zji, ge­ne­rał Ku­char­ski, wraz z do­wód­cą bry­ga­dy, ge­ne­ra­łem Sa­wic­kim. Ogło­szo­no alarm dla wszyst­kich trzech pod­od­dzia­łów. Gdy do dwu­dzie­stej pierw­szej po­ja­wi­li się pra­wie wszy­scy do­wód­cy, za­stęp­cy i sze­fo­wie szta­bu oraz do­wód­cy kom­pa­nii i ofi­ce­ro­wie szta­bo­wi, do­wód­ca bry­ga­dy bez ogró­dek wy­zna­czył cele.

– Za­da­niem pod­od­dzia­łów wy­po­sa­żo­nych w KTO Ro­so­mak jest jak naj­szyb­sze do­tar­cie do gar­ni­zo­nu Zło­cie­niec, naj­póź­niej do go­dzi­ny czwar­tej rano – po­wie­dział, wzbu­dza­jąc zdzi­wio­ne spoj­rze­nia pod­wład­nych. – Za­kła­da­my, że do­szło do nie­spo­dzie­wa­ne­go ata­ku grup dy­wer­syj­nych prze­ciw­ni­ka i lot­ni­cze­go. Wsku­tek ata­ku do­wódz­two trze­cie­go ba­ta­lio­nu zo­sta­ło wy­eli­mi­no­wa­ne. Do­wo­dze­nie po­zo­sta­ły­mi si­ła­mi po­wi­nien prze­jąć puł­kow­nik Skrzy­nec­ki, ale za­stą­pi go ma­jor Ry­sie­wicz. Za­da­nie pan zna. Do­wód­cy kom­pa­nii KTO są, jak wi­dzę, pra­wie wszy­scy. – Spoj­rzał na piąt­kę sto­ją­cych pod ścia­ną ofi­ce­rów. Czte­rech ro­słych męż­czyzn w róż­nym wie­ku i je­dy­na wśród nich ko­bie­ta, blon­dyn­ka po trzy­dzie­st­ce.

– Pro­szę mel­do­wać stan lu­dzi i sprzę­tu – ner­wo­wo za­rzą­dził ma­jor.

Do­wód­cy kom­pa­nii za­czę­li skła­dać mel­dun­ki.

– Ma­jor Za­lew­ski, do­wód­ca pierw­szej kom­pa­nii trze­cie­go ba­ta­lio­nu, mel­du­je: kom­pa­nia ukom­ple­to­wa­na w po­ło­wie. Za­mel­do­wa­li się dwaj do­wód­cy plu­to­nów, trzech po­moc­ni­ków do­wód­ców, więc trze­ci plu­ton wy­je­dzie, je­śli będą kie­row­cy. Sta­wien­nic­two do­wód­ców dru­żyn i sze­re­go­wych na po­zio­mie oko­ło sześć­dzie­się­ciu pro­cent – po­wie­dział pierw­szy z męż­czyzn.

– Pa­nie ma­jo­rze, ka­pi­tan Drze­wic­ki, do­wód­ca dru­giej kom­pa­nii trze­cie­go ba­ta­lio­nu, mel­du­je: mam je­den plu­ton w kom­ple­cie, do dwóch do­tar­li do­wód­cy plu­to­nów i część żoł­nie­rzy, ale nie ma sze­ściu kie­row­ców KTO, więc tyle po­jaz­dów nie wy­je­dzie.

– Pa­nie ma­jo­rze, ka­pi­tan Gór­niak, do­wód­ca trze­ciej kom­pa­nii, mel­du­je: osiem KTO może wy­je­chać, dwa mam nie­spraw­ne, do po­zo­sta­łych nie ma kie­row­ców.

– Po­rucz­nik Ba­nasz­czyk, cza­so­wo peł­nią­cy obo­wiąz­ki do­wód­cy czwar­tej kom­pa­nii trze­cie­go ba­ta­lio­nu, mel­du­je: pięć wo­zów może wy­je­chać, sta­wił się też do­wód­ca dru­gie­go plu­to­nu.

– Ka­pi­tan Wierz­bic­ka, do­wód­ca dru­giej kom­pa­nii dru­gie­go ba­ta­lio­nu, mel­du­je: wszy­scy do­wód­cy plu­to­nów obec­ni, pra­wie wszy­scy do­wód­cy dru­żyn obec­ni, sta­wi­ło się czter­na­stu na pięt­na­stu kie­row­ców wo­zów. Nie wy­je­dzie z tego po­wo­du tyl­ko dru­ga dru­ży­na w trze­cim plu­to­nie. Wszyst­kie inne za­tan­ko­wa­ne i go­to­we do wy­mar­szu.

– Dla­cze­go aku­rat ta? – za­py­tał do­wód­ca dy­wi­zji.

– Mogę prze­sa­dzić kie­row­cę z wozu ra­tow­nic­twa tech­nicz­ne­go, ale ten wóz po­wi­nien je­chać z kom­pa­nią. Bez jed­nej dru­ży­ny damy so­bie radę, wóz ra­tow­nic­twa tech­nicz­ne­go jest waż­niej­szy – wy­jaś­niła Wierz­bic­ka.

– W po­rząd­ku. – Ge­ne­rał spra­wiał wra­że­nie za­do­wo­lo­ne­go z od­po­wie­dzi. – Pa­nie ma­jo­rze, pro­szę wy­dać roz­ka­zy.

– Pa­nie ge­ne­ra­le. – Ma­jor zwró­cił się do do­wód­cy bry­ga­dy. – Nie mam tylu lu­dzi, żeby ba­ta­lio­ny wy­je­cha­ły w peł­nym skła­dzie – za­mel­do­wał to­nem czło­wie­ka, któ­ry po­go­dził się z rze­czy­wi­sto­ścią i ocze­ku­je na kar­ne zdję­cie ze sta­no­wi­ska. – Mo­że­my tyl­ko po­ła­tać i stwo­rzyć ja­kiś łą­czo­ny ba­ta­lion, ale tak szyb­ko?

– Nie ma pan cza­su na nic in­ne­go – od­parł do­wód­ca.

Ry­sie­wicz szyb­ko po­wtó­rzył w my­ślach in­for­ma­cje, ja­kie prze­ka­za­li mu do­wód­cy kom­pa­nii.

– Po­trze­bu­ję chwi­li, żeby roz­pi­sać, któ­re pod­od­dzia­ły są jak ukom­ple­to­wa­ne. – Spró­bo­wał grać na czas i wy­cią­gnął no­tes. – Mu­si­my z tego, co jest, zmon­to­wać na­da­ją­cy się do wal­ki ba­ta­lion, mamy dru­gą kom­pa­nię, bez jed­nej dru­ży­ny – mam­ro­cząc, za­czął na­no­sić li­te­ry na kart­kę i two­rzyć sche­mat.

Dłoń ge­ne­ra­ła Sa­wic­kie­go opa­dła na no­tes.

– Czas mija, pa­nie ma­jo­rze. Nie ma cza­su na sche­ma­ty i Po­wer­Po­in­ta. – Wi­dząc zre­zy­gno­wa­ne spoj­rze­nie ofi­ce­ra, ge­ne­rał sam za­czął wy­da­wać roz­ka­zy. Zwró­cił się do Ba­nasz­czy­ka. – Pa­nie po­rucz­ni­ku, prze­ka­że pan…

.

.

.

…(fragment)…

Całość dostępna w wersji pełnej