Wschodni grom ebook

Jakub Pawełek

WSCHODNI GROM

© 2014 Jakub Pawełek

© 2014 WARBOOK Sp. z o.o.

Redaktor serii: Sławomir Brudny

Redakcja i korekta językowa: Karina Stempel-Gancarczyk

Redakcja techniczna, typografia, ePub:

Dominik Trzebiński Du Châteaux, [email protected]

Ilustracja na okładce: Tomasz Tworek

ISBN 978-83-64523-03-8

Ustroń 2014

Wydawca: Warbook Sp. z o.o.

ul. Bładnicka 65

43-450 Ustroń, www.warbook.pl

Dedykuję Tobie.

Kuba

ROZDZIAŁ I

Kompleks Kasprzaka, Warszawa, Polska | 25 maja 2015, godzina 14:22

– Kie­dy otrzy­mał pan po raz pierw­szy wy­ni­ki po­mia­rów? – Ja­kub Ja­strzęb­ski, agent ABW w ran­dze po­rucz­ni­ka, spoj­rzał po­now­nie na zgrab­ny sto­sik kar­tek spo­czy­wa­ją­cy na szkla­nym bla­cie sto­łu.

– Trzy ty­go­dnie te­mu, tak jak mó­wi­łem. – Jan Szub­ski stał przy oknie, a wła­ści­wie kwar­co­wej ta­fli, któ­ra od­dzie­la­ła go od dzie­dziń­ca sie­dzi­by pol­skie­go kon­cer­nu wy­do­byw­cze­go. Kom­pleks, wznie­sio­ny czę­ścio­wo na osno­wie dzie­więt­na­sto­wiecz­nej Ga­zow­ni War­szaw­skiej, był ty­po­wą dla za­chod­niej Eu­ro­py syn­te­zą prze­my­sło­wej spu­ści­zny i no­wo­cze­sne­go de­si­gnu. Ce­gla­ne bu­dyn­ki by­łej ga­zow­ni nie za­tra­ci­ły swo­jej świet­no­ści, re­mon­to­wa­ne i utrzy­my­wa­ne w do­brym sta­nie przez licz­nych kon­ser­wa­to­rów dba­ją­cych o god­ny wi­ze­ru­nek in­fra­struk­tu­ry cen­tra­li.

– I wy­słał je pan po­now­nie do spraw­dze­nia? – Ja­strzęb­ski prze­tarł dło­nią oczy i spoj­rzał na od­wró­co­ne­go ple­ca­mi pre­ze­sa. Spo­tka­nie prze­cią­ga­ło się. Po­łu­dnie mi­nę­ło już do­bre dwie go­dzi­ny te­mu.

– Już pa­nu mó­wi­łem, wró­ci­ły do mnie ty­dzień póź­niej. Ob­li­cze­nia nie kła­ma­ły, nie je­ste­śmy w sta­nie eks­plo­ato­wać ca­ło­ści złóż. Co się dzia­ło da­lej z ra­por­tem, do­brze pan wie, po­rucz­ni­ku. – Szub­ski od­wró­cił się. Je­go ciem­ne oczy nie wy­ra­ża­ły nic po­za wście­kło­ścią. Gdy­by mógł pa­lić wzro­kiem, w miej­scu, w któ­rym sie­dział Ja­strzęb­ski, znaj­do­wa­ła­by się kup­ka po­pio­łu.

– Na­tu­ral­nie… Ro­zu­miem, że zgod­nie z po­le­ce­nia­mi roz­po­czął pan wstęp­ne ne­go­cja­cje z Ame­ry­ka­na­mi? – Po­rucz­nik jesz­cze raz prze­wer­to­wał opa­słe to­mi­sko ra­por­tu. Mu­siał za­jąć czymś rę­ce. Czuł ogar­nia­ją­ce go znu­że­nie i nie chciał, by zdra­dzi­ło go wła­sne cia­ło.

– A jak pan my­śli? Mie­li­śmy ja­kieś wyj­ście? Dwa­dzie­ścia pro­cent… tyl­ko ty­le je­ste­śmy w sta­nie wy­do­być sa­mi, resz­ta jest za głę­bo­ko. Ewen­tu­al­nie w rę­kach za­gra­nicz­nych kon­cer­nów, któ­re nie ma­ją ta­kich pro­ble­mów. – Szub­ski prze­mie­rzył sa­lę kon­fe­ren­cyj­ną dłu­gi­mi kro­ka­mi w jed­ną i dru­gą stro­nę.

– Ki­lo­metr to cał­kiem spo­ro. Ja­kim cu­dem nie za­nie­po­ko­ił się pan aż ta­ki­mi roz­bież­no­ścia­mi mię­dzy sy­mu­la­cja­mi a rze­czy­wi­sty­mi wy­ni­ka­mi po­mia­rów?

– Mam być cał­kiem szcze­ry? – Szub­ski nie cze­kał, aż po­rucz­nik od­po­wie. – Kie­dy po­mył­ka wy­szła na jaw, my­śla­łem, że szlag mnie tra­fi. Nie chciał­bym przy­po­mi­nać, że po­za wspól­nym do­brem cho­dzi też o mo­ją ka­rie­rę, a zga­du­ję, że do­brze pan wie, co mnie cze­ka po za­koń­cze­niu roz­mów z Exxon­Mo­bil? – Szub­ski zro­bił kwa­śną mi­nę, po­rucz­nik wi­dział od­bi­cie je­go twa­rzy w szkla­nej ścia­nie.

– Nie­ste­ty, nie jest to przed­mio­tem…

– Gów­no praw­da. Do­brze pan wie, że z dniem, w któ­rym pod­pi­sze­my z Ame­ry­ka­na­mi no­wą umo­wę, je­stem zo­bo­wią­za­ny zło­żyć dy­mi­sję. Nie trze­ba być taj­nia­kiem, że­by dojść do ta­kich wnio­sków, a pan na idio­tę nie wy­glą­da.

– Ro­zu­miem, że tar­ga­ją pa­nem emo­cje, ale pro­szę pa­mię­tać, że… – Ja­strzęb­skie­mu prze­rwał na­stęp­ny wy­buch pre­ze­sa PGNiG.

– Pa­mię­tać, że co? Co ma mi pan jesz­cze do po­wie­dze­nia? W Mo­skwie za­no­szą się ze śmie­chu i ma­ją ra­cję! Ja­kie pań­stwo po­peł­nia ta­kie błę­dy? To jest moż­li­we tyl­ko u nas! Je­śli jest ja­kaś rzecz, któ­rą da się do­ku­ment­nie spie­przyć, moż­na być pew­nym, że nam się uda.

Tym ra­zem Szub­ski od­wró­cił się do Ja­strzęb­skie­go i pod­szedł do szkla­ne­go sto­łu. Oparł się o nie­go i po­chy­lił w stro­nę po­rucz­ni­ka.

– Ni­g­dy wcze­śniej nie przy­tra­fi­ła nam się po­dob­na wpad­ka, w ca­łej mo­jej ka­rie­rze nie by­ło po­dob­ne­go in­cy­den­tu. Pan nie ma po­ję­cia, w ja­kiej je­stem obec­nie sy­tu­acji.

Przez chwi­lę w po­miesz­cze­niu pa­no­wa­ła mar­twa ci­sza. Szub­ski nie od­ry­wał wzro­ku od Ja­strzęb­skie­go. Ten od­wza­jem­nił się tym sa­mym. Po­wie­trze gęst­nia­ło mię­dzy ni­mi, jak­by mia­ło za­raz eks­plo­do­wać. Któ­ryś mu­siał ustą­pić.

– My­śli pan, że tyl­ko na pa­nu cią­ży od­po­wie­dzial­ność? Od­de­le­go­wa­nie do ta­kiej spra­wy wy­sta­wia mnie i mój ze­spół na ostrzał nie tyl­ko re­sor­tu, ale i me­diów. Pro­szę pa­mię­tać, że od na­szej wspól­nej pra­cy za­le­ży to, jak szyb­ko i jak efek­tyw­nie wy­brnie­my z te­go szam­ba. Chcę te­go tak sa­mo jak pan. Pro­szę więc współ­pra­co­wać, ina­czej nic z te­go nie wyj­dzie. Po­le­ci i pa­na, i mo­ja gło­wa. – Ja­strzęb­ski od­chy­lił się w wy­god­nym fo­te­lu i po­pra­wił kra­wat. Brą­zo­we oczy zo­gni­sko­wa­ły się na twa­rzy Szub­skie­go. Usta ści­śnię­te w kre­skę roz­luź­ni­ły się, Szub­ski ode­rwał się od sto­łu, pod­parł pod bo­ki i ob­ró­cił wo­kół wła­snej osi.

– Prze­pra­szam, ja po pro­stu… To kosz­tu­je mnie ogrom­nie du­żo ner­wów. – Pre­zes po­pra­wił kra­wat i za­śmiał się sam do sie­bie.

– Wca­le mnie to nie dzi­wi. Pro­szę pa­mię­tać, że jest pan w do­brych rę­kach. Za­le­ży nam na wy­ja­śnie­niu spra­wy rów­nie moc­no jak pa­nu. Nie­ste­ty, bę­dzie pan mu­siał skła­dać wy­ja­śnie­nia jesz­cze kil­ku­krot­nie. Te­go wy­ma­ga pro­ce­du­ra. Nie mo­że­my po­mi­nąć ni­cze­go, co mo­gło spo­wo­do­wać błąd pod­czas ob­li­czeń. – Ja­strzęb­ski roz­luź­nił się. Nie chciał jesz­cze bar­dziej utrud­niać re­la­cji mię­dzy pre­ze­sem PGNiG a ABW. Pa­mię­tał swo­je pierw­sze spo­tka­nie z Szub­skim, krzy­ki, wza­jem­ne oskar­że­nia i ab­so­lut­ny brak za­ufa­nia. Nor­mal­ne, kie­dy do drzwi oso­by pu­blicz­nej pu­ka Agen­cja Bez­pie­czeń­stwa We­wnętrz­ne­go. Mi­nę­ły dłu­gie dni, za­nim uda­ło im się wy­pra­co­wać efek­tyw­ną ko­mu­ni­ka­cję. Szli­fo­wa­nie jej by­ło w to­ku.

– Oczy­wi­ście, pa­nie po­rucz­ni­ku, ro­zu­miem.

– Kie­dy za­czy­na­ją się ne­go­cja­cje z Ame­ry­ka­na­mi? – Ja­strzęb­ski po­sta­no­wił od­biec na chwi­lę od głów­ne­go te­ma­tu.

– Za kil­ka dni. Jan­ke­si są pew­ni, że ugra­ją na nas na­stęp­ne kon­ce­sje, ale nie ma­ją szans. Ku­pi­my od nich ma­szy­ny i ca­łą in­fra­struk­tu­rę, któ­ra umoż­li­wi zej­ście na od­po­wied­nią głę­bo­kość i szcze­li­no­wa­nie. Zy­ski mu­szą być zbli­żo­ne do za­kła­da­nych. Je­śli od­pu­ści­my, ca­ły pro­jekt bę­dzie psu na bu­dę. – Szub­ski wró­cił do swo­je­go na­tu­ral­ne­go sty­lu by­cia. Spiął mię­śnie, jak­by szy­ko­wał się do sko­ku. Ja­strzęb­ski przy­znał w du­chu, że nie wi­dział jesz­cze do tej po­ry tak na­sta­wio­ne­go na suk­ces czło­wie­ka. Praw­dzi­wy re­kin biz­ne­su. I do­brze. W tej chwi­li ta­kich lu­dzi po­trze­bo­wa­li.

– Do­sko­na­le, bę­dzie­my w kon­tak­cie. Za­bie­ram ra­port, jesz­cze raz przej­rzę wszyst­ko ra­zem z na­szy­mi ana­li­ty­ka­mi. – Ja­strzęb­ski wstał z mięk­kie­go fo­te­la. Uświa­do­mił so­bie, że dla ta­kich wy­gód mógł­by za­sia­dać w za­rzą­dzie i ki­wać po­waż­nie gło­wą.

– Ja­sne… – uśmiech­nął się cierp­ko Szub­ski. – Do zo­ba­cze­nia.

Wy­mie­ni­li uści­ski dło­ni. Zbin­do­wa­ny ra­port po­wę­dro­wał do tor­by Ja­strzęb­skie­go. Peł­na ana­li­za mia­ła nie­mal trzy­sta stron wy­dru­ku z wy­kre­sa­mi, słup­ka­mi, nie­koń­czą­cy­mi się cią­ga­mi cyfr i ana­liz. Nad­zwy­czaj­ny opty­mizm wy­ni­ka­ją­cy z ra­por­tu wy­dał się aż nad wy­raz du­ży i przed przed­ło­że­niem go mi­ni­stro­wi go­spo­dar­ki po­sta­no­wio­no spraw­dzić wia­ry­god­ność ob­li­czeń. Do­pie­ro wów­czas za­uwa­żo­no, że przy ob­li­cza­niu głę­bo­ko­ści pe­ne­tra­cji grun­tu przez ma­szy­ny wiert­ni­cze bę­dą­ce na sta­nie kon­cer­nu PGNiG na stro­nie osiem­na­stej ktoś po­sta­wił prze­ci­nek o jed­no miej­sce za bli­sko, co skut­ko­wa­ło tym, że na stro­nie dwie­ście osiem­dzie­sią­tej szó­stej głę­bo­kość od­wier­tu ma­gicz­nie zmniej­szy­ła się o ki­lo­metr.

Na­stęp­ne­go dnia od­po­wie­dzial­ny za te ob­li­cze­nia ze­spół po­że­gnał się ze swo­im dy­rek­to­rem, a je­go pod­opiecz­ni z pre­mią za ukoń­cze­nie ana­li­zy przed koń­co­wym ter­mi­nem.

Ja­strzęb­ski po­cze­kał, aż se­kre­tar­ka otwo­rzy mu drzwi. Zręcz­nie la­wi­ru­jąc ko­ry­ta­rza­mi, wy­szedł przed bu­dy­nek i po­to­czył wzro­kiem po par­kin­gu. Je­go sta­ru­sień­kie Clio bla­dło przy Mer­ce­de­sach i Au­di więk­szo­ści ka­dry za­rzą­dza­ją­cej kon­cer­nu. Wła­śnie z te­go po­wo­du Ja­strzęb­ski po­sta­no­wił nie pod­jeż­dżać bli­żej głów­ne­go wej­ścia i zo­sta­wić sa­mo­chód w od­le­głym ką­cie. Mia­ło to swo­je plu­sy, moż­na by­ło w dro­dze za­pa­lić, a roz­ło­ży­ste to­po­le skry­wa­ły au­to w cie­niu gę­ste­go li­sto­wia. Po­rucz­nik po­mo­co­wał się chwi­lę z zam­kiem i ci­snął tor­bę na sie­dze­nie pa­sa­że­ra. Clio, wzo­rem swo­jej mi­tycz­nej imien­nicz­ki, wy­ma­ga­ło spe­cjal­ne­go trak­to­wa­nia. Ja­strzęb­ski uśmiech­nął się do sie­bie w my­ślach. To wła­śnie tym sa­mo­cho­dem po­je­chał z Mo­ni­ką na pierw­szą wy­ciecz­kę. Za­raz po­tem mi­na po­rucz­ni­ka zrze­dła. Tym sa­mym au­tem je­chał na ostat­nią roz­pra­wę roz­wo­do­wą. Kie­dy to by­ło? Rok, pół­to­ra ro­ku te­mu? Mach­nął rę­ką, szarp­nął za klam­kę i wsko­czył do środ­ka. Z ca­łej si­ły przy­du­sił sprzę­gło do pod­ło­gi. Za­pisz­cza­ło, za­fur­cza­ło, po czym wresz­cie sil­nik od­pa­lił. Ura­do­wa­ny z ko­lej­nej wy­gra­nej ba­ta­lii z ma­szy­ną wrzu­cił pierw­szy bieg i sa­mo­chód po­to­czył się, ter­ko­cząc, w kie­run­ku wy­jaz­du. Ja­strzęb­ski wbił się w sam śro­dek po­po­łu­dnio­wych kor­ków.

Cen­tra­la kon­cer­nu Gaz­prom, Mo­skwa, Ro­sja | 26 ma­ja 2015, go­dzi­na 10:41

– Więc jed­nak to by­ła praw­da! A my­śla­łem, że te plot­ki o po­mył­ce w sza­cun­kach to tyl­ko po­boż­ne ży­cze­nia. Kto by po­my­ślał! Dzię­ki te­mu mo­że­my mieć jesz­cze kil­ka mie­się­cy, że­by jak naj­le­piej ro­ze­grać sy­tu­ację. – Alek­siej Mil­ler, pre­zes za­rzą­du spół­ki Gaz­prom, nie krył zdzi­wie­nia i nie­mal roz­ba­wie­nia sy­tu­acją.

– To dla nas rze­czy­wi­ście do­bra wia­do­mość. Mo­że­my prze­dłu­żyć wie­le kon­trak­tów na eks­port na­sze­go ga­zu. Po­la­cy sa­mi po­sta­wi­li się na po­zy­cji nie­kom­pe­tent­ne­go part­ne­ra. Cięż­ko im bę­dzie od­bu­do­wać za­ufa­nie, a z wy­do­by­ciem też im tro­chę zej­dzie. Ma­my jesz­cze rok, jak nie le­piej. – Fio­dor Bal­szo­głow, oso­bi­sty do­rad­ca we wszel­kich moż­li­wych spra­wach za­gra­nicz­nych i jed­no­cze­śnie pra­wa rę­ka Mil­le­ra, do­sko­na­le wie­dział, jak wy­ko­rzy­stać ta­ki błąd.

– Ra­cja, nie mo­że­my po­zwo­lić, że­by ode­bra­li nam kon­tak­ty i źró­dła zby­tu dla su­row­ców. Kil­ka kra­jów pew­nie po­zo­sta­nie wier­nych i bę­dzie cze­ka­ło na wy­ga­śnię­cie umów z na­mi, że­by przejść na gaz z Pol­ski, ale na­szych sta­łych i bli­skich od­bior­ców mu­si­my utrzy­mać – stwier­dził Mil­ler, pa­trząc na ma­pę Eu­ro­py roz­wie­szo­ną nad rzeź­bio­nym biur­kiem, pa­mię­ta­ją­cym jesz­cze cza­sy ostat­nie­go ca­ra, Mi­ko­ła­ja II.

– Kra­je nad­bał­tyc­kie na pew­no wy­bio­rą opcję pol­ską. Za wszel­ką ce­nę chcą stać się w mia­rę nie­za­leż­ne od Ro­sji. No, mo­że oprócz Li­twy, któ­ra z Pol­ską nie ma naj­cie­plej­szych re­la­cji. My­ślę, że pod wpły­wem od­po­wied­nich na­ci­sków po­ja­wi się moż­li­wość na­kło­nie­nia Li­twi­nów do prze­dłu­że­nia umo­wy na im­port ro­syj­skie­go ga­zu… – szel­mow­sko uśmiech­nął się Bal­szo­głow.

– Za wy­so­ko za­sze­dłeś i prze­sta­jesz lo­gicz­nie my­śleć. Chcesz, by­śmy po­ka­za­li, że za wszel­ką ce­nę się sprze­da­my, że tyl­ko ty­le jest w Ro­sji, gaz i ro­pa, że bez niej bę­dzie­my żreć psy, jak w Le­nin­gra­dzie?! Nie wchodź tam, gdzie cię nie pro­szą. Je­śli bę­dę chciał, że­byś dla na­sze­go zy­sku przy­sta­wiał ko­muś pi­sto­let do skro­ni, to ci o tym po­wiem. Tym­cza­sem zaj­mij się ana­li­zą te­go, co mo­że­my ugrać na tym po­śli­zgu, bez wsz­czy­na­nia woj­ny, je­śli moż­na. – Mil­ler su­ge­styw­nie wska­zał drzwi.

– Oczy­wi­ście, pa­nie pre­ze­sie. – Bal­szo­głow szyb­ko skło­nił się, od­wró­cił i wy­szedł.

– Am­bit­ny du­reń… – po­wie­dział do sie­bie Mil­ler i wró­cił do biur­ka. Mo­cząc usta w ko­nia­ku, spo­glą­dał przez okno na Mo­skwę.

Nad mia­stem nie by­ło ani jed­nej chmu­ry, nie­bie­skie nie­bo roz­po­ście­ra­ło się nad sto­li­cą Ro­sji ską­pa­ne w zło­tych pro­mie­niach słoń­ca. Kon­tem­plo­wał jesz­cze przez chwi­lę wi­dok Trze­cie­go Rzy­mu, kie­dy od­po­czy­nek prze­rwa­ło ter­ko­ta­nie te­le­fo­nu. Le­ni­wie pod­niósł słu­chaw­kę.

– Cześć, Alek­siej, co byś po­wie­dział na spo­tka­nie? – Głos na­le­żał do puł­kow­ni­ka GRU, Bo­ry­sa Czer­ni­szy­na, jesz­cze w cza­sach so­wiec­kich bar­dzo bli­skie­go przy­ja­cie­la Mil­le­ra. Po prze­mia­nach Mil­ler stał się przed­się­bior­cą, a Czer­ni­szyn zo­stał w ar­mii.

– Do­wie­dzia­łeś się cze­goś cie­ka­we­go od swo­ich ko­le­gów czy po pro­stu na­szła cię ocho­ta na chla­nie? – spy­tał Mil­ler.

– Oj, ale się zro­bi­łeś dow­cip­ny! Mam dla cie­bie tro­chę in­for­ma­cji o tym, co za­mie­rza­ją Po­la­cy. Sły­sza­łeś za­pew­ne, że ja­kiś idio­ta po­my­lił się w ob­li­cze­niach i te­raz nie ma­ją czym wy­grze­by­wać ga­zu – ro­ze­śmiał się Czer­ni­szyn.

– Sły­sza­łem, sły­sza­łem. Mo­że być o siód­mej wie­czo­rem na Ar­ba­cie, w tej sa­mej ka­wiar­ni, co zwy­kle? – Tym ra­zem Mil­ler był rze­czo­wy. Wszel­kie in­for­ma­cje mo­gły być te­raz dla nie­go nie­zwy­kle istot­ne.

– Ja­sne. Do zo­ba­cze­nia o siód­mej. – Trzask od­kła­da­nej słu­chaw­ki i głu­chy dźwięk sy­gna­łu te­le­fo­nicz­ne­go za­koń­czy­ły po­łą­cze­nie. Alek­siej Mil­ler miał jesz­cze do spo­tka­nia pra­wie czte­ry go­dzi­ny. Za­brał się go­rącz­ko­wo za czy­ta­nie ra­por­tów z za­gra­nicz­nych od­dzia­łów kon­cer­nu.

Pa­łac Pre­zy­denc­ki, Wil­no, Li­twa | 26 ma­ja 2015, go­dzi­na 17:05

Li­tew­ska pre­zy­dent Da­lia Gry­bau­ska­itė ode­tchnę­ła głę­bo­ko i po­pra­wi­ła nie­na­gan­nie uło­żo­ne man­kie­ty ko­szu­li. Te wy­sta­wa­ły spod tur­ku­so­wej gar­son­ki na re­gu­la­mi­no­we dwa cen­ty­me­try. Jed­nak dla Gry­bau­ska­itė waż­ne by­ły na­wet na­no­me­try. Wy­słu­cha­ła dłu­gie­go mo­no­lo­gu pol­skie­go pre­zy­den­ta, po­to­czy­ła przez chwi­lę wzro­kiem po gu­stow­nie urzą­dzo­nym ga­bi­ne­cie w gma­chu w sa­mym cen­trum sta­re­go mia­sta. Do­pie­ro po kil­ku se­kun­dach ci­szy uśmiech­nę­ła się i po­chy­li­ła nie­znacz­nie nad usta­wio­nym na biur­ku te­le­fo­nem.

– Do­sko­na­le ro­zu­miem, pa­nie pre­zy­den­cie, pro­szę jed­nak pa­mię­tać, że nie je­stem de­spot­ką. Du­żą ro­lę w na­szym pro­ce­sie de­cy­zyj­nym od­gry­wa par­la­ment, a ten jest po­dzie­lo­ny jak ni­g­dy. – Da­lia Gry­bau­ska­itė do­sko­na­le zna­ła an­giel­ski, po­za tym uwa­ża­ła, że tłu­macz tyl­ko prze­dłu­ża i znie­kształ­ca pro­ces wza­jem­ne­go ko­mu­ni­ko­wa­nia się. Po­lak naj­wi­docz­niej wy­zna­wał po­dob­ne za­sa­dy, gdyż i on nie ko­rzy­stał z usług spe­ców od trans­la­cji.

– Da­lia… – Pre­zy­dent po­sta­no­wił przejść na mniej ofi­cjal­ny ton. – Prze­sła­li­śmy wam na­sze naj­now­sze, wie­lo­krot­nie spraw­dzo­ne sy­mu­la­cje. Nie mu­si­cie re­zy­gno­wać z na­szych do­staw. We­dług ra­por­tu eks­plo­ata­cja i trans­fer ga­zu prze­dłu­ży się naj­wy­żej o pół ro­ku.

– Czym bę­dzie­my grzać wo­dę przez te pół ro­ku? Gdy­by to ode mnie za­le­ża­ło, wy­ko­rzy­sta­li­by­śmy re­zer­wy i po­cze­ka­li. Nie mo­gę jed­nak po­dej­mo­wać ta­kiej de­cy­zji sa­mo­dziel­nie, do­brze o tym wiesz. To nie za­le­ży ode mnie… – Gry­bau­ska­itė wy­dę­ła po­ma­lo­wa­ne szmin­ką usta i wes­tchnę­ła, jak­by dla pod­kre­śla­nia wa­gi wy­po­wie­dzia­nych przed chwi­lą słów. Nie mu­sia­ła te­go zresz­tą ro­bić. Sy­tu­acja sa­ma w so­bie by­ła śmier­tel­nie po­waż­na. Li­tew­ski par­la­ment był w strzę­pach, stron­nic­twa za­wią­za­ły pro­wi­zo­rycz­ne ko­ali­cje, któ­re dzień w dzień ście­ra­ły się na ob­ra­dach. Na szczę­ście dla Po­la­ków prze­wa­ża­ła opcja opo­wia­da­ją­ca się za kon­ty­nu­acją współ­pra­cy z Rzecz­po­spo­li­tą. Na py­ta­nia o to, skąd Li­twa bę­dzie czer­pa­ła gaz przez pół ro­ku po wy­ga­śnię­ciu ro­syj­skiej umo­wy, jed­no­gło­śnie od­po­wia­da­no „ja­koś to bę­dzie”, „ma­my re­zer­wy”, „to tyl­ko kil­ka mie­się­cy”. Na­tu­ral­nie Li­twa mo­gła so­bie na to po­zwo­lić, przy mi­kro­sko­pij­nym prze­my­śle i zu­ży­ciu su­row­ców moż­na by­ło po­ku­sić się o po­dob­ną re­to­ry­kę. Nie­mniej by­ła to wo­da na młyn tych po dru­giej stro­nie ba­ry­ka­dy. Za­raz po­ja­wi­ły się oskar­że­nia o ko­rup­cję i ule­ga­nie pol­skie­mu lob­by, któ­re hur­tem prze­ku­pi­ło po­ło­wę li­tew­skich par­la­men­ta­rzy­stów. Sło­wem, par­la­ment za­czął przy­po­mi­nać jar­mark.

– Prze­trzy­maj ich. Nie wie­rzę, że nie masz wpły­wu na po­słów. Pro­wa­dzi­my śledz­two. Znaj­dzie­my win­ne­go i w mię­dzy­cza­sie po­zy­ska­my od Ame­ry­ka­nów nie­zbęd­ne ma­szy­ny. Prze­cież ty to wszyst­ko wiesz, Da­lia. – Po­lak nie ustę­po­wał. Li­twa by­ła jed­nym z naj­waż­niej­szych po­ten­cjal­nych od­bior­ców pol­skie­go su­row­ca.

– Mi­nę­ły cza­sy, kie­dy opi­nia pu­blicz­na przyj­mo­wa­ła z po­ko­rą to, co po­wie­dzia­ła gó­ra. Te­raz ona ma wpływ na to, jak kształ­tu­je się po­li­ty­ka Li­twy. Je­śli lu­dzie bę­dą chcie­li, że­by­śmy prze­dłu­ży­li kon­trak­ty z Ro­sją, zro­bi­my to. Słu­żę mo­je­mu na­ro­do­wi, ni­ko­mu in­ne­mu. – Li­tew­ska pre­zy­dent pod­nio­sła nie­znacz­nie ton. Nie­sna­ski mię­dzy Po­la­ka­mi i Li­twi­na­mi by­ły co­dzien­no­ścią, a te­raz w koń­cu ma­lut­ki są­siad mógł dyk­to­wać Pol­sce wa­run­ki i ta mu­sia­ła je przy­jąć.

– Pa­mię­taj, że ja też słu­żę mo­je­mu na­ro­do­wi i zro­bię wszyst­ko, że­by wy­wią­zać się ze swo­ich obo­wiąz­ków. Dla­te­go pro­szę, jak przy­ja­ciel, po­móż za­rów­no nam, jak i Li­twie. Do­brze wiesz, że je­ste­śmy rze­tel­ni i na­szym ce­lem nie jest pro­wa­dze­nie po­li­ty­ki za­gra­nicz­nej po­przez su­row­ce. Chce­my zbu­do­wać part­ner­stwo, a Li­twa bę­dzie w nim mia­ła sil­ną po­zy­cję. Kie­dyś by­li­śmy so­jusz­ni­ka­mi, mo­że­my być ni­mi po­now­nie. Nie bę­dzie już lep­szej oka­zji. – Po­lak ude­rzył w czu­ły punkt. Li­twa od lat uza­leż­nio­na od ro­syj­skie­go neo­im­pe­ria­li­zmu by­ła sys­te­ma­tycz­nie usa­dza­na na miej­scu za każ­dą pró­bę zwro­tu w kie­run­ku Za­cho­du. Włą­cze­nie w struk­tu­ry NA­TO i po­łą­czo­ne ope­ra­cje na Bał­ty­ku wca­le nie prze­szka­dza­ły Ro­sji w tym, że­by grać na Li­twie pierw­sze skrzyp­ce. Je­śli nie moż­na by­ło mi­li­tar­nie, to przy­naj­mniej go­spo­dar­czo. Ta­ki­mi kro­ka­mi kie­ro­wa­ła się krem­low­ska wier­chusz­ka i Da­lia Gry­bau­ska­itė do­sko­na­le o tym wie­dzia­ła.

– Za­wsze za­le­ża­ło nam na przy­ja­ciel­skich sto­sun­kach z Pol­ską, to chy­ba zro­zu­mia­łe. – Li­tew­ska pre­zy­dent mo­men­tal­nie zmie­ni­ła tembr gło­su. Za­du­fa­nie znik­nę­ło jak za do­tknię­ciem cza­ro­dziej­skiej różdż­ki. – Hi­sto­ria po­ka­zu­je nam, jak wie­le je­ste­śmy w sta­nie ra­zem osią­gnąć, je­śli jest to oczy­wi­ście part­ner­stwo, a nie he­ge­mo­nia sil­niej­sze­go nad słab­szym…

– To nie ule­ga wąt­pli­wo­ści.

– Pro­ces mu­si się jed­nak to­czyć sa­mo­dziel­nie, par­la­ment jest nie­za­wi­sły. Mo­gę jed­nak za­pew­nić, że wy­słu­cha­my obu stron i wy­bie­rze­my jak naj­le­piej. Dla wszyst­kich.

Wiadomości TVN24 | 29 maja 2015, godzina 19:00

…Na­dzie­je za­czę­ły szyb­ko się roz­wie­wać tuż po tym, jak pre­zes spół­ki PGNiG Jan Szub­ski ogło­sił in­for­ma­cję o błę­dzie ob­li­cze­nio­wym, któ­ry unie­moż­li­wia eks­plo­ata­cję znacz­nej czę­ści złóż ga­zu łup­ko­we­go na te­re­nie Pol­ski. Pod­czas kon­fe­ren­cji pra­so­wej pre­zes za­zna­czył jed­nak, że trwa­ją pro­ce­du­ry wy­ja­śnia­ją­ce po­wód tak wiel­kiej po­mył­ki. Mó­wi się rów­nież, że za­rząd spół­ki sta­ra się na szyb­ko pod­jąć roz­mo­wy z głów­nym ame­ry­kań­skim kon­cer­nem za­an­ga­żo­wa­nym w wy­do­by­cie łup­ków, fir­mą Exxon­Mo­bil. Roz­mo­wy mia­ły­by na ce­lu po­zy­ska­nie nie­zbęd­nej do od­wier­tów in­fra­struk­tu­ry i ma­szyn. Re­sort go­spo­dar­ki go­dzi się z wy­dat­ka­mi w na­dziei, że dzię­ki szyb­kie­mu wy­ja­śnie­niu spra­wy uda się utrzy­mać ter­mi­ny roz­po­czę­cia do­staw ga­zu łup­ko­we­go na Li­twę i Wę­gry. Z nie­ofi­cjal­nych źró­deł wia­do­mo, że Ame­ry­ka­nie za­miast do udo­stęp­nie­nia in­fra­struk­tu­ry bar­dziej skłon­ni są do za­ku­pu do­dat­ko­wych kon­ce­sji. Eks­per­ci uwa­ża­ją, że re­zul­ta­tem błę­du ob­li­cze­nio­we­go mo­że być na­wet pół­rocz­na zwło­ka w roz­po­czę­ciu pierw­szych od­wier­tów o cha­rak­te­rze eks­plo­ata­cyj­nym. Już te­raz na Li­twie i na Wę­grzech mó­wi się o moż­li­wo­ści prze­dłu­że­nia umów z Ro­sją i od­wró­ce­niu się od pol­skie­go ga­zo­we­go el­do­ra­do. War­to jed­nak za­zna­czyć, że pol­scy po­li­ty­cy wzię­li so­bie spra­wę do ser­ca i ro­bią wszyst­ko, by nie tra­cić za­ufa­nia po­ten­cjal­nych od­bior­ców. Naj­bliż­sze dni po­ka­żą, czy Pol­ska ad­mi­ni­stra­cja po­ra­dzi so­bie ze sto­ją­cym przed nią pro­ble­mem, czy jest to ko­lej­ne ro­bie­nie do­brej mi­ny do złej gry. Dla TVN24 – Lud­mi­ła Gaj­da.

Kreml, Mo­skwa, Ro­sja | 30 ma­ja 2015, go­dzi­na 15:24

Prze­stron­ny ga­bi­net pre­zy­den­ta Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej nie ude­rzał prze­sad­nym prze­py­chem, ale z pew­no­ścią nie moż­na go by­ło na­zwać skrom­nym.

Po­wrót Wła­di­mi­ra Wła­di­mi­ro­wi­cza Pu­ti­na na fo­tel pre­zy­denc­ki nie był dla ni­ko­go nie­spo­dzian­ką. Od po­cząt­ku ka­den­cji je­go po­przed­ni­ka krą­ży­ły po­gło­ski, że Pu­tin ro­bi so­bie je­dy­nie prze­rwę w pia­sto­wa­niu naj­wyż­sze­go sta­no­wi­ska w pań­stwie. Nie­któ­rzy mo­ty­wo­wa­li de­cy­zję pre­zy­den­ta chę­cią chwi­lo­we­go ustą­pie­nia miej­sca bar­dziej no­wo­cze­sne­mu, na­sta­wio­ne­mu na mo­der­ni­za­cję pań­stwa Dmi­tri­jo­wi Mie­dwie­die­wo­wi, in­ni twier­dzi­li, że to je­dy­nie obej­ście ro­syj­skiej kon­sty­tu­cji, w myśl któ­rej pre­zy­dent nie mógł pia­sto­wać swo­je­go urzę­du trzy ka­den­cje pod rząd. Nie­mniej nie­wie­lu Ro­sjan wie­rzy­ło w utrzy­ma­nie wła­dzy w rę­kach Mie­dwie­die­wa, obec­ne­go pre­mie­ra. Przy spo­rym biur­ku pre­zy­den­ta sie­dzia­ło po­za sa­mym go­spo­da­rzem czte­rech lu­dzi: dwóch woj­sko­wych oraz dwóch cy­wi­lów w nie­na­gan­nie skro­jo­nych gar­ni­tu­rach. Zaj­mu­ją­cy miej­sce na skra­ju puł­kow­nik GRU Bo­rys Czer­ni­szyn po­pra­wił się w fo­te­lu. Czer­ni­szyn, któ­ry naj­le­piej czuł się w te­re­nie, nie zno­sił po­dob­nych spo­tkań. Uwa­żał, że więk­szość z nich jest bez­sen­sow­na, a urzęd­ni­cy pań­stwo­wi po­tra­fią je­dy­nie jesz­cze bar­dziej za­gma­twać już i tak za­wi­łe do­nie­sie­nia wy­wia­dow­ców. Spo­tka­nie na Krem­lu, z dwo­ma naj­waż­niej­szy­mi oso­ba­mi w pań­stwie, na­peł­nia­ło jed­nak puł­kow­ni­ka nie ty­le stra­chem, ile po­czu­ciem osa­cze­nia. Nie bał się o bra­ki w in­for­ma­cjach, ja­kie mo­gą in­te­re­so­wać ze­bra­nych, nie­pew­ność bu­dzi­ła ran­ga po­sie­dze­nia. Spo­tka­nie, na któ­re za­pro­sił go pre­mier, mu­sia­ło na ty­le za­in­te­re­so­wać pre­zy­den­ta, że prze­ro­dzi­ło się w swo­isty szczyt.

– Mam na­dzie­ję, że wie pan, po co się tu­taj spo­tka­li­śmy… – nie ty­le za­py­tał, ile stwier­dził Wła­di­mir Pu­tin. – Sy­tu­acja w Pol­sce sta­ła się dla nas naj­lep­szym mo­men­tem do re­ak­cji. Po­la­cy sa­mi po­sta­wi­li się na po­zy­cji nie­kom­pe­tent­ne­go part­ne­ra. Te­raz mu­si­my za­dbać, że­by na­si od­bior­cy su­row­ców na­dal ni­mi po­zo­sta­li. Wa­szym za­da­niem jest po­sta­rać się o to, by pol­ski gaz po­pły­nął do jak naj­mniej­szej licz­by za­in­te­re­so­wa­nych. Li­twa i Ru­mu­nia są tu prio­ry­te­tem. Puł­kow­ni­ku Czer­ni­szyn, ja­kie są obec­nie na­stro­je w kra­jach nad­bał­tyc­kich i w Ru­mu­nii?

– Li­twa jest naj­bar­dziej po­dzie­lo­na. Tam­tej­szy rząd ży­wi ta­ką sa­mą nie­chęć do nas, jak i do Po­la­ków, za­tar­gi hi­sto­rycz­ne na­dal są w ży­ciu po­li­tycz­nym ak­tyw­nym czyn­ni­kiem unie­moż­li­wia­ją­cym pro­wa­dze­nie zdro­we­go dia­lo­gu mię­dzy ty­mi pań­stwa­mi. Nie­co ina­czej przed­sta­wia się sy­tu­acja na Ło­twie i w Es­to­nii. Na­sza bli­ska za­gra­ni­ca mo­że być cięż­kim orze­chem do zgry­zie­nia. Po­kła­da­ją wszel­kie na­dzie­je w Pol­sce, któ­ra mo­że unie­za­leż­nić je od Ro­sji. – Czer­ni­szyn wy­pro­sto­wał się w fo­te­lu jak stru­na. Spo­dzie­wał się ta­kich py­tań. – Ru­mu­nia rów­nież jest po­dzie­lo­na po­li­tycz­nie. Część człon­ków rzą­du czu­je roz­cza­ro­wa­nie z po­wo­du błę­du Po­la­ków, ist­nie­je spo­ra gru­pa, któ­ra jest skłon­na prze­ko­nać swo­ich par­la­men­tar­nych ko­le­gów do prze­dłu­że­nia kon­tak­tów su­row­co­wych z Ro­sją. We­dług mel­dun­ków na­szych agen­tur w Bu­ka­resz­cie nie bę­dzie pro­ble­mu z, na­zwij­my to, „opo­zy­cją” pro­pol­ską.

– Czy­li jest du­ża szan­sa, że więk­szość na­szych obec­nych od­bior­ców na­dal po­zo­sta­nie przy sta­rych kon­trak­tach? Bar­dzo do­brze. Wa­szym za­da­niem, puł­kow­ni­ku, jest sta­łe mo­ni­to­ro­wa­nie sy­tu­acji w Pol­sce i kra­jach środ­ko­wej Eu­ro­py. Co dzie­je się u na­szych są­sia­dów na za­cho­dzie? – Pu­tin nie spusz­czał ry­bich oczu z nie­ru­cho­me­go Czer­ni­szy­na.

– We­dług naj­śwież­szych mel­dun­ków Pol­ska chce jak naj­szyb­ciej roz­wią­zać pro­blem. Nie ma w tym nic dziw­ne­go, po­mył­ka od­no­śnie do moż­li­wo­ści wy­do­by­cia zszo­ko­wa­ła Po­la­ków. Mo­gę być szcze­ry, pa­nie pre­zy­den­cie? – z lek­ką nie­pew­no­ścią w gło­sie za­py­tał Czer­ni­szyn.

– Od te­go pan tu­taj jest.

– Pra­cu­ję już ja­kiś czas nad spra­wa­mi pol­ski­mi. Moż­na po­wie­dzieć, że znam ten kraj le­piej niż więk­szość Ro­sjan… Są­dzę, że Po­la­cy nie od­da­dzą nam bez wal­ki swo­ich po­ten­cjal­nych klien­tów. Do­brze wie­dzą, że gaz łup­ko­wy to dla nich ogrom­na szan­sa na po­zy­cję… moż­na rzec, li­de­ra su­row­co­we­go w Eu­ro­pie.

– Uwa­ża pan, pa­nie puł­kow­ni­ku, że na­sze środ­ki mo­gą być nie­wy­star­cza­ją­ce do utrzy­ma­nia przy so­bie im­por­te­rów na­szych su­row­ców? – Pu­tin lo­do­wa­tym spoj­rze­niem zmie­rzył Czer­ni­szy­na.

Struż­ka po­tu po­pły­nę­ła puł­kow­ni­ko­wi GRU po ple­cach, wy­wo­łu­jąc mi­mo­wol­ny dreszcz.

– Oczy­wi­ście, że nie, pa­nie pre­zy­den­cie, stwier­dzam tyl­ko, że pol­ska ad­mi­ni­stra­cja zro­bi wszyst­ko, by roz­po­cząć współ­pra­cę z kra­ja­mi nad­bał­tyc­ki­mi, o Wę­grzech nie wspo­mi­na­jąc.

– Ro­zu­miem i na pew­no weź­mie­my pod uwa­gę pań­skie spo­strze­że­nia. Pa­nie pre­mie­rze, w obec­nej sy­tu­acji mu­si­my dzia­łać nie­zwy­kle szyb­ko i zde­cy­do­wa­nie. Przy­go­tu­je pan ra­zem z mi­ni­strem go­spo­dar­ki wi­zy­ty ro­bo­cze w sto­li­cach dla nas naj­waż­niej­szych. Mu­si­my po­ka­zać, że w nie­pew­nej sy­tu­acji Ro­sja nie opusz­cza swo­ich part­ne­rów. Oni mu­szą w to uwie­rzyć.

– Oczy­wi­ście. Usta­le­nie ter­mi­na­rza i uzgod­nie­nie go z przed­sta­wi­cie­la­mi in­te­re­su­ją­cych nas kra­jów nie po­win­no po­trwać dłu­żej niż dwa ty­go­dnie – od­po­wie­dział Dmi­trij Mie­dwie­diew.

– Do­brze, spra­wą Pol­ski zaj­mie się jak do tej po­ry puł­kow­nik Czer­ni­szyn. Pro­szę na bie­żą­co in­for­mo­wać swo­je­go prze­ło­żo­ne­go o po­su­nię­ciach Po­la­ków. Mu­si­my wie­dzieć jak naj­wię­cej.

– Tak jest, pa­nie pre­zy­den­cie.

– Dzię­ku­ję. W naj­bliż­szym cza­sie cze­ka nas jesz­cze nie­jed­no po­dob­ne spo­tka­nie, tym­cza­sem że­gnam pa­nów.

Po ko­lei obec­ni na ze­bra­niu za­czę­li wsta­wać i opusz­czać ga­bi­net pre­zy­den­ta. Gwar­dzi­sta ze Stra­ży Krem­low­skiej z ka­mien­ną twa­rzą otwo­rzył po­tęż­ne dę­bo­we drzwi. Ostat­ni wy­szedł puł­kow­nik Czer­ni­szyn. Sły­sząc za­trza­sku­ją­ce się za nim po­dwo­je, ob­ró­cił się w ich stro­nę i przez kil­ka se­kund lu­stro­wał kunszt ich wy­ko­na­nia.

„Ale ka­ba­ła, za­no­si się na woj­nę wy­wia­dów” – po­my­ślał i ru­szył scho­da­mi w kie­run­ku wyj­ścia z Pa­ła­cu Pre­zy­denc­kie­go.

Cen­tra­la Exxon­Mo­bil, Irving, USA | 3 czerw­ca 2015, go­dzi­na 15:41

Czer­wiec w Tek­sa­sie był już wła­ści­wie po­cząt­kiem la­ta. Go­rą­ce po­wie­trze drga­ło nad as­fal­tem dro­gi pro­wa­dzą­cej do sie­dzi­by naj­więk­sze­go na świe­cie po­ten­ta­ta bran­ży naf­to­wej. Jan Szub­ski miał wy­raź­nie dość uciąż­li­we­go upa­łu, na szczę­ście kli­ma­ty­za­cja w wo­zach, któ­re prze­wo­zi­ły pol­ską de­le­ga­cję, dzia­ła­ła bez za­rzu­tu. Za szy­bą po­ja­wi­ły się ni­skie, przy­po­mi­na­ją­ce nie­mal wie­lo­ro­dzin­ne do­my o spłasz­czo­nych czte­ro­spa­do­wych da­chach, bu­dyn­ki kom­plek­su cen­tra­li Exxon­Mo­bil. Ko­lum­na czar­nych sa­mo­cho­dów za­je­cha­ła przed głów­ne wej­ście, gdzie cze­ka­ła już gru­pa pra­cow­ni­ków, któ­ra mia­ła przy­wi­tać Po­la­ków. Szub­ski wy­siadł z sa­mo­cho­du i wraz ze wszyst­ki­mi pod­szedł do śred­nie­go wzro­stu męż­czy­zny w gar­ni­tu­rze o de­li­kat­nym sta­lo­wym ko­lo­rze.

– Wi­ta­my w Tek­sa­sie, pa­nie Szub­ski. Je­stem Ja­son Lam­bert. Mam na­dzie­ję, że upał nie dał się pa­nu we zna­ki?

– Dzień do­bry. Oso­bi­ście wo­lę nie­co chłod­niej­sze miej­sca, ale li­czę na to, że tem­pe­ra­tu­ra roz­mów bę­dzie niż­sza niż na ze­wnątrz – kur­tu­azyj­nie od­po­wie­dział Szub­ski, kie­ru­jąc się ra­zem z Lam­ber­tem do głów­ne­go ho­lu, któ­ry ku­sił cie­niem i kli­ma­ty­zo­wa­nym wnę­trzem.

– Wy­do­by­cie w Pol­sce to nasz wspól­ny in­te­res, za­pew­niam więc, że roz­pa­trzy­my wszyst­kie opcje, aby jak naj­szyb­ciej roz­wią­zać pro­blem.

– Cie­szę się, że uda­ło nam się tak szyb­ko przejść do kon­kret­nych roz­mów. Za­czy­na­my od ra­zu?

– Tak, pre­zes Til­ler­son cze­ka już na pa­na w sa­li po­sie­dzeń, pro­szę za mną. – Lam­bert wska­zał pol­skiej de­le­ga­cji dro­gę do wind. Mi­mo że bu­dyn­ki kom­plek­su nie im­po­no­wa­ły wy­so­ko­ścią, win­dy znacz­nie uspraw­nia­ły po­ru­sza­nie się mię­dzy pię­tra­mi. Krót­ka po­dróż w gó­rę za­koń­czy­ła się za­le­d­wie po pa­ru se­kun­dach. Zna­leź­li się w iden­tycz­nym ko­ry­ta­rzu jak wcze­śniej, z tym że tu­taj by­ło zde­cy­do­wa­nie mniej lu­dzi. Prze­szli kil­ka­na­ście me­trów i za­trzy­ma­li się przed wej­ściem do sa­li po­sie­dzeń. Au­to­ma­tycz­nie otwie­ra­ne drzwi roz­su­nę­ły się i oczom Szub­skie­go uka­za­ła się prze­stron­na, ja­sna sa­la z ma­syw­nym sto­łem po­środ­ku. Ścia­ny po­dob­nie jak w sie­dzi­bie w War­sza­wie wy­ko­na­ne by­ły ze szkła i peł­ni­ły jed­no­cze­śnie funk­cję okien. W środ­ku ze­bra­ło się wie­le osób. Zde­cy­do­wa­nie naj­licz­niej­sza gru­pa ota­cza­ła opie­ra­ją­ce­go się o stół Re­xa Til­ler­so­na, pre­ze­sa Exxon­Mo­bil, któ­ry ży­wo re­ago­wał na wy­po­wie­dzi pra­cow­ni­ków. Kie­dy pol­ska de­le­ga­cja we­szła do po­miesz­cze­nia, Til­ler­son ski­nie­niem dło­ni od­pra­wił swo­ich do­tych­cza­so­wych roz­mów­ców i pew­nym jak na po­nad­sześć­dzie­się­cio­let­nie­go męż­czy­znę kro­kiem ru­szył ku go­ściom.

– Pan Szub­ski! Cie­szę się z na­sze­go po­now­ne­go spo­tka­nia. Mam na­dzie­ję, że po­dróż by­ła kom­for­to­wa. – Til­ler­son uści­snął dłoń Szub­skie­go i ge­stem za­pro­sił wszyst­kich do za­ję­cia miejsc przy sto­le.

– Po­dróż oczy­wi­ście by­ła przy­jem­na, a Tek­sas po­wi­tał nas nie­zwy­kle go­rą­co.

– Przy­ja­cie­lu, w ta­kie upa­ły po­win­ni­śmy wy­brać się do Mia­mi, sie­dzieć na pla­ży i cie­szyć się słoń­cem, a tym­cza­sem je­ste­śmy w pra­cy. Bar­dzo wam się mu­si spie­szyć z ty­mi roz­mo­wa­mi.

– Chce­my po pro­stu jak naj­szyb­ciej roz­wią­zać pro­blem. – Szub­ski roz­piął ma­ry­nar­kę i usiadł w wy­god­nym fo­te­lu obi­tym chłod­ną skó­rą, któ­ra przy­jem­nie ko­iła roz­pa­lo­ne cia­ło.

Dys­po­zy­cje, ja­kie otrzy­mał tuż przed wy­lo­tem do Sta­nów, by­ły jed­no­znacz­ne. Sta­no­wi­sko pol­skiej spół­ki ma być twar­de, ale nie nad­mier­nie. Ame­ry­ka­nie mie­li dać Po­la­kom to, po co ci przy­le­cie­li, ale Szub­ski nie po­wi­nien prze­sa­dzać z wa­lecz­no­ścią. W przy­pad­ku szcze­gól­ne­go opo­ru stro­ny ame­ry­kań­skiej miał wy­ło­żyć na stół swo­je­go asa. Ten ar­gu­ment był zna­ny pod każ­dą sze­ro­ko­ścią geo­gra­ficz­ną – z po­dat­ka­mi się nie wal­czy.

– Do­brze, za­czy­naj­my więc. Przez kil­ka ostat­nich dni ana­li­zo­wa­li­śmy wa­sze ży­cze­nia co do za­ku­pu in­fra­struk­tu­ry nie­zbęd­nej do wy­do­by­cia ga­zu łup­ko­we­go w Pol­sce. Je­ste­śmy szczę­śli­wi, że to nas wy­bra­no ja­ko part­ne­ra do roz­mów. Nie ukry­wa­my, że nam to po­chle­bia… – Rex Til­ler­son za­czął wy­gła­szać go­to­wą for­muł­kę z lek­kim uśmie­chem na twa­rzy. Szub­ski do­brze wie­dział, że pod tą do­bro­dusz­ną ma­ską skry­wa się praw­dzi­wy dra­pież­nik. Wy­star­czy­ło przy­po­mnieć so­bie roz­mo­wy sprzed kil­ku lat – Ame­ry­ka­nie wal­czy­li o każ­dy metr kwa­dra­to­wy zie­mi pod wy­do­by­cie.

– Exxon­Mo­bil to świa­to­wy li­der w bran­ży su­row­co­wej, a wa­sze suk­ce­sy w wy­do­by­ciu łup­ków w sa­mych Sta­nach Zjed­no­czo­nych tyl­ko po­twier­dzi­ły, że pań­ski kon­cern jest naj­od­po­wied­niej­szym part­ne­rem dla Pol­ski. – Szub­ski, rów­nież wy­traw­ny gracz, cze­kał na ko­lej­ne kro­ki ame­ry­kań­skie­go pre­ze­sa.

– Cie­szy­my się, że na­sza współ­pra­ca w tej dzie­dzi­nie trwa już kil­ka lat, tym bar­dziej je­ste­śmy za­in­te­re­so­wa­ni pro­po­zy­cją za­ku­pu od nas ele­men­tów nie­zbęd­nych do wy­do­by­cia w Pol­sce ga­zu łup­ko­we­go. Mu­si­my przy­znać, że pań­ska ofer­ta jest na­szym zda­niem god­na naj­wyż­szej uwa­gi.

– Sza­nu­je­my swo­ich part­ne­rów, dla­te­go pro­po­nu­je­my pa­nu uczci­wą trans­ak­cję.

– Oczy­wi­ście… Nie­mniej na­si ana­li­ty­cy i eks­per­ci su­ge­ru­ją wy­ko­rzy­sta­nie już ist­nie­ją­cej w Pol­sce in­fra­struk­tu­ry wy­do­byw­czej w ce­lu za­że­ga­nia pro­ble­mu eks­plo­ata­cji złóż. – Til­ler­son przy­brał po­waż­ną mi­nę, co mia­ło pod­kre­ślić zna­cze­nie je­go wy­po­wie­dzi.

„Wie­dzia­łem” – po­my­ślał Szub­ski. „Bę­dą chcie­li wy­ssać nas do ostat­niej kro­pli, za­cznie się nie­mi­ła gra”.

Czy­li jed­nak by­ło tak, jak prze­wi­dy­wał mi­ni­ster. Ame­ry­ka­nie po­sta­no­wi­li pro­wa­dzić po­li­ty­kę czy­sto łu­pież­czą. Je­śli dzia­ło­by się to w in­nym miej­scu świa­ta, za­raz spo­tka­ło­by się z ostrą kry­ty­ką Bia­łe­go Do­mu i ogól­nie ro­zu­mia­ne­go świa­ta Za­cho­du. „Nie zła­mie­cie nas. Nie wy­ci­śnie­cie nas jak cy­try­ny. Pol­ska to nie sy­pią­cy się jak do­mi­no Bli­ski Wschód” – do­dał w my­ślach pre­zes PGNiG.

– Wspa­nia­ło­myśl­na pro­po­zy­cja, lecz w ja­ki spo­sób chce pan eks­plo­ato­wać resz­tę złóż? Obec­nie Exxon­Mo­bil wraz z pod­le­ga­ją­cy­mi spół­ka­mi ma pra­wa oraz moż­li­wo­ści tech­nicz­ne do wy­do­by­cia oko­ło trzy­dzie­stu pię­ciu pro­cent złóż ga­zu łup­ko­we­go w Pol­sce.

– Ra­cja, dla­te­go pro­po­nu­je­my roz­sze­rze­nie na­szych praw eks­plo­ata­cyj­nych. Je­śli w tej kwe­stii doj­dzie­my do po­ro­zu­mie­nia, pol­skie pro­ble­my się skoń­czą. Na­tych­miast prze­trans­por­tu­je­my po­trzeb­ną ma­szy­ne­rię oraz zor­ga­ni­zu­je­my in­fra­struk­tu­rę wy­do­byw­czą. Pra­ce opóź­nią się wte­dy je­dy­nie o kil­ka mie­się­cy. Zy­ski dla Pol­ski rów­nież bę­dą nie­po­mier­ne… – Til­ler­son nie re­zy­gno­wał z po­błaż­li­we­go to­nu, czym do­pro­wa­dzał lwią część pol­skiej de­le­ga­cji do pa­sji.

– Pa­nie pre­ze­sie, po­dzi­wiam pań­ską go­to­wość do po­mo­cy, ale oba­wiam się, że roz­sze­rze­nie praw eks­plo­ata­cyj­nych mo­że po­waż­nie za­szko­dzić in­te­re­som Pol­ski w re­gio­nie. Nie chce­my po­ka­zy­wać Ro­sji, że sa­mi nie po­tra­fi­my za­jąć się swo­im po­dwór­kiem, szcze­gól­nie w kwe­stii po­li­ty­ki ener­ge­tycz­nej.

– Nie chciał­bym być im­per­ty­nenc­ki, ale po­przez swój błąd już po­ka­za­li­ście, że nie je­ste­ście od­po­wie­dzial­nym part­ne­rem do in­te­re­sów. Na­sza ofer­ta mo­że szyb­ko zmie­nić tę sy­tu­ację. Pol­ska od­zy­ska utra­co­ną twarz, o ile oczy­wi­ście ze­chce­cie przy­jąć na­szą po­moc… – Til­ler­son wstał i za­czął prze­cha­dzać się po prze­stron­nych wnę­trzach sa­li kon­fe­ren­cyj­nej. – De­cy­zja na­le­ży do pa­na. Orien­tu­je się pan do­sko­na­le, że szu­ka­nie in­nych do­staw­ców in­fra­struk­tu­ry wy­do­byw­czej dla łup­ków mo­że znacz­nie opóź­nić wa­sze wy­do­by­cie.

Jan Szub­ski do­brze wie­dział, że pre­zes Exxon­Mo­bil ma ra­cję. Nie mo­gą so­bie po­zwo­lić na więk­szą zwło­kę w wy­do­by­ciu. Je­śli do te­go doj­dzie, po­le­cą gło­wy, w tym je­go. Świat już się śmie­je z Pol­ski i z jej am­bi­cji. Tym ra­zem nie mo­gą dać za wy­gra­ną. Szef pol­skiej de­le­ga­cji oparł się łok­cia­mi o stół, cho­wa­jąc twarz w dło­niach. Do­sko­na­le zda­wał so­bie spra­wę z te­go, cze­go bę­dą chcieć Ame­ry­ka­nie, nie są­dził jed­nak, że Til­ler­son tak szyb­ko przy­prze go do mu­ru.

„Zo­ba­czy­my, ile uda nam się wy­wal­czyć w uczci­wych ne­go­cja­cjach” – po­my­ślał.

***

Ko­lej­ny dzień dy­plo­ma­tycz­nych zma­gań za­po­wia­dał się na rów­nie nud­ny jak po­przed­nie. Kil­ko­ro pra­cow­ni­ków ame­ry­kań­skie­go kon­cer­nu we­so­ło kon­wer­so­wa­ło przy au­to­ma­cie z wo­dą, po­pi­ja­jąc chłod­ną ciecz, nie­zbęd­ną pod­czas pa­nu­ją­cych od kil­ku dni upa­łów. Co ja­kiś czas spo­glą­da­li na znaj­du­ją­cą się nie­opo­dal sa­lę po­sie­dzeń, gdzie pre­ze­si Exxon­Mo­bil oraz pol­skie­go kon­cer­nu od kil­ku dni pro­wa­dzi­li roz­mo­wy. Raz na ja­kiś czas sły­sze­li czyjś pod­nie­sio­ny głos. W pew­nej chwi­li sa­lą za­trząsł huk przy­po­mi­na­ją­cy prze­jeż­dża­ją­cy po­ciąg to­wa­ro­wy. Za­in­try­go­wa­ni pra­cow­ni­cy ode­rwa­li się od ra­do­śnie bul­go­czą­ce­go ba­nia­ka i zbli­ży­li do drzwi sa­li kon­fe­ren­cyj­nej. Ha­łas do­bie­ga­ją­cy zza szkla­nych ta­fli z każ­dą se­kun­dą przy­bie­rał na si­le. Tym bar­dziej dzi­wi­ło wszyst­kich, że krzy­cza­ła tyl­ko jed­na oso­ba. W pew­nej chwi­li au­to­ma­tycz­ne drzwi roz­su­nę­ły się, po­na­gla­ne dłoń­mi pre­ze­sa Re­xa Til­ler­so­na, któ­ry z czer­wo­ną twa­rzą wy­strze­lił z sa­li i rzu­ca­jąc co­raz bar­dziej nie­wy­bred­ny­mi in­wek­ty­wa­mi, od­da­lił się w stro­nę swo­je­go ga­bi­ne­tu. Na­wet kie­dy znik­nął już z oczu onie­mia­łych pra­cow­ni­ków, je­go do­no­śny ba­ry­ton prze­ka­zy­wał do ich uszu ko­lej­ne por­cje prze­kleństw. Po chwi­li z opusz­czo­ny­mi gło­wa­mi z sa­li wy­szli Ame­ry­ka­nie, bez żad­nych ko­men­ta­rzy roz­cho­dząc się w stro­nę swo­ich co­dzien­nych miejsc pra­cy. Tyl­ko kil­ka osób przy­sta­nę­ło przy ze­bra­nych obok wej­ścia do sa­li, cięż­kim wzro­kiem mie­rząc opusz­cza­ją­cą miej­sce roz­mów pol­ską de­le­ga­cję, któ­ra z nie­kła­ma­ną sa­tys­fak­cją kie­ro­wa­ła się do wind. Szcze­gól­nie za­do­wo­lo­ny był Jan Szub­ski, któ­ry ogni­sko­wał na so­bie naj­wię­cej żąd­nych krwi spoj­rzeń.

„No to jed­nak wy­gra­li­śmy” – po­my­ślał. „Wie­dzia­łem, że pię­cio­krot­nie wyż­szy po­da­tek grun­to­wy za każ­dy ko­lej­ny hek­tar zie­mi bę­dzie dla Ame­ry­ka­nów cio­sem nie do od­par­cia. Nie są­dzi­łem tyl­ko, że Til­ler­son aż tak za­re­agu­je. Cóż, cel uświę­ca środ­ki. Przy­naj­mniej ma­my in­fra­struk­tu­rę”.

Wia­do­mo­ści TVN24 | 21 czerw­ca 2015, go­dzi­na 10:03

Z dniem dzi­siej­szym na mon­gol­skich pu­sty­niach roz­po­czę­ły się wspól­ne ma­new­ry wojsk mon­gol­skich i chiń­skich. Ćwi­cze­nia woj­sko­we ma­ją­ce na ce­lu po­zo­ro­wa­nie kon­flik­tu lą­do­we­go i po­wietrz­ne­go są pierw­szym te­go ty­pu wy­da­rze­niem we współ­cze­snej hi­sto­rii Chin oraz Mon­go­lii. Pod ko­niec 2011 ro­ku Chi­ny i Mon­go­lia pod­pi­sa­ły wie­lo­let­nie umo­wy go­spo­dar­cze, chcąc w ten spo­sób stwo­rzyć dy­na­micz­nie roz­wi­ja­ją­cy się re­gion w Azji. Jed­nym z ele­men­tów roz­wo­ju jest wza­jem­na współ­pra­ca mi­li­tar­na, co za­owo­co­wa­ło pierw­szy­mi wspól­ny­mi ma­new­ra­mi. War­to wspo­mnieć, że przez naj­bliż­sze dwa ty­go­dnie w ćwi­cze­niach o kryp­to­ni­mie „Bez­piecz­na Przy­stań” weź­mie udział sto ty­się­cy żoł­nie­rzy, kil­ka­set czoł­gów oraz po­jaz­dów woj­sko­wych i sa­mo­lo­tów. Tak du­ża kon­cen­tra­cja wojsk chiń­skich oraz mon­gol­skich jest sze­ro­ko kry­ty­ko­wa­na przez Ro­sję, któ­ra oba­wia się o swo­je bez­pie­czeń­stwo na gra­ni­cach, a tak­że po­zy­cję po­li­tycz­ną w re­gio­nie Da­le­kie­go Wscho­du… Dla TVN24 – Lud­mi­ła Gaj­da.

Cen­tra­la GRU, Mo­skwa, Ro­sja | 22 czerw­ca 2015, go­dzi­na 21:33

Mło­dy męż­czy­zna w ran­dze ka­pi­ta­na wy­sko­czył z sa­mo­cho­du, rzu­cił kil­ka słów tak­sów­ka­rzo­wi i pew­nym kro­kiem ru­szył ku scho­dom. Po­ko­naw­szy stop­nie, z wy­stu­dio­wa­ną lek­ko­ścią wkro­czył do wy­so­kie­go, przy­jem­nie chłod­ne­go ho­lu. Uśmiech­nął się do znu­dzo­ne­go jak mops straż­ni­ka, któ­ry wzniósł nie­znacz­nie dłoń w ge­ście po­wi­ta­nia. Zdjął czap­kę z ron­dem jak pły­ta star­to­wa lot­ni­skow­ca i prze­cze­sał dło­nią krót­ko ostrzy­żo­ne, ja­sne jak sło­ma wło­sy. Po kil­ku chwi­lach zna­lazł się przed wła­ści­wy­mi drzwia­mi. Za­pu­kał i sły­sząc przy­zwa­la­ją­ce „pro­szę”, wszedł do środ­ka i sta­nął przed biur­kiem se­kre­tar­ki wbi­tej w oliw­ko­wy mun­dur. Dłu­gi i gru­by jak ma­ry­nar­ski sznur war­kocz swo­bod­nie opa­dał na wy­pro­sto­wa­ne ple­cy dziew­czy­ny.

– Ka­pi­tan An­driej Boł­koń­ski. Puł­kow­nik jest u sie­bie? – za­py­tał ofi­cer, oparł­szy się uprzed­nio o wy­so­ki blat.

– Je­ste­ście umó­wie­ni, ka­pi­ta­nie? – Ko­bie­ta zmro­zi­ła go lo­do­wa­tym, szma­rag­do­wym wzro­kiem. Do­pie­ro po chwi­li spoj­rzał na błysz­czą­ce no­wo­ścią dys­tynk­cje. By­ła ma­jo­rem.

– Oczy­wi­ście… – Boł­koń­ski zmie­szał się tyl­ko na se­kun­dę, w oka­mgnie­niu od­zy­skał re­zon. – Puł­kow­nik roz­ka­zał mi na­tych­miast sta­wić się w swo­im ga­bi­ne­cie. To­wa­rzysz­ka ma­jor ze­chce spraw­dzić w ka­je­ci­ku.

Ko­bie­ta ro­bi­ła wszyst­ko, że­by się nie uśmiech­nąć. Nie uda­ło się. Ką­ci­ki ust po­wę­dro­wa­ły lek­ko w gó­rę, zgrab­ne dło­nie prze­wer­to­wa­ły opra­wio­ny skó­rą ka­len­darz. Po chwi­li ma­jor kiw­nę­ła gło­wą i zwró­ci­ła się po­now­nie do ka­pi­ta­na.

– Puł­kow­nik Czer­ni­szyn ocze­ku­je was, ka­pi­ta­nie, mo­że­cie… wejść. – De­li­kat­nie pod­kre­ślo­ne szmin­ką usta roz­chy­li­ły się lek­ko. Boł­koń­ski prze­łknął śli­nę, uśmiech­nął się i na­ci­snął klam­kę bo­ga­to zdo­bio­nych drzwi.

Ga­bi­net był nie­wiel­ki. Ścia­ny za­bu­do­wa­ne re­ga­ła­mi peł­ny­mi opa­słych to­mów nada­wa­ły po­miesz­cze­niu przy­ja­zny cha­rak­ter. Puł­kow­nik Czer­ni­szyn po­na­glił Boł­koń­skie­go ge­stem rę­ki. Po­wie­dzieć, że go­spo­darz był do­brze zbu­do­wa­ny, to ma­ło. Przy­po­mi­nał sza­fę gdań­ską, le­d­wo mie­ścił się w gi­gan­tycz­nym fo­te­lu ob­ro­to­wym. Jak me­bel wy­trzy­my­wał po­nad­stu­ki­lo­gra­mo­wą tu­szę, by­ło dla Boł­koń­skie­go za­gad­ką.

– No, sia­daj­cie… Nie ma cza­su do stra­ce­nia.

Ka­pi­tan po­słusz­nie za­jął miej­sce w fo­te­lu i przy­jął wy­uczo­ną po­zę świad­czą­cą o naj­wyż­szym za­an­ga­żo­wa­niu w spo­tka­nie.

– Spóź­ni­li­ście się. – Czer­ni­szyn wy­dął war­gi i na­lał so­bie do szklan­ki pły­nu z ka­raf­ki. Na­czy­nie ze rżnię­te­go szkła ob­le­pi­ła mgieł­ka.

– Prze­pra­szam, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku, kor­ki…

– Jest przed dzie­sią­tą, jesz­cze jed­na łeż i bę­dzie­cie li­czyć re­ni­fe­ry na Kam­czat­ce.

– Tak jest, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku. – Ka­pi­tan spo­waż­niał jesz­cze bar­dziej.

– No i tak ma być. Nie my­śl­cie so­bie, że sko­ro naj­szyb­ciej w hi­sto­rii do­słu­ży­li­ście się w GRU ran­gi ka­pi­ta­na, to bę­dzie­cie spe­cjal­nie trak­to­wa­ni. Wie­cie, po co zo­sta­li­ście we­zwa­ni? Wa­sza ope­ra­cja w Uz­be­ki­sta­nie nie uszła uwa­dze Krem­la, ow­szem. Ale chy­ba nie spo­dzie­wa­cie się te­raz wy­jąt­ko­wych wzglę­dów? – Czer­ni­szyn sap­nął, zmę­czo­ny tak dłu­gą wy­po­wie­dzią.

– Na­tu­ral­nie, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku. Po­la­cy? – strze­lił Boł­koń­ski. Tak na­praw­dę do­brze wie­dział, że obec­nie nic in­ne­go nie przy­ku­wa­ło tak uwa­gi GRU, a py­ta­nie Czer­ni­szy­na mo­gło rów­nie do­brze po­zo­stać bez od­po­wie­dzi.

– Przy­naj­mniej wasz umysł nie utknął w kor­kach – za­kpił Czer­ni­szyn. – Zna­cie spra­wę?

– Na­tu­ral­nie, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku. Po­la­cy do­ko­na­li ob­li­czeń moż­li­wo­ści wy­do­byw­czych swo­ich ro­dzi­mych kon­cer­nów. We­dług ana­liz są obec­nie w sta­nie wy­do­być trzy­dzie­ści pro­cent su­row­ca – wy­re­cy­to­wał z pa­mię­ci ka­pi­tan.

– Dwa­dzie­ścia, Boł­koń­ski, dwa­dzie­ścia, ale nie fra­suj­cie się. Bę­dzie­cie mie­li mnó­stwo cza­su, że­by za­po­znać się z ra­por­ta­mi na­szej agen­tu­ry. Zo­sta­je­cie z dniem dzi­siej­szym przy­dzie­le­ni do spra­wy łup­ków w Pol­sce. Śmier­dzi mi ten błąd jak kom­post w obo­rze. Wy znaj­dzie­cie mi tę obo­rę.

Boł­koń­ski wy­pro­sto­wał się w fo­te­lu. Je­go bły­sko­tli­wa ka­rie­ra opie­ra­ła się co praw­da na roz­licz­nych ta­len­tach i wy­jąt­ko­wej umie­jęt­no­ści po­ja­wia­nia się we wła­ści­wym miej­scu o wła­ści­wym cza­sie, ale tym ra­zem tra­fił w sam śro­dek ba­gna. Go­ni­twa po uz­bec­kich gó­rach i wy­eli­mi­no­wa­nie z zim­ną krwią przy­wód­cy ter­ro­ry­stów od­po­wie­dzial­ne­go za za­bój­stwo do­wód­cy Po­łu­dnio­we­go Okrę­gu Woj­sko­we­go to jed­no, ale po­li­ty­ka to zu­peł­nie in­na baj­ka. Tu­taj ni­cze­go nie moż­na by­ło być pew­nym. Pol­ski­mi łup­ka­mi in­te­re­so­wa­li się nie tyl­ko wła­ści­cie­le grun­tów i Ro­sja­nie. GRU ra­por­to­wa­ło o wzmo­żo­nej ak­tyw­no­ści Ame­ry­ka­nów, Fran­cu­zów, a na­wet An­gli­ków. In­ny­mi sło­wy, wszyst­kie sza­nu­ją­ce się wy­wia­dy za­wi­ta­ły do kra­ju nad Wi­słą i szu­ka­ły, gdzie tyl­ko się da­ło.

– Co­ście tak po­ble­dli? Pierw­sze praw­dzi­we za­da­nie was prze­ra­ża? To na­wet do­brze, zna­czy, że po­trak­tu­je­cie je po­waż­nie, praw­da?

– Tak jest, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku! – Boł­koń­ski pra­wie po­de­rwał się z miej­sca, co wy­raź­nie ukon­ten­to­wa­ło Czer­ni­szy­na, któ­ry uśmiech­nął się jesz­cze bar­dziej zło­śli­wie niż przed chwi­lą.

– Do­sko­na­le. Chwi­lo­wo zo­sta­nie­cie tu­taj, w cen­tra­li. Przy­go­to­wa­li­śmy dla was ga­bi­net, ma­cie za­po­znać się ze wszyst­ki­mi da­ny­mi, ja­kie obec­nie ze­bra­li­śmy na te­mat od­wier­tów i sa­me­go błę­du. Po­zna­cie też do­ssier pol­skie­go ofi­ce­ra, któ­ry pro­wa­dzi śledz­two w tej spra­wie. – Czer­ni­szyn otwo­rzył szu­fla­dę i wy­łu­skał z niej tecz­kę. Rzu­co­na nie­dba­le, prze­śli­zgnę­ła się po la­kie­ro­wa­nym bla­cie i za­trzy­ma­ła tuż przed Boł­koń­skim.

– Pro­wa­dzą wła­sne śledz­two? – Ka­pi­tan się­gnął po tecz­kę, szyb­ko roz­wią­zał su­peł i wy­do­był ze środ­ka plik spię­tych kar­tek. Z pra­we­go gór­ne­go ro­gu pierw­sze­go ark­sza pa­pie­ru spo­glą­da­ła na nie­go po­do­bi­zna pol­skie­go ofi­ce­ra. Był mło­dy. Czar­ne, krót­ko ostrzy­żo­ne wło­sy i twarz nie­zdra­dza­ją­ca żad­nych emo­cji. Śnia­da ce­ra, lek­ki za­rost, zwy­kły, cał­kiem przy­stoj­ny fa­cet. Ide­al­ny na szpie­ga.

– My­śle­li­ście, że zo­sta­wią to tak, jak jest? Za du­ża spra­wa, Boł­koń­ski, nie trze­ba być ge­niu­szem, że­by się te­go do­my­ślić. Ma­cie ja­kieś py­ta­nia? – Czer­ni­szyn od­cze­kał chwi­lę, aż ofi­cer po dru­giej stro­nie biur­ka skoń­czy wer­to­wać do­ku­ment.

– Nie, to­wa­rzy­szu puł­kow­ni­ku – od­po­wie­dział zwięź­le ka­pi­tan i wsu­nął za­dru­ko­wa­ne ar­ku­sze pa­pie­ru z po­wro­tem do tecz­ki.

– Je­ste­ście wol­ni, Nad­ia za­pro­wa­dzi was do ga­bi­ne­tu. – Czer­ni­szyn sap­nął i od­wró­cił się w fo­te­lu ty­łem do Boł­koń­skie­go.

Ka­pi­tan wstał, za­brał czap­kę i ru­szył do drzwi. Ma­jor ro­syj­skie­go wy­wia­du cze­ka­ła już za drzwia­mi, spię­ta jak na musz­trze. Boł­koń­ski uśmiech­nął się lek­ko, że­by roz­ła­do­wać na­pię­cie, ale nic to nie da­ło. Ko­bie­ta wbi­ła w nie­go zim­ne, sar­nie oczy.

– Od­pro­wa­dzę was, ka­pi­ta­nie, do wa­sze­go ga­bi­ne­tu.

– Nie trze­ba, mo­że mi to­wa­rzysz­ka po pro­stu po­wie­dzieć, ja­ki to nu­mer, naj­wy­żej chwi­lę po­błą­dzę. – Boł­koń­ski wsu­nął czap­kę pod ra­mię i wska­zał otwar­tą dło­nią na pu­ste biur­ko. – Nie chcę was od­cią­gać od pra­cy, puł­kow­nik wy­glą­da na bez resz­ty po­chło­nię­te­go obo­wiąz­ka­mi.

– W tej chwi­li mo­ja pra­ca to wska­za­nie wam ga­bi­ne­tu. Pro­szę za mną. – Ma­jor od­wró­ci­ła się i znik­nę­ła za za­ło­mem ko­ry­ta­rza. Le­d­wie za nią na­dą­żał. Mi­mo wy­so­kich ob­ca­sów i cia­sno opi­na­ją­cej po­ślad­ki i uda spód­ni­cy po­ru­sza­ła się zwin­nie jak ko­ci­ca. Kie­dy do­szli do wła­ści­wych drzwi, Boł­koń­ski mu­siał gło­śno wy­pu­ścić po­wie­trze.

– Dzię­ku­ję, to­wa­rzysz­ko… Wie­czor­ny jog­ging mam już za so­bą – uśmiech­nął się ża­ło­śnie.

– Za­wsze do usług, ka­pi­ta­nie – od­po­wie­dzia­ła, nie zdo­ław­szy ukryć lek­kie­go roz­ba­wie­nia, po czym od­wró­ci­ła się na pię­cie i skrę­ci­ła w naj­bliż­szy ko­ry­tarz.

Boł­koń­ski wszedł do ga­bi­ne­tu. Rzu­cił ma­ry­nar­kę na opar­cie fo­te­la biu­ro­we­go, tecz­ka wy­lą­do­wa­ła na bla­cie nad­gry­zio­ne­go zę­bem cza­su biur­ka. Ka­pi­tan zdjął kra­wat i prze­wie­sił na ma­ry­nar­ce. Za­padł się w fo­te­lu i za­klął siar­czy­ście, sie­dzi­ska w ga­bi­ne­cie puł­kow­ni­ka by­ły zde­cy­do­wa­nie bar­dziej kom­for­to­we. Otwo­rzył tecz­kę.

– Wi­tam, po­rucz­ni­ku Ja­strzęb­ski. Co cie­ka­we­go mi pan po­wie…?

Cen­tra­la ABW, War­sza­wa, Pol­ska | 23 czerw­ca 2015, go­dzi­na 00:34

– Od cze­go za­cznie­my, Ku­ba? – Woj­tek był naj­lep­szym spe­cem od cy­ber­prze­strze­ni w Agen­cji. Kie­dy tyl­ko przy­dzie­lo­no Ja­strzęb­skie­mu spra­wę łup­ków, ten skie­ro­wał swo­je kro­ki wprost do le­gen­dar­ne­go dzia­łu IT. Je­śli gdzieś w sie­ci lub na urzą­dze­niach bę­dą­cych w dys­po­zy­cji po­dej­rza­nych znaj­do­wa­ło się coś in­te­re­su­ją­ce­go, Woj­tek z pew­no­ścią mógł to wy­ło­wić.

– Za­cznie­my od sa­mej gó­ry, na pierw­szy ogień pój­dzie gru­pa... – Ja­strzęb­ski prze­kart­ko­wał trzy­ma­ny w rę­kach plik do­ku­men­tów. Z tru­dem ukry­wał drże­nie rąk. Zu­peł­nie nie­wy­spa­ny, czuł jesz­cze szu­mią­cy w skro­niach al­ko­hol. Co­raz czę­ściej py­tał sam sie­bie, czy uciecz­ka w szkło nie jest pę­ta­niem so­bie strycz­ka. – …Ma­kle­wi­cza. Tak, Piotr Ma­kle­wicz, głów­ny geo­log. Je­go eki­pa mia­ła osza­co­wać ogól­ne moż­li­wo­ści wy­do­by­cia łup­ków. Błęd­ne ob­li­cze­nia mu­sia­ły przejść przez je­go biur­ko, on wszyst­ko apro­bo­wał.

– Mo­że po pro­stu prze­oczył błąd? To w koń­cu czło­wiek, mógł się po­my­lić – ode­zwa­ła się mło­da blon­dyn­ka, któ­ra sie­dzia­ła na biur­ku ze spusz­czo­ny­mi no­ga­mi, co ja­kiś czas prze­bie­ra­jąc ni­mi w po­wie­trzu.

– An­ka, pro­szę cię... My­ślisz, że naj­lep­szy geo­log w Pol­sce nie spraw­dza ob­li­czeń pod­sy­ła­nych mu przez pod­wład­nych?

– Zro­bił to ce­lo­wo? Po co? – Woj­tek po­pra­wił oku­la­ry na no­sie i prze­stał czy­tać ra­por­ty wy­świe­tla­ne na ma­try­cy kom­pu­te­ra.

Nie tyl­ko in­for­ma­ty­ko­wi ta­ka te­za wy­da­wa­ła się jed­ną z teo­rii spi­sko­wych. Ro­sja­nie, któ­rych Ja­strzęb­ski po­dej­rze­wał o dzia­ła­nia dy­wer­syj­ne nie­ja­ko „z urzę­du”, by­li zna­ni z nie­kon­wen­cjo­nal­nych me­tod na­ci­sku, ale ta­kie przy­pusz­cze­nia za­kra­wa­ły na ab­surd.

– Nie wiem, po co, nie wiem, czy w ogó­le zro­bił to ce­lo­wo, ale nie mo­że­my te­go wy­klu­czyć. To jest spe­cja­li­sta, oni się nie my­lą, na pew­no nie aż tak...

– Po­mył­ki mu się nie przy­tra­fia­ły, przy­naj­mniej z te­go, co tu o nim pi­szą, a pra­co­wał nie tyl­ko przy łup­kach, ga­niał wła­ści­wie po ca­łym glo­bie, wszę­dzie gdzie by­ła ro­pa i gaz. – An­na Ka­sprzak wer­to­wa­ła im­po­nu­ją­ce CV Ma­kle­wi­cza. Ja­strzęb­ski uśmiech­nął się do sie­bie. An­ka by­ła rów­nie do­brym współ­pra­cow­ni­kiem jak Woj­tek. Jej pra­ca w ABW za­czę­ła się kla­sycz­nie. Stu­dia na pre­sti­żo­wym uni­wer­sy­te­cie, za­gra­nicz­ne sta­że, nie­prze­cięt­na in­te­li­gen­cja i ob­se­syj­na lo­jal­ność. Wy­bór dziew­czy­ny do pra­cy w Agen­cji nie był jed­nak po­dyk­to­wa­ny wy­łącz­nie jej przy­mio­ta­mi du­cha. Kie­dy Ja­strzęb­ski pierw­szy raz zo­ba­czył no­wą adept­kę, nie miał wąt­pli­wo­ści, czym kie­ro­wa­ła się mę­ska część kadr pod­czas rek­tu­ta­cji.

– Za­py­ta­my pa­na Piotr­ka, ja­kim cu­dem po­my­lił się o ki­lo­metr. Jak dla mnie ta spra­wa śmier­dzi...

– Eee, Ku­ba, dla cie­bie wszyst­ko śmier­dzi. Gość się ewi­dent­nie mach­nął, aku­rat w naj­gor­szym do te­go cza­sie, nie rób­my z te­go teo­rii spi­sko­wej. – In­for­ma­tyk scep­tycz­nie pod­cho­dził do po­dej­rzeń Ja­strzęb­skie­go.

– Jest spe­cja­li­stą, oni nie my­lą się w tak waż­nych spra­wach, to na­praw­dę nie jest nor­mal­ne. – An­na Ka­sprzak ze­sko­czy­ła z biur­ka i ru­szy­ła w kie­run­ku swo­je­go sta­no­wi­ska.

– To co? Mo­że to ru­ski agent i ce­lo­wo sa­bo­tu­je pra­ce wy­do­byw­cze? – ro­ze­śmiał się per­li­ście Woj­tek. Spoj­rzał na sku­pio­ną twarz Ja­strzęb­skie­go i uśmiech mo­men­tal­nie spełzł z je­go twa­rzy. – No ty chy­ba żar­tu­jesz...

– Nie wiem, Woj­tek... Tak czy ina­czej, na dzi­siaj ko­niec. Po­ju­trze wy­bie­ra­my się na Ma­zu­ry do Ma­kle­wi­cza, ju­tro obo­je ma­cie być za­po­zna­ni z ży­cio­ry­sem go­ścia oraz z wy­ni­ka­mi prac je­go gru­py. Resz­tę zo­ba­czy­my na miej­scu. – Ja­strzęb­ski wstał od swo­je­go biur­ka i za­kła­da­jąc w dro­dze do drzwi ma­ry­nar­kę, spoj­rzał na swo­ich pod­wład­nych. – Zo­sta­je­cie, go­łąb­ki?

Ca­ła trój­ka wy­szła na tęt­nią­cą mi­mo póź­nej po­ry Ra­ko­wiec­ką. Przy­jem­ny chłód sma­gał twa­rze sto­ją­cych na chod­ni­ku pra­cow­ni­ków ABW. Chwi­lę jesz­cze po­roz­ma­wia­li, po czym każ­de z nich po­szło do swo­je­go po­jaz­du. Pięć mi­nut póź­niej Ja­strzęb­ski je­chał po­wo­li uli­ca­mi cen­trum War­sza­wy, za­głę­bio­ny w my­ślach na te­mat swo­je­go za­da­nia. Przy­po­mnia­ło mu się, że kie­dyś czy­tał po­wieść po­ru­sza­ją­cą te­ma­ty­kę ga­zu łup­ko­we­go w Pol­sce. Mi­mo po­dob­nej za­wi­ło­ści wąt­ków oraz po­szlak, po­cie­szył się w du­chu, je­go spra­wie przy­naj­mniej nie to­wa­rzy­szy epo­ka lo­dow­co­wa.

Od­wiert nu­mer 45, Ma­zu­ry, Pol­ska | 25 czerw­ca 2015, go­dzi­na 14:12

Po­lna dro­ga, peł­na ko­le­in po cię­ża­rów­kach oraz cięż­kim sprzę­cie kie­ro­wa­nym do prac przy bu­do­wie pla­ców­ki wy­do­byw­czej ga­zu łup­ko­we­go, znacz­nie utrud­nia­ła po­dró­żo­wa­nie. Ja­strzęb­ski czy­nił cu­da, że­by swo­im Clio o ni­skim spor­to­wym za­wie­sze­niu nie wy­paść z trak­tu i nie zo­sta­wić pod­wo­zia na więk­szej ko­le­inie. Po kil­ku­na­stu mi­nu­tach zo­ba­czy­li ro­sną­ce z każ­dą se­kun­dą za­bu­do­wa­nia, bę­dą­ce na­miast­ką po­wsta­ją­cej tu­taj in­fra­struk­tu­ry eks­plo­ata­cyj­nej. Po obu stro­nach dro­gi zia­ły ogrom­ne dziu­ry roz­grze­by­wa­ne przez ko­par­ki. Srebr­ne Clio za­je­cha­ło na nie­wiel­ki szu­tro­wy par­king, gdzie cze­kał na nich je­den z pra­cow­ni­ków ad­mi­ni­stra­cji bu­do­wy. Po wy­mia­nie uści­sków dło­ni in­ży­nier za­pro­wa­dził agen­tów do ba­ra­ku Pio­tra Ma­kle­wi­cza, po czym po­że­gnał się i ru­szył w je­dy­nie so­bie wia­do­mym kie­run­ku. An­na Ka­sprzak po­pra­wi­ła koń­ski ogon, prze­glą­da­jąc się w ma­łym kie­szon­ko­wym lu­ster­ku, po czym ukon­ten­to­wa­na swo­im wy­glą­dem uśmiech­nę­ła się do Ja­strzęb­skie­go, któ­ry pa­trzył na nią, krę­cąc gło­wą. Po­rucz­nik za­pu­kał do drzwi ba­ra­ku. Po chwi­li uka­za­ła się w nich lek­ko zmierz­wio­na gło­wa Pio­tra Ma­kle­wi­cza.

– Słu­cham? – trąc oczy, za­spa­nym gło­sem za­py­tał geo­log.

– Agen­cja Bez­pie­czeń­stwa We­wnętrz­ne­go, po­rucz­nik Ja­kub Ja­strzęb­ski. Są ze mną po­rucz­nik An­na Ka­sprzak i Woj­ciech Kle­pacz, chcie­li­by­śmy z pa­nem po­roz­ma­wiać – od­parł Ja­strzęb­ski.

– Za­pra­szam do środ­ka. Nie­ste­ty wa­run­ki nie po­zwo­lą mi na god­ne ugosz­cze­nie pań­stwa.

– Nie szko­dzi.

We­szli do cia­sne­go ba­ra­ku. Sia­da­jąc na stoł­ku, Ja­strzęb­ski za­uwa­żył, że me­bel nie grze­szył wy­bit­ną sta­bil­no­ścią.

– In­te­re­su­je nas spra­wa błę­du ob­li­cze­nio­we­go do­ty­czą­ce­go moż­li­wo­ści wy­do­by­cia łup­ków.

Ma­kle­wicz skrzy­żo­wał rę­ce na pier­si. Mu­siał ja­koś ukryć ich drże­nie. Spo­dzie­wał się wi­zy­ty śled­czych prę­dzej czy póź­niej, jed­nak nie był w sta­nie od­po­wied­nio się do niej przy­go­to­wać. Ni­by wszyst­ko by­ło za­ła­twio­ne, we­wnętrz­ne śledz­two wy­ka­za­ło wszyst­kie błę­dy i wska­za­ło win­nych. Kon­fron­ta­cja z ABW by­ła jed­nak no­wym ele­men­tem.

– Śledz­two w tej spra­wie zo­sta­ło za­koń­czo­ne. Z te­go po­wo­du sie­dzę tu­taj, a nie w cen­tra­li w War­sza­wie, chy­ba pań­stwo o tym wie­dzą.

– Pa­nie Ma­kle­wicz, zna­my wy­ni­ki śledz­twa, ale ja­ko służ­by bez­pie­czeń­stwa we­wnętrz­ne­go otrzy­ma­li­śmy roz­kaz po­now­ne­go spraw­dze­nia spra­wy. Chce­my wie­dzieć, dla­cze­go po­ja­wił się błąd.

– Pa­nie... Ja­strzęb­ski, po­rucz­ni­ku Ja­strzęb­ski, błąd po­ja­wił się pod­czas pro­wa­dze­nia ob­li­czeń i ty­le. Wiem, że da­li­śmy cia­ła, ale nie ma w tym żad­nej ta­jem­ni­cy – z lek­ką non­sza­lan­cją po­wie­dział Ma­kle­wicz, opie­ra­jąc się o ścia­nę.

– Ja­ko szef gru­py geo­lo­gów spra­wo­wał pan pie­czę nad po­praw­no­ścią da­nych. Ja­kim cu­dem nie za­uwa­żył pan na koń­cu ra­por­tu, że róż­ni­ca w moż­li­wo­ściach wy­do­byw­czych i głę­bo­ko­ści złóż wy­no­si ki­lo­metr? – Ja­strzęb­ski prze­szedł do ofen­sy­wy.

– Pra­co­wa­li­śmy pod wiel­ką pre­sją psy­chicz­ną oraz po­li­tycz­ną, to przed­się­wzię­cie by­ło jed­nym z naj­więk­szych w hi­sto­rii Pol­ski. Pro­wa­dze­nie ob­li­czeń w ta­kich wa­run­kach by­ło bar­dzo stre­so­gen­ne, a błę­dy zda­rza­ły się na­gmin­nie – od­parł Ma­kle­wicz, roz­pa­ko­wu­jąc no­wą pacz­kę Ca­me­li.

– Na­ci­ski po­li­tycz­ne na­pły­wa­ły tyl­ko z War­sza­wy? – za­py­tał Ja­strzęb­ski, pa­trząc geo­lo­go­wi pro­sto w oczy.

– Ma pan coś kon­kret­ne­go na my­śli? – rów­nie pew­nie od­parł Ma­kle­wicz.

– Pro­szę od­po­wie­dzieć na py­ta­nie. Chcę wie­dzieć, czy na­ci­ski po­li­tycz­ne na pań­ską eki­pę pły­nę­ły je­dy­nie z War­sza­wy?

– Tak, z War­sza­wy, a skąd mia­ły na­pły­wać? Pan mnie o coś oskar­ża? – Co­raz bar­dziej po­iry­to­wa­ny geo­log za­pa­lił pa­pie­ro­sa.

Ja­strzęb­ski wie­dział, że tym, co chciał­by po­wie­dzieć, mo­że się skom­pro­mi­to­wać, ale emo­cje za­czy­na­ły brać w nim gó­rę. Prze­su­wa­jąc w za­my­śle­niu wzrok po wnę­trzu ba­ra­ku na­po­tkał spoj­rze­nie Wojt­ka, któ­re wy­raź­nie zda­wa­ło się mó­wić: „Na­wet nie pró­buj”.

– O nic pa­na nie oskar­ża­my, ale mu­si­my spraw­dzić wszel­kie moż­li­wo­ści wy­stą­pie­nia błę­du. Mo­że się pan spo­dzie­wać we­zwa­nia na na­stęp­ną roz­mo­wę. – Ja­strzęb­ski wstał i skie­ro­wał się do wyj­ścia.

– Oczy­wi­ście, choć wo­lał­bym unik­nąć ko­lej­ne­go spo­tka­nia. Ma­my tu­taj od cho­le­ry pra­cy. Do wi­dze­nia pań­stwu. – Z uda­wa­nym uśmie­chem Ma­kle­wicz za­mknął drzwi za agen­ta­mi ABW, wy­raź­nie uży­wa­jąc do te­go zbyt du­żej si­ły.

Ca­ła trój­ka ru­szy­ła w stro­nę sa­mo­cho­du, omi­ja­jąc ka­łu­że i bło­to, nie­od­łącz­ny ele­ment każ­de­go pol­skie­go pla­cu bu­do­wy. Ja­strzęb­ski w koń­cu nie wy­trzy­mał.

– No nie wiem. Co my­śli­cie o tym go­ściu?

– Po tej roz­mo­wie to­śmy się wie­le nie do­wie­dzie­li. Ner­wo­wy fa­cet, a jak za­py­ta­łeś o te na­ci­ski z in­nej stro­ny niż War­sza­wa, to się coś z nim po­dzia­ło... – stwier­dzi­ła An­na, po­ty­ka­jąc się o ka­mień.

– Zmie­ni­ła­byś te bu­ty, na bu­do­wę nie cho­dzi się na ob­ca­sach – wtrą­cił się Woj­tek. – Na­praw­dę wy­da­je wam się, że on coś ukry­wa? Jak­by mi ktoś po­wie­dział, że na­ci­ska na mnie ja­kieś in­ne pań­stwo, to też bym się zdzi­wił.

– Do­wie­my się, czy coś ukry­wa, po to nas tu­taj przy­sła­li. Trze­ba mu za­ło­żyć pod­słuch, a ty, Woj­tek, je­steś spe­cem od ha­ker­stwa, po­szpe­raj mu zdal­nie w kom­pu­te­rze. Mu­si­my też przej­rzeć je­go bi­lin­gi i ar­chi­wum wia­do­mo­ści – stwier­dził Ja­strzęb­ski, otwie­ra­jąc sa­mo­chód pi­lo­tem.

– Tak jest, po­rucz­ni­ku Ku­bo! Ale spraw­dze­nie te­go, co ma na dys­kach, zaj­mie kil­ka dni, a je­śli coś rze­czy­wi­ście ma do ukry­cia, to na pew­no po­rząd­nie za­bez­pie­czył kom­pu­ter.

Po chwi­li zde­ze­lo­wa­ne Clio za­czę­ło prze­dzie­rać się przez ko­le­iny w stro­nę wy­jaz­du na as­fal­to­wą dro­gę. To­wa­rzy­szył mu wie­czor­ny kon­cert świersz­czy.

***

Ma­kle­wicz jesz­cze przez chwi­lę zza nie­wiel­kiej za­sło­ny ob­ser­wo­wał od­da­la­ją­cych się agen­tów ABW. Koń­cząc pa­lić ko­lej­ne­go pa­pie­ro­sa, pa­trzył, jak od­jeż­dża­li z pla­cu bu­do­wy. Wy­rzu­cił pe­ta za okno i wró­cił do swo­je­go kom­pu­te­ra. Usiadł na roz­kle­ko­ta­nym fo­te­lu i za­lo­go­wał się na swo­ją skrzyn­kę ma­ilo­wą. Żad­nych no­wych wia­do­mo­ści. Się­gnął po te­le­fon i wy­brał nu­mer z li­sty. Po dwóch sy­gna­łach w słu­chaw­ce ode­zwał się ni­ski mę­ski głos.

– Co jest? – W to­nie męż­czy­zny po dru­giej stro­nie słu­chaw­ki nie sły­chać by­ło naj­mniej­sze­go zde­ner­wo­wa­nia.

– Za­czę­li wę­szyć. Coś wie­dzą, co mam ro­bić? – Ma­kle­wicz sta­rał się mó­wić spo­koj­nie.

– Siedź na miej­scu, mo­że tyl­ko gra­ją. Je­śli za­czną grze­bać głę­biej, da­my ci znać i wy­je­dziesz z kra­ju.

– Kur­wa, jak za­czną grze­bać głę­biej, to na pew­no nie wy­ja­dę z kra­ju! – Tym ra­zem geo­log nie pró­bo­wał już kryć pa­ni­ki.

– Uspo­kój się, ju­tro otrzy­masz wia­do­mość. Je­śli bę­dziesz mu­siał wy­je­chać, do­sta­niesz po­trzeb­ne in­struk­cje. Wszyst­ko, co od nas mia­łeś, nisz­czy­łeś sys­te­ma­tycz­nie?

– Tak, tak, ale mo­gą dojść po bi­lin­gach czy czymś ta­kim, a na pew­no bę­dą spraw­dzać ma­ile.

– Cze­kaj do ju­tra.

– Ale... – Ma­kle­wi­czo­wi nie uda­ło się do­koń­czyć zda­nia. Męż­czy­zna roz­łą­czył się i je­dy­nym, co sły­szał geo­log, był cha­rak­te­ry­stycz­ny sy­gnał odło­żo­nej słu­chaw­ki.

ROZDZIAŁ II

Wiadomości TVN24 | 27 czerwca 2015, godzina 19:06

…Trud­no jed­no­znacz­nie stwier­dzić, co by­ło te­ma­tem spo­tka­nia głów państw tak zwa­nej Sta­rej Unii w let­niej re­zy­den­cji fran­cu­skie­go pre­zy­den­ta Fra­nço­is Hol­lan­de’a. Mo­że­my się je­dy­nie do­my­ślać, że zwo­ła­ne w nie­zwy­kle krót­kim cza­sie po­sie­dze­nie do­ty­czy­ło su­row­co­wej przy­szło­ści Sta­re­go Kon­ty­nen­tu. Ab­sen­cja sze­fów rzą­dów Pol­ski, Wę­gier oraz Li­twy mo­że prze­ma­wiać za tą teo­rią, tym bar­dziej że po­wszech­nie zna­na jest opi­nia unij­nych eks­per­tów od­no­śnie do eks­plo­ata­cji ga­zu łup­ko­we­go na te­re­nie Unii Eu­ro­pej­skiej. Na­le­ży jed­nak za­py­tać, czy po­mi­nię­cie głów­nych za­an­ga­żo­wa­nych w eks­plo­ata­cję su­row­ca kra­jów nie wpły­nie ne­ga­tyw­nie na już nie­zwy­kle na­pię­tą re­la­cję na li­nii War­sza­wa – Pa­ryż. Dla TVN24 – Lud­mi­ła Gaj­da.

Cen­tra­la GRU, Mo­skwa, Ro­sja | 28 czerw­ca 2015, go­dzi­na 01:09

Sa­la zaj­mo­wa­na przez ze­spół ana­li­ty­ków przy­dzie­lo­nych do gru­py An­drie­ja Boł­koń­skie­go świe­ci­ła o tej po­rze pust­ka­mi. Nie­mal wszy­scy pra­cow­ni­cy pla­ców­ki ro­syj­skie­go wy­wia­du spa­li już w swo­ich łóż­kach. Boł­koń­ski ob­ser­wo­wał ruch ulicz­ny za okna­mi. Mi­mo póź­nej po­ry na­dal nie­mal nie­prze­rwa­nie ar­te­ria­mi Mo­skwy pły­nę­ły stru­mie­nie sa­mo­cho­dów. Ko­lej­ny wy­pa­lo­ny pa­pie­ros po­fru­nął na wil­got­ny od desz­czu bruk chod­ni­ka. Ka­pi­tan wy­wia­du ode­rwał się od okna, po czym wró­cił do kom­pu­te­ra oraz do ko­lej­nych stron ra­por­tów. Sy­tu­acja na Wę­grzech ule­gła znacz­ne­mu po­gor­sze­niu. Po nie­for­mal­nym, nie­mal taj­nym spo­tka­niu pre­zy­den­tów i pre­mie­rów naj­więk­szych eu­ro­pej­skich państw więk­szość człon­ków eu­ro­pej­skiej wspól­no­ty ostro skry­ty­ko­wa­ła po­stę­po­wa­nie or­ga­ni­za­to­rów szczy­tu, Fran­cu­zów. Naj­więk­szym za­sko­cze­niem by­ło po­mi­nię­cie w ze­bra­niu Pol­ski, któ­ra w ostat­nich mie­sią­cach za­czę­ła pre­ten­do­wać do ro­li jed­ne­go z li­de­rów współ­cze­snej Eu­ro­py. Za­nie­po­ko­iło to na ty­le kra­je ta­kie jak Wę­gry, że nie­mal na­tych­miast wy­czu­ły an­ty­pol­ski cha­rak­ter szczy­tu fran­cu­skie­go i sta­nę­ły mu­rem za Pol­ską kry­ty­ku­ją­cą Fran­cu­zów i Niem­ców. W Unii Eu­ro­pej­skiej za­czął ry­so­wać się wy­raź­ny po­dział. Więk­szość państw Eu­ro­py Środ­ko­wo-Wschod­niej obie­ra­ła w wie­lu spra­wach jed­no sta­no­wi­sko, naj­czę­ściej na­dep­tu­jąc tym sa­mym na od­cisk „we­te­ra­nom” unij­nych spo­rów z Za­cho­du. Tym ra­zem jed­nak wy­raź­ne sta­no­wi­sko wschod­niej czę­ści Unii Eu­ro­pej­skiej mar­twi­ło Ro­sjan. Jesz­cze bar­dziej wy­wiad ro­syj­ski nie­po­ko­iło na­głe znik­nię­cie geo­lo­ga, któ­rym in­te­re­so­wa­ły się pol­skie służ­by. Jak do tej po­ry ni­ko­mu nie uda­ło się usta­lić, gdzie obec­nie znaj­do­wał się zbieg. Boł­koń­ski znu­dzo­ny prze­su­wał li­nij­ki tek­stu, gdy z mo­no­to­nii wy­rwał go na­gły, iry­tu­ją­cy dzwo­nek. Wy­wia­dow­ca, zdzi­wio­ny te­le­fo­nem o tej po­rze, pod­niósł słu­chaw­kę.

– Ka­pi­tan An­driej Boł­koń­ski.

– Czer­ni­szyn z tej stro­ny. Po­dejdź­cie tu do mnie.

– Pan jesz­cze pra­cu­je? – Boł­koń­ski sam był zdzi­wio­ny swo­im wy­sko­kiem, szyb­ko skar­cił się w du­chu. – Oczy­wi­ście, już do pa­na idę.

Ka­pi­tan wy­wia­du szyb­kim spoj­rze­niem po­wiódł po tek­ście ra­por­tów, za­pa­mię­tu­jąc, gdzie mniej wię­cej skoń­czył czy­tać. Wstał z fo­te­la, za­rzu­cił na ra­mio­na swo­ją woj­sko­wą ma­ry­nar­kę i już w dro­dze na gó­rę do biu­ra puł­kow­ni­ka do­ko­ny­wał ostat­nich po­pra­wek w swo­im wy­glą­dzie, do­pro­wa­dza­jąc się do re­gu­la­mi­no­we­go sta­nu. Po trzech mi­nu­tach sta­nął przed drzwia­mi prze­ło­żo­ne­go. Za­pu­kał, na­ci­snął klam­kę i drzwi ustą­pi­ły. Puł­kow­nik Czer­ni­szyn sie­dział tra­dy­cyj­nie za swo­im ma­syw­nym drew­nia­nym biur­kiem, wer­tu­jąc sto­sy do­ku­men­tów. Brak ma­ry­nar­ki i roz­pię­ty ostat­ni gu­zik ko­szu­li wca­le nie dzi­wi­ły Boł­koń­skie­go. Sam od kil­ku dni spę­dzał nad­go­dzi­ny w cen­tra­li. Czer­ni­szyn ge­stem dło­ni wska­zał fo­tel przy biur­ku. Boł­koń­ski sztyw­nym kro­kiem pod­szedł do nie­go i rów­nie sztyw­no usiadł.

– Zmę­czo­ny, co, ka­pi­ta­nie? Ro­bo­ta w wy­wia­dzie to nie spo­koj­ny blok­post gdzieś na za­du­piu. Trze­ba cza­sa­mi sie­dzieć.

– Tak jest, pa­nie puł­kow­ni­ku.

– Do­bra, do­bra, jest póź­no, nie mam ocho­ty ani cza­su na ofi­cjal­ne pier­do­ły. Po­je­dzie­cie, ka­pi­ta­nie, na Wę­gry, tam się dla nas źle dzie­je. Chcę wie­dzieć, czy ma­my na­dal ja­kieś szan­se na to, że­by od­zy­skać kon­tro­lę nad sy­tu­acją. Je­śli trze­ba bę­dzie, na­sze ko­mór­ki GRU zak­ty­wi­zu­ją pro­ro­syj­skie śro­do­wi­ska i si­łę po­li­tycz­ną. – Puł­kow­nik ze sku­pie­niem ob­ser­wo­wał Boł­koń­skie­go, jak­by upew­nia­jąc się, czy ten przy­swa­ja prze­ka­zy­wa­ne mu in­for­ma­cje.

– Oczy­wi­ście, kie­dy mam je­chać? – Boł­koń­ski za­cho­wy­wał trzeź­wość umy­słu na ty­le, na ile tyl­ko po­zwa­la­ły mu si­ły.

– Roz­ka­zy otrzy­ma­cie dzi­siaj, a wy­je­dzie­cie ju­tro. Ma­cie ca­ły dzień, że­by za­ła­twić swo­je spra­wy tu­taj i prze­ka­zać mo­ni­to­ro­wa­nie sy­tu­acji jed­ne­mu z człon­ków swo­jej gru­py.

– Z kim mam się skon­tak­to­wać na miej­scu? Jak ro­zu­miem, w Bu­da­pesz­cie?

– Tak, je­dzie­cie do Bu­da­pesz­tu. Po­tem bę­dzie­cie wy­ko­ny­wać po­le­ce­nia na bie­żą­co spły­wa­ją­ce z Mo­skwy. Ma­cie współ­pra­co­wać z na­szy­mi wy­wia­dow­ca­mi na Wę­grzech, a po­za tym chcę, że­by­ście na­dal zbie­ra­li in­for­ma­cje o tym pol­skim geo­lo­gu. Wy­wiad ma ca­ły czas kon­tro­lo­wać sy­tu­ację u Po­la­ków. Nie ma­my po­ję­cia, gdzie po­dzie­wa się ten czło­wiek, nie wie­my, czy ucie­ka, czy po pro­stu po­sta­no­wił w do­sad­ny spo­sób się zwol­nić. Chcę, że­by­ście do­wie­dzie­li się ty­le, ile bę­dzie moż­li­we. Da­cie so­bie ra­dę?

– Tak, pa­nie puł­kow­ni­ku.

– Do­brze, w ta­kim ra­zie to wszyst­ko. Roz­ka­zy znaj­dzie­cie ra­no w swo­im biu­rze. – Czer­ni­szyn ode­rwał wzrok od roz­mów­cy i prze­niósł ca­łą swo­ją uwa­gę na ekran te­le­wi­zo­ra, skąd do­cho­dzi­ły wie­ści ze świa­ta, przed­sta­wia­ne na ja­kimś ro­syj­sko­ję­zycz­nym ka­na­le te­le­wi­zyj­nym.

An­driej Boł­koń­ski już za drzwia­mi za­czął pla­no­wać, z któ­rą z ko­biet spę­dzi dzi­siaj wię­cej cza­su, choć i tak nie miał go za du­żo. Chciał cho­ciaż na chwi­lę wy­rwać się z przy­tła­cza­ją­ce­go gma­chu cen­tra­li GRU. Wszedł do swo­je­go ga­bi­ne­tu i z roz­pa­czą spoj­rzał na ilość cze­ka­ją­cych na nie­go ra­por­tów. Pchnię­ty im­pul­sem zer­k­nął na ze­ga­rek i stwier­dził, że klub, gdzie pra­cu­je Eli­za, na pew­no bę­dzie jesz­cze czyn­ny.

Kampus akademicki, Pekin, Chiny | 28 czerwca 2015, godzina 22:44

Mi­mo za­koń­cze­nia se­sji eg­za­mi­na­cyj­nej dwaj stu­den­ci Uni­wer­sy­te­tu Pe­kiń­skie­go sie­dzie­li przy kom­pu­te­rach. Oczy­wi­ście o na­uce już nie my­śle­li i te­raz obaj zaj­mo­wa­li się tym, co by­ło ich głów­ną pa­sją. Od chwi­li kie­dy w Chi­nach do­stęp do In­ter­ne­tu stał się moż­li­wy dla sze­ro­kiej rze­szy spo­łe­czeń­stwa, szcze­gól­nie na uczel­niach, wie­lu mło­dych lu­dzi za­czę­ło in­te­re­so­wać się hac­kin­giem.

Lee Zhang, stu­dent in­for­ma­ty­ki, nie­prze­rwa­nie od kil­ku go­dzin koń­czył pi­sa­nie swo­je­go naj­now­sze­go dzie­ła.

– Hej, Yun­di, chy­ba się uda­ło, dzia­ła po­praw­nie. Te­raz mu­si­my to spraw­dzić w ja­kimś więk­szym za­kre­sie. – Ode­rwał się od swo­je­go mo­ni­to­ra i z trium­fal­ną mi­ną spoj­rzał na ko­le­gę, rów­nie po­chło­nię­te­go pra­cą.

– Czy­li jak? Tu­taj, w sie­ci uni­wer­sy­tec­kiej? – Za­afe­ro­wa­ny Yun­di Li sku­pił wzrok na za­do­wo­lo­nej twa­rzy Zhan­ga.

– Eee tam, my­śla­łem o czymś bar­dziej od­po­wied­nim. To ma za­kłó­cać ra­da­ry, a nie sieć bez­prze­wo­do­wą. – Lee Zhang mach­nął rę­ką. – My­ślę, że lot­ni­sko Na­ny­uan bę­dzie w sam raz. Tyl­ko lo­ty to­wa­ro­we, ruch po­wietrz­ny mniej­szy niż na mię­dzy­na­ro­do­wym.

– Chcesz za­kłó­cić ra­da­ry na lot­ni­sku?! Mo­gą nas za to za­mknąć!

– Tyl­ko na kil­ka se­kund, że­by zo­ba­czyć, czy dzia­ła. Za­trze­my po so­bie śla­dy, nie doj­dą ani po IP, ani po żad­nym in­nym źró­dle na­sze­go sy­gna­łu, peł­ne bez­pie­czeń­stwo.

– No nie wiem, chciał­bym skoń­czyć te stu­dia... – Yun­di wy­raź­nie nie był za­chwy­co­ny po­my­słem współ­lo­ka­to­ra.

– Daj spo­kój, nic się nie sta­nie. Wejdź na czę­sto­tli­wość ra­dio­wą wie­ży, bę­dzie­my wie­dzieć, czy chło­pa­ki tam spa­ni­ku­ją. – Uśmiech­nię­ty ha­ker po­now­nie wró­cił do kla­wia­tu­ry i z pręd­ko­ścią ka­ra­bi­nu ma­szy­no­we­go wstu­ki­wał ko­lej­ne ko­men­dy.

Yun­di po kil­ku mi­nu­tach od­wró­cił się z wy­cią­gnię­tym do gó­ry kciu­kiem na znak, że zła­pał czę­sto­tli­wość lot­ni­ska, prze­krę­cił gał­kę z pod­pi­sem „vo­lu­me” i z gło­śni­ków po­pły­nął mo­no­ton­ny głos kon­tro­le­ra prze­ka­zu­ją­cy ko­men­dy pod­cho­dzą­cym do lą­do­wa­nia i star­tu­ją­cym z lot­ni­ska ma­szy­nom. Lee wy­stu­kał ostat­nie po­le­ce­nia na kla­wia­tu­rze i od­wró­cił gło­wę w kie­run­ku gło­śni­ków, ocze­ku­jąc re­ak­cji. Mi­nę­ło kil­ka se­kund i ko­mu­ni­ka­ty kon­tro­le­ra sta­ły się cha­otycz­ne i po­zba­wio­ne ja­kie­go­kol­wiek sen­su.

– Do­bra, wy­łącz, dzia­ła, go­ście na wie­ży osza­le­li! – W chwi­li gdy Yun­di wy­po­wia­dał te sło­wa, z gło­śni­ków do­bie­gał już tyl­ko nie­zro­zu­mia­ły beł­kot.

Lee od­cze­kał pa­rę se­kund, kil­ko­ma stuk­nię­cia­mi w kla­wi­sze wy­łą­czył dzia­ła­nie wi­ru­sa i za­tarł wszel­kie śla­dy swo­jej ostat­niej obec­no­ści w cy­ber­prze­strze­ni. Wstał od kom­pu­te­ra i pod­szedł do nie­wiel­kiej lo­dów­ki tu­ry­stycz­nej, w ja­ką wy­po­sa­ży­li się, kwa­te­ru­jąc się w aka­de­mi­ku. Otwo­rzył drzwicz­ki i po chwi­li w je­go dło­niach po­brzę­ki­wa­ły dwie ocie­ka­ją­ce wo­dą bu­tel­ki.

– Sta­ry, te­raz to już mu­si­my się na­pić.

Przedmieścia Warszawy, Polska | 29 czerwca 2015, godzina 03:15

Srebr­ne Clio zbli­ża­ło się do swo­ich mak­sy­mal­nych osią­gów, mknąc eu­ro­pej­ską tra­są E77 na po­łu­dnie kra­ju. Roz­mo­wa we­wnątrz po­jaz­du by­ła wła­ści­wie nie­moż­li­wa, za­głu­sza­na przez wy­ją­cy z roz­pa­czy sil­nik, miej­sca­mi roz­pę­dza­ją­cy sa­mo­chód do stu pięć­dzie­się­ciu ki­lo­me­trów na go­dzi­nę.

Kil­ka go­dzin wcze­śniej, tuż przed dru­gą w no­cy Ja­strzęb­skie­go obu­dził dzwo­nek te­le­fo­nu. Funk­cjo­na­riusz po dru­giej stro­nie słu­chaw­ki oznaj­mił, że pa­trol dro­gów­ki zna­lazł po­szu­ki­wa­ny przez nich sa­mo­chód na jed­nym z le­śnych trak­tów przy dro­dze wlo­to­wej do Kielc. Kie­dy dwu­dzie­ste­go szó­ste­go czerw­ca Piotr Ma­kle­wicz roz­pły­nął się w po­wie­trzu, gru­pa agen­tów ABW spa­ni­ko­wa­ła. Nikt nie spo­dzie­wał się, że geo­log bę­dzie pró­bo­wał uciecz­ki. Na­tych­miast pusz­czo­no w eter in­for­ma­cję o sa­mo­cho­dzie, ja­kim po­ru­szał się pra­cow­nik od­wier­tu, oraz roz­po­czę­to spo­rzą­dza­nie por­tre­tu pa­mię­cio­we­go. Le­d­wie czter­dzie­ści mi­nut po te­le­fo­nie po­li­cjan­ta do Ja­strzęb­skie­go ca­ła trój­ka agen­tów sie­dzia­ła w le­ci­wym fran­cu­zie i gna­ła w kie­run­ku Kielc.

– Co?! Nic nie sły­szę! Tak, je­dzie­my tam, niech wszyst­kie gli­ny w Kiel­cach do­sta­ną ry­so­pis Ma­kle­wi­cza! No kur­wa, te­go po­szu­ki­wa­ne­go, a ko­go! Do­bra, koń­czę, cześć! – Ja­strzęb­ski ci­snął te­le­fo­nem na pół­kę przy ra­diu i jesz­cze moc­niej na­dep­nął pe­dał ga­zu, da­jąc upust wście­kło­ści.

– Ku­ba, lu­zuj! Chcesz nas za­bić, za­nim tam do­je­dzie­my? To nie nie­miec­ka au­to­bah­na! – An­na Ka­sprzak sie­dzą­ca na miej­scu pa­sa­że­ra kur­czo­wo trzy­ma­ła się trzesz­czą­ce­go uchwy­tu tuż nad gło­wą. Lep­sze to niż nic, Ja­strzęb­ski pro­wa­dził jak praw­dzi­wy wa­riat. Pod­czas po­dró­ży mi­nę­li kil­ka fo­to­ra­da­rów, któ­re ja­snym bły­skiem oznaj­mia­ły o ko­lej­nym zdję­ciu. An­na by­ła pew­na, że zła­ma­li już wszyst­kie moż­li­we prze­pi­sy ko­dek­su ru­chu dro­go­we­go.

– Pro­szę cię... nie mam na­stro­ju na kłót­nie! Nie wie­my, gdzie ten gość spie­prza, chy­ba prze­siadł się do in­ne­go po­jaz­du, a to ozna­cza, że był przy­go­to­wa­ny do uciecz­ki, czy­li jed­nym sło­wem chuj­nia. – Ja­strzęb­ski dzie­lił się spo­strze­że­nia­mi, nie od­ry­wa­jąc na­wet na se­kun­dę wzro­ku od dro­gi i co chwi­lę wy­prze­dza­jąc, nie­raz na trze­cie­go, ko­lej­ne sa­mo­cho­dy.

– Co to ozna­cza?! Nic nie sły­szę! – Agent­ka ze zdez­o­rien­to­wa­nym wy­ra­zem twa­rzy pa­trzy­ła na Ja­strzęb­skie­go.

– Nic... po pro­stu tam jedź­my. – Ofi­cer ABW z re­zy­gna­cją po­my­ślał, że naj­wyż­szy czas za­in­we­sto­wać w no­wy sa­mo­chód, w któ­rym bę­dzie moż­na pro­wa­dzić roz­mo­wę, nie zdzie­ra­jąc so­bie gar­dła.

***

Mniej wię­cej dwie go­dzi­ny póź­niej Re­nault Clio po­to­czy­ło się w jed­ną z le­śnych od­nóg głów­nej dro­gi wlo­to­wej do Kielc. Już przy sa­mym zjeź­dzie z tra­sy stał ra­dio­wóz z opar­tym o ma­skę roz­le­ni­wio­nym funk­cjo­na­riu­szem, ocze­ku­ją­cym przy­jaz­du agen­tów ABW. Gdy zo­ba­czył mkną­ce srebr­ne Clio, po­ma­chał li­za­kiem i dał znak, że­by wje­cha­li w le­śną dro­gę, gdzie cze­ka­li na nich po­zo­sta­li po­li­cjan­ci. Prze­je­cha­li kil­ka­dzie­siąt me­trów i za­par­ko­wa­li na wy­zna­czo­nym przez funk­cjo­na­riu­sza miej­scu, na po­bo­czu ubi­tej grun­to­wej dro­gi. Wy­sie­dli z sa­mo­cho­du i po­de­szli do gru­py mun­du­ro­wych sto­ją­cych przy Fia­cie Du­ca­to w cha­rak­te­ry­stycz­nych po­li­cyj­nych bar­wach.

– Po­rucz­nik Ja­kub Ja­strzęb­ski, Agen­cja Bez­pie­czeń­stwa We­wnętrz­ne­go. Co uda­ło wam się usta­lić? – za­py­tał z mar­szu Ja­strzęb­ski.

– Ma­my te­go wa­sze­go Opla, zga­dza się mar­ka, mo­del i ta­bli­ce, ale po­szu­ki­wa­ne­go ni wi­du, ni sły­chu. Nie ma żad­nych in­nych śla­dów opon, więc dru­gim sa­mo­cho­dem nie od­je­chał, ra­czej na pie­cho­tę... – od­parł je­den z funk­cjo­na­riu­szy.

– Na pie­cho­tę? To chy­ba da­le­ko wam nie uciekł. Są ja­kieś śla­dy bu­tów? W któ­rym kie­run­ku mógł się udać? – wtrą­ci­ła An­na.

– Sa­mo­chód stoi tu­taj przy­naj­mniej kil­ka go­dzin. Mógł spo­koj­nie dojść do mia­sta i do­pie­ro tam zna­leźć ja­kiś śro­dek trans­por­tu. Ro­ze­sła­li­śmy por­tre­ty pa­mię­cio­we do wszyst­kich ko­mi­sa­ria­tów w wo­je­wódz­twie, więk­szość agen­cji tak­sów­ko­wych też je do­sta­ła, po­dob­nie dwor­ce PKS i PKP, ale tro­chę zej­dzie, za­nim znaj­dą się wszę­dzie.

– Ja­sna cho­le­ra, gość mo­że zwiać. Tak­sów­ką ra­czej da­le­ko nie uciek­nie, ko­mu­ni­ka­cją pu­blicz­ną na je­go miej­scu też bym nie po­dró­żo­wał. Ob­sta­wiam, że gdzieś w mie­ście ktoś na nie­go cze­ka al­bo ma pod­sta­wio­ny sa­mo­chód. – Ja­strzęb­ski mo­co­wał się z kie­sze­nią, szu­ka­jąc te­le­fo­nu ko­mór­ko­we­go.

– Na­si już spraw­dza­ją ten sa­mo­chód. Za ja­kieś dwie, trzy go­dzi­ny bę­dzie­my wie­dzieć, kto był pierw­szym wła­ści­cie­lem, czy jest spro­wa­dza­ny z za­gra­ni­cy i kie­dy po­szu­ki­wa­ny wszedł w je­go po­sia­da­nie. – Po­li­cjant ra­to­wał swój ho­nor, jak tyl­ko mógł.

Ja­strzęb­ski już go nie słu­chał, od­szedł na bok i przy­glą­dał się, jak śled­czy po­bie­ra­ją prób­ki bież­ni­ka i pro­wa­dzą oglę­dzi­ny au­ta. Po chwi­li pod­szedł do nie­go Woj­tek.

– Słu­chaj, gość jest w Kiel­cach lub w oko­li­cy. Stąd mo­że je­chać w dwóch kie­run­kach, al­bo Sło­wa­cja, al­bo Ukra­ina. Je­stem tro­chę scep­tycz­ny co two­jej teo­rii o wiel­kim ro­syj­skim spi­sku, ale... no, ja bym na Sło­wa­cję nie ucie­kał, to jest na­dal Unia Eu­ro­pej­ska. Mo­że i nie ma kon­tro­li, ale służ­by gra­nicz­ne ma­ją je­go ry­so­pis i każ­da dro­ga wjaz­do­wa do kra­ju jest ob­sta­wio­na, na­wet prze­myt tam za bar­dzo nie ist­nie­je, szla­ki są w więk­szo­ści zli­kwi­do­wa­ne... – Kle­pacz zro­bił pau­zę i cze­kał na re­ak­cję Ja­strzęb­skie­go.

– Mó­wisz, że Ukra­ina... Za wschod­nią gra­ni­cą fa­cet się roz­pły­nie. Do­bra, za­wi­ja­my do Rze­szo­wa do de­le­ga­tu­ry. Za­dzwoń do nich i po­wiedz, że ma­ją ka­zać po­li­cji i Stra­ży Gra­nicz­nej wzmoc­nić kon­tro­le na gra­ni­cy i wy­słać ko­goś na szla­ki prze­myt­ni­cze.

– OK. An­ka, je­dzie­my! – krzyk­nął Woj­tek w kie­run­ku grup­ki po­li­cjan­tów, z któ­ry­mi ży­wo dys­ku­to­wa­ła agent­ka.

– Co jest? Gdzie się wy­bie­ra­my?

– Je­dzie­my do Rze­szo­wa do de­le­ga­tu­ry ABW. Moż­li­we, że gość zmie­rza w stro­nę Ukra­iny. – Woj­tek wsia­dał do sa­mo­cho­du, wy­bie­ra­jąc nu­mer na kla­wia­tu­rze swo­jej ko­mór­ki.

– Ko­mu w dro­gę, te­mu czas.

Kil­ka­na­ście se­kund póź­niej Clio ru­szy­ło gwał­tow­nie do przo­du, zo­sta­wia­jąc za so­bą kłę­by ku­rzu.

***

Ma­kle­wicz wy­siadł z au­to­bu­su i ro­zej­rzał się po oko­li­cy. Dwo­rzec sta­no­wi­ło jed­no sta­no­wi­sko za­da­szo­ne nie­wiel­ką wia­tą z bla­chy fa­li­stej. Geo­log po­sta­wił ple­cak na ław­ce i wy­jął bu­tel­kę wo­dy. W tym sa­mym cza­sie sto­ją­cy na sta­no­wi­sku au­to­bus za­rzę­ził sil­ni­kiem i spo­wi­ty w tu­ma­nach błę­kit­ne­go dy­mu ru­szył ospa­le w dal­szą dro­gę. Od­jeż­dża­jąc, od­sło­nił po­ro­śnię­te gę­stym la­sem zbo­cza. Ma­kle­wicz pa­trzył chwi­lę na ma­je­sta­tycz­nie gó­ru­ją­cy nad wio­ską ma­syw, po czym usły­szał dźwięk zbli­ża­ją­ce­go się po­jaz­du. Na te­ren dwor­ca wje­chał te­re­no­wy sa­mo­chód. Za­trzy­mał się przy sta­no­wi­sku, na któ­rym stał geo­log, a sie­dzą­cy we­wnątrz męż­czy­zna, nie wy­cho­dząc z sa­mo­cho­du, otwo­rzył drzwi pa­sa­że­ra.

– Wsia­daj. – Szorst­ki głos spra­wiał wra­że­nie nie­do­pusz­cza­ją­ce­go sprze­ci­wu.

Ma­kle­wicz szyb­ko wrzu­cił ple­cak na tyl­ne sie­dze­nie, po czym za­jął miej­sce obok kie­row­cy.

– Ty je­steś Prze­wod­ni­kiem? – za­py­tał za­nie­po­ko­jo­ny.

– Tak. Dzi­siaj w no­cy prze­kro­czy­my gra­ni­cę. Po­tem przej­mie cię ktoś in­ny, do­sta­niesz pie­nią­dze i za­szy­jesz się, gdzie bę­dziesz chciał. – Do­pie­ro te­raz Ma­kle­wicz za­uwa­żył, że kie­row­ca te­re­nów­ki mó­wi z wy­raź­nie sły­szal­nym ob­cym ak­cen­tem.

– Gdzie po­cze­ka­my do no­cy? Słoń­ce jesz­cze wi­si nad gó­ra­mi...

– Do miej­sca, gdzie zo­sta­wi­my sa­mo­chód, ma­my ja­kieś pół go­dzi­ny, po­tem bę­dzie już ciem­no. – Prze­wod­nik nie od­ry­wał wzro­ku od krę­tej as­fal­to­wej nit­ki, któ­rą się po­ru­sza­li. Po kil­ku mi­nu­tach zje­cha­li na gór­ski trakt, gdzie do­mi­no­wa­ły nie­wiel­kie ka­mie­nie i żwir.

Ma­kle­wicz przy­po­mi­nał so­bie ostat­nie go­dzi­ny swo­jej dro­gi z Kielc do tej za­bi­tej de­cha­mi dziu­ry w Biesz­cza­dach. Uda­ło mu się zo­sta­wić sa­mo­chód gdzieś przed mia­stem i we­dług ma­py dojść do dwor­ca PKS. Do od­jaz­du au­to­bu­su miał kil­ka­dzie­siąt mi­nut, któ­re spę­dził po­za te­re­nem dwor­ca w oba­wie, że mo­że być po­szu­ki­wa­ny. Tak zresz­tą po­le­co­no mu w in­struk­cjach, któ­re otrzy­mał. Wy­po­sa­żył się w pro­wiant na dro­gę oraz ja­kieś cza­so­pi­smo, że­by za­bić nu­dę dłu­giej jaz­dy. Gdy już sie­dział w au­to­bu­sie, za­uwa­żył kil­ku męż­czyzn, praw­do­po­dob­nie z ob­słu­gi dwor­ca, przy­kle­ja­ją­cych ja­kieś kart­ki do każ­de­go roz­kła­du jaz­dy. Nie przy­szło mu na­wet do gło­wy, że by­ły to je­go por­tre­ty pa­mię­cio­we. Po wy­jeź­dzie z mia­sta za­głę­bił się w lek­tu­rze uwa­ża­ne­go za naj­lep­szy w Pol­sce ma­ga­zy­nu o grach kom­pu­te­ro­wych. Ze wspo­mnień wy­rwa­ło go gwał­tow­ne ha­mo­wa­nie.

– Chodź, je­ste­śmy na miej­scu – rzu­cił męż­czy­zna kie­ru­ją­cy po­jaz­dem, po czym wy­siadł z sa­mo­cho­du, gło­śno trza­ska­jąc drzwia­mi.

Ma­kle­wicz opu­ścił wóz i po­szedł za Prze­wod­ni­kiem do nie­wiel­kiej chat­ki, któ­ra wy­glą­da­ła jak sta­ra za­pusz­czo­na ba­ców­ka. W środ­ku by­ło tyl­ko jed­no łóż­ko, drew­nia­ny stół i dwa krze­sła.

– Po­cze­kaj tu­taj, za ja­kieś pięt­na­ście mi­nut wy­ru­sza­my – po­wie­dział Prze­wod­nik, po czym znik­nął za drzwia­mi wej­ścio­wy­mi.

Geo­log roz­siadł się przy sto­le, ple­cak oparł o jed­ną z ma­syw­nych nóg i wy­jął ostat­nią ka­nap­kę oraz bu­tel­kę z reszt­ką wo­dy. Kil­ka mi­nut póź­niej do dom­ku wró­cił je­go to­wa­rzysz, prze­bra­ny w woj­sko­wą kurt­kę i bo­jów­ki.

– Ru­sza­my, zbie­raj swo­je rze­czy. Na ze­wnątrz jest już ciem­no, mu­si­my prze­kro­czyć gra­ni­cę przed świ­tem.

Ma­kle­wicz ze­rwał się z krze­sła i w nie­speł­na mi­nu­tę był go­to­wy do dro­gi. Wy­szli na ze­wnątrz i geo­lo­ga ude­rzył lek­ki chłód. Ru­szy­li wi­ją­cą się w gó­rę wą­ską ka­mie­ni­stą ścież­ką, klu­cząc mię­dzy drze­wa­mi. Gdy po­ko­na­li oko­ło ki­lo­me­tra, zro­bi­ło się na ty­le ciem­no, że Prze­wod­nik za­pa­lił la­tar­kę ką­to­wą, cha­rak­te­ry­stycz­ny ga­dżet każ­de­go sym­pa­ty­ka mi­li­ta­riów. Dla więk­sze­go bez­pie­czeń­stwa wy­po­sa­żył ją w czer­wo­ny filtr, zmniej­sza­ją­cy wi­dzial­ność oświe­tla­ne­go te­re­nu, ale jed­no­cze­śnie ogra­ni­cza­ją­cy moż­li­wość wy­kry­cia jej użyt­kow­ni­ka. Dla Ma­kle­wi­cza, nie­przy­zwy­cza­jo­ne­go do wie­lo­go­dzin­nych gór­skich wę­dró­wek, dro­ga by­ła bar­dzo uciąż­li­wa. Sta­rał się nie oka­zy­wać po so­bie zmę­cze­nia, ale co­raz czę­ściej po­ty­kał się lub mu­siał opie­rać o drze­wa, po­ko­nu­jąc ja­kąś więk­szą prze­szko­dę. Co ja­kiś czas Prze­wod­nik oglą­dał się za sie­bie, oświe­tla­jąc geo­lo­go­wi dro­gę. W pew­nej chwi­li wy­szli na je­den ze szczy­tów i za­trzy­ma­li się. Pod­czas ca­łej pie­szej wę­drów­ki Prze­wod­nik ode­zwał się tyl­ko kil­ka ra­zy, ob­ja­śnia­jąc dal­szy kie­ru­nek mar­szu. Ma­kle­wicz za­uwa­żył, że nie­bo za­czy­na z czar­ne­go ro­bić się gra­na­to­we, co zwia­sto­wa­ło zbli­ża­ją­cy się wschód słoń­ca. Prze­wod­nik ru­chem gło­wy wska­zał kie­ru­nek, z któ­re­go przy­szli.

– Je­ste­śmy już na Ukra­inie. Za na­mi jest Pol­ska, wy­pa­da­ło­by spoj­rzeć tam na po­że­gna­nie – wy­ce­dził, ścią­ga­jąc ple­cak.

Geo­log po­pa­trzył we wska­za­nym kie­run­ku i uśmiech­nął się. Gdy od­wró­cił się po­now­nie w stro­nę Prze­wod­ni­ka, ten stał z wy­mie­rzo­nym w je­go kie­run­ku pi­sto­le­tem. Ma­kle­wicz za­marł z prze­ra­że­nia. Usły­szał dwa pyk­nię­cia i po­czuł sil­ne szarp­nię­cie w klat­ce pier­sio­wej. Ko­lej­ne­go na­wet już nie za­re­je­stro­wał, pa­da­jąc na mięk­ką tra­wę. Prze­wod­nik opu­ścił pi­sto­let, od­krę­cił tłu­mik i scho­wał Wal­the­ra P99 do ka­bu­ry przy­pię­tej przy pa­sku i ukry­tej wcze­śniej pod po­łą kurt­ki. Ze­brał le­żą­ce obok ple­ca­ka trzy łu­ski, po czym ru­szył da­lej w głąb te­ry­to­rium Ukra­iny.

***

Trzech ukra­iń­skich po­gra­nicz­ni­ków jak każ­de­go dnia pa­tro­lo­wa­ło swój sek­tor wzdłuż pol­sko-ukra­iń­skiej gra­ni­cy. Zna­jąc te­ren jak wła­sną kie­szeń, nie pa­trzy­li na­wet pod no­gi, po­chło­nię­ci my­śla­mi o zbli­ża­ją­cej się zmia­nie i za­słu­żo­nym wol­nym na resz­tę dnia. Wsta­wał świt i ich wę­drów­ka nie­mal się już koń­czy­ła. Przed ni­mi ma­ja­czył szczyt jed­ne­go z wyż­szych wznie­sień w tej par­tii Biesz­czad. Każ­dy z nich klął pod no­sem. Ile ra­zy mie­li wcho­dzić na tę gó­rę? Ża­den też nie ro­zu­miał, dla­cze­go ich stre­fa pa­tro­lo­wa koń­czy­ła się aku­rat stro­mym po­dej­ściem na wierz­cho­łek.

– Mo­że so­bie dzi­siaj da­ru­je­my, co? – stęk­nął je­den z nich, opie­ra­jąc się o wy­so­ką so­snę.

– Mak­sym, też mi się nie chce, ale obo­wią­zek to obo­wią­zek. – Sier­żant Ko­wa­len­ko za­wsze uwa­żał, że pa­tro­lo­wa­nie gra­nic to je­den z fun­da­men­tal­nych gwa­ran­tów bez­pie­czeń­stwa kra­ju.