W jej sercu czai się mrok ebook

Część 1

Pomyśl o dłu­gim łań­cu­chu zło­tych czy żela­znych ogniw, cierni czy kwia­tów, które by ni­gdy cie­bie nie oplą­tały, gdyby nie było jed­nego jakie­goś waż­nego i pamięt­nego dnia w twoim życiu.

Char­les Dic­kens, Wiel­kie nadzieje1

8 sierp­nia 1984 roku

Osiem lat

Dn. 8.08.1984:

Pacjent „D” – para­me­try w nor­mie.

ZESPÓŁ OBSER­WA­CYJNY CHAR­TER – 309

1

– Czas.

– Cicho, smar­ka­czu. Roz­ma­wiam z sio­strą.

Patrzy­łem, jak cio­cia Jo wyciąga kolej­nego papie­rosa z paczki czer­wo­nych marl­boro setek, która leżała na jej szma­cia­nej tor­bie w kratę, wkłada go do ust, zapala srebrną zippo i posyła w niebo kłąb sza­rego dymu.

– Powie­dzia­łaś, że za godzinę. To było o pią­tej. Teraz jest szó­sta. Czas minął – stwier­dzi­łem. W ogóle nie miała poczu­cia czasu. Gdyby tylko mogła, cały dzień sie­dzia­łaby na tym cmen­ta­rzu i gadała do nagrob­ków. Czy raczej do nagrobka mojej mamy. Z tatą nie roz­ma­wiała. Ni­gdy za nim nie prze­pa­dała.

– Za dwie godziny leci Nie­ustra­szony.

– Nie prze­ga­pisz Nie­ustra­szo­nego.

– Ostat­nio prze­ga­pi­łem – przy­po­mnia­łem. – Wyszli­śmy stąd o szó­stej trzy­dzie­ści, w domu byli­śmy o siód­mej, zje­dli­śmy kola­cję, zmu­si­łaś mnie do kąpieli, a jak już sia­dłem przed tele­wi­zo­rem, to minęło pół odcinka. Takiego serialu nie można oglą­dać od środka. Trzeba zacząć od początku.

Cio­cia Jo zacią­gnęła się papie­ro­sem.

– Masz nie­sa­mo­witą pamięć jak na ośmio­latka, wiesz?

– Możemy już iść?

– Jesz­cze nie.

Wes­tchną­łem i się­gną­łem po radio.

Cio­cia Jo roz­ło­żyła koc na gro­bach rodzi­ców, żeby­śmy nie sie­dzieli w mokrej tra­wie. Przez całe rano padał deszcz, a słońce w Pit­ts­bur­ghu, nawet sierp­niowe, nie­zbyt sku­tecz­nie suszyło. Zie­mia na­dal klą­skała bło­tem.

– Cztery lata, Katy – prze­mó­wiła cio­cia Jo do nagrobka mamy. – Cztery lata temu ten drań cię zabrał. Ode­brał cię nam, mnie i two­jemu malut­kiemu Jac­kowi.

– Tatuś nie zabił mamusi.

– Prze­cież to on pro­wa­dził, nie?

– To był wypa­dek.

– Był pijany.

– Mama wypiła dwa kie­liszki wina, a tata colę. Tak powie­dział kel­ner. Wszystko jest w rapor­cie poli­cji.

Cio­cia Jo popra­wiła prze­krzy­wione kwiaty w wazo­nie mamusi. Paznok­cie miała pożół­kłe. Sam wybra­łem te kwiatki, sto­krotki, w super­mar­ke­cie w dro­dze na cmen­tarz. W wazo­nie tatu­sia nie było żad­nych kwiat­ków, tylko zatę­chła desz­czówka i chwa­sty. Cio­cia Jo nie pozwa­lała mi go wyczy­ścić.

– Upił się jesz­cze przed wyj­ściem.

Pokrę­ci­łem głową.

– W domu pił her­batę mro­żoną, mama też, a potem pod­rzu­cili mnie do cie­bie.

– Skąd możesz to wie­dzieć?

– Sama mówi­łaś, że mam samo­witą pamięć.

– Mia­łeś cztery latka.

– Piłem mleko cze­ko­la­dowe. Mama prze­lała mi je do butelki z dziób­kiem, żebym mógł je ze sobą zabrać. Sie­dzie­li­śmy u cie­bie na kana­pie, obej­rze­li­śmy Magnum, a potem od razu poło­ży­łaś mnie spać. Wtedy nie kaza­łaś mi się kąpać.

– Hm.

– Radio nie działa. – Obró­ci­łem pokrę­tło dookoła, ale z gło­śnika doby­wały się tylko trza­ski.

– Działa, tylko trudno tutaj zła­pać sygnał.

– To po co je przy­nio­słaś?

– Bo cza­sem się udaje, a twoja mama lubiła muzykę.

Sta­cja Bob FM nada­wała na 96,9. Usta­wi­łem pokrę­tło ciut na lewo od 97. Huey Lewis zaśpie­wał coś o jakimś nowym leku, ale po chwili wokal znów uto­nął w szu­mie.

Rzu­ci­łem radio na koc obok torby cioci.

– Może odpusz­czę dziś sobie kąpiel.

– Nic z tego.

– Jeśli nie będę się kąpał, będziemy mogli zostać aż do siód­mej, a i tak nie prze­ga­pię Nie­ustra­szo­nego – tłu­ma­czy­łem.

Cio­cia Jo zdu­siła nie­do­pa­łek na kra­wę­dzi nagrobka taty, po czym scho­wała go do nie­du­żej puszki, którą trzy­mała w kie­szeni far­tuszka spło­wia­łego, nie­gdyś różo­wego stroju kel­nerki. Zwy­kle rzu­cała pety na zie­mię, ale nie tutaj, na cmen­ta­rzu, a zwłasz­cza w pobliżu grobu mamusi. Zapa­liła kolej­nego i zacią­gnęła się głę­boko.

– No dobrze, dzi­siaj bez mycia, ale jutro koniecz­nie masz się wyką­pać. Zgoda?

– Zgoda.

– No to jesz­cze godzinkę. Co tu jest napi­sane, Jack? Umiesz prze­czy­tać?

– Prze­cież wiesz, że umiem.

– No to co jest napi­sane?

– Co roku każesz mi to czy­tać.

– Co jest napi­sane, Jack? – Postu­kała w bok nagrobka mamy dło­nią, w któ­rej trzy­mała zapal­niczkę. – Prze­czy­taj.

Prze­wró­ci­łem oczami.

– Kaitlyn Gar­gery Thatch. Szes­na­sty lutego tysiąc dzie­więć­set pięć­dzie­siąt osiem, ósmy sierp­nia tysiąc dzie­więć­set osiem­dzie­siąt. Kocha­jąca żona, matka i sio­stra.

– Moja kochana sio­strzyczka. Powinni jesz­cze napi­sać: „Zamor­do­wana przez potwora, który piciem wpę­dził się do grobu obok, a ją zacią­gnął ze sobą siłą, bo nie chciał być sam”.

– Tatuś nie pił.

– Pił jak smok.

Cio­cia Jo lubiła się napić, głów­nie wina. Zakła­dała, że wszy­scy inni też piją. Ni­gdy nie widzia­łem, żeby tata pił. Mama ow­szem, ale nie­dużo, nie tak jak jej sio­stra.

Na nagrobku tatu­sia wid­niały tylko imię i nazwi­sko, data uro­dze­nia i data śmierci. Ta sama co u mamusi. Gdyby cio­cia Jo posta­wiła na swoim, w ogóle nie miałby nagrobka. Na szczę­ście decy­zja nie nale­żała do niej – kole­dzy taty ze sklepu z narzę­dziami zro­bili zrzutkę i zapła­cili za obie tablice, bo rodzice nie mieli odło­żo­nych żad­nych oszczęd­no­ści na pogrzeb. Nagrobki wycio­sano z jed­nej czar­nej gra­ni­to­wej płyty. Kamień mamy lśnił, zaraz po przyj­ściu cio­cia sta­ran­nie go wypo­le­ro­wała. Ten taty pokry­wała war­stwa pyłu i brudu, a sam kamień pod spodem zma­to­wiał. Wrócę póź­niej, żeby go wyczy­ścić, żeby lśnił tak jak ten mamusi.

Kiedy zgi­nęli, mia­łem cztery lata, więc zaokrą­glone szczyty nagrob­ków nade mną góro­wały. Jed­nak od tego czasu uro­słem już pra­wie pół metra. Teraz wsta­łem i wygła­dzi­łem dżinsy na guzo­wa­tych kola­nach.

– A ty dokąd?

– Przejdę się tro­chę.

– Powi­nie­neś zostać i poroz­ma­wiać z matką – żach­nęła się cio­cia. – Na pewno jest bar­dzo cie­kawa, co się u cie­bie wyda­rzyło przez ten ostatni rok.

Znowu prze­wró­ci­łem oczami i poło­ży­łem dłoń na nagrobku mamy.

– Mam osiem lat, mamo. Nie mam kole­gów, bo dzie­ciaki są głu­pie. Cio­cia Jo nie pozwala mi jeść cia­stek cze­ko­la­do­wych na śnia­da­nie, a w szkole jest nudno. Kolejny raport za rok, może wcze­śniej, jeśli coś się zmieni w spra­wie cia­stek.

Ciotka mach­nęła ręką z papie­ro­sem.

– Idź. Tylko nie odchodź za daleko.

Zer­k­ną­łem na nagro­bek taty. Wie­dzia­łem, że wrócę i z nim poroz­ma­wiam. Ale nie chcia­łem, żeby cio­cia Jo słu­chała.

Wzią­łem radio z koca, mak­sy­mal­nie wycią­gną­łem antenę, pogło­śni­łem i trzy­ma­jąc nie­duży odbior­nik przed sobą, ruszy­łem w górę zbo­czem nie­wy­so­kiego pagórka w kie­runku reszty cmen­ta­rza.

Rodzi­ców pocho­wano na połu­dnio­wym krańcu pod klo­nem czer­wo­nym. O tej porze roku liście pło­nęły jaskrawą barwą.

Szum na chwilę ustał i wyda­wało mi się, że sły­szę Eltona Johna, ale zaraz znowu prze­padł. Na szczy­cie wzgó­rza skrę­ci­łem ostro w lewo, pil­nu­jąc, żeby trzy­mać się kamien­nej ścieżki i nie dep­tać po gro­bach.

Zatrzy­ma­łem się przy mau­zo­le­ach sto­ją­cych w dwóch rów­nych rzę­dach po obu stro­nach ścieżki.

W Pit­ts­bur­ghu było wiele cmen­ta­rzy. Ten, All Saints Hol­low, nale­żał do naj­więk­szych.

Mau­zo­lea.

Nie prze­pa­da­łem za nimi.

Cio­cia Jo mówiła, że kiedy prze­jeż­dża się obok cmen­ta­rza, trzeba wstrzy­my­wać oddech, żeby dusze zmar­łych nas nie zna­la­zły. Nie wiem, dla­czego ta zasada nie obo­wią­zy­wała na tere­nie cmen­ta­rza, ale jeśli gdzie­kol­wiek powinna mieć rację bytu, to wła­śnie przy mau­zo­le­ach. Powie­trze było tu nie­ru­chome. Wyobra­ża­łem sobie nie­bosz­czy­ków wyglą­da­ją­cych przez szcze­liny w kamien­nych ścia­nach, wycią­ga­ją­cych kości­ste dło­nie gotowe w każ­dej chwili łapać niczego nie­podej­rze­wa­ją­cych chłop­ców i wcią­gać ich do tych przy­sa­dzi­stych budowli, tak żeby zagi­nął po nich wszelki słuch.

Nabra­łem dużo powie­trza w płuca, przy­ci­sną­łem radio do piersi i rzu­ci­łem się bie­giem mię­dzy mau­zo­le­ami. Pra­wie się potkną­łem, kiedy z gło­śnika ryk­nął nagle Steve Perry.

Kiedy dotar­łem do końca sze­regu mau­zo­leów i wypu­ści­łem powie­trze, z radia znów roz­legł się szum. Nie mia­łem poję­cia, dla­czego radio zadzia­łało mię­dzy gro­bow­cami, i nie zasta­na­wia­łem się nad tym. Mogłem zna­leźć inne miej­sce. Na pewno tam nie wrócę.

Rozej­rza­łem się wokół, po ponad­stu­hek­ta­ro­wym pagór­ko­wa­tym tere­nie, ale nie dostrze­ga­łem już cioci Jo ani klonu czer­wo­nego.

Cmen­tarz koń­czył się gęstą linią drzew. Stała tam czarna meta­lowa ławeczka, omia­tana gałę­ziami wierzby pła­czą­cej – bal­da­chim z wąskich liści i mchu uno­sił się ciężko w ciem­no­ści. Na ławce sie­działa dziew­czyna. Jakieś trzy­dzie­ści metrów dalej, przy bia­łym SUV-ie na jed­nej z dróg dojaz­do­wych, stała kobieta z rękami w kie­sze­niach dłu­giego bia­łego płasz­cza.

Nie było upału, ale chłodu też nie, za cie­pło na taki strój. Jej to chyba nie prze­szka­dzało. Płaszcz miała zapięty pod szyję. Kiedy zauwa­żyła, że zbli­żam się zza wzgó­rza, obró­ciła się w moją stronę. Oczy miała czarne, jastrzę­bie. Włosy, białe tak jak płaszcz, powie­wały na deli­kat­nym wie­trze. Na mój widok zesztyw­niała, wypro­sto­wała plecy. Dło­nie zaci­snęły się w pię­ści i znik­nęły w fał­dach płasz­cza. Stała tak jesz­cze przez chwilę, nie odry­wa­jąc ode mnie czuj­nych, dziw­nych oczu, a potem prze­nio­sła wzrok znowu na dziew­czynę na ławce.

Dziew­czyna miała na sobie białą marsz­czoną blu­zeczkę, rów­nież zapiętą od góry do dołu i schlud­nie wsu­niętą w czarną spód­nicę za kolano. Dłu­gie brą­zowe włosy, żywio­łowo pofa­lo­wane i pokrę­cone, spły­wały jej na ramiona i plecy. Z jed­nej strony czę­ściowo zasła­niały jej twarz, z dru­giej były zało­żone za ucho. Nie odry­wała ciem­nych oczu od książki, którą trzy­mała na kola­nach dłońmi w ręka­wicz­kach.

Trudno powie­dzieć, jak długo tam sta­łem.

Trudno powie­dzieć, dla­czego tam sta­łem.

Ale sta­łem i patrzy­łem na nią, jak prze­wraca strony z łagodną deter­mi­na­cją, lekko roz­chy­lo­nymi ustami bez­gło­śnie odczy­tu­jąc kolejne słowa dla zafa­scy­no­wa­nej jed­no­oso­bo­wej publicz­no­ści.

Moje radio ryk­nęło nagle Jes­sie’s Girl i dziew­czyna pode­rwała gwał­tow­nie głowę, spoj­rzała na mnie, jedną ręką roz­waż­nie zazna­cza­jąc miej­sce w książce.

Zaczą­łem nie­zdar­nie krę­cić gał­kami radia i w końcu udało mi się ści­szyć.

Nie pamię­tam, żebym pod­cho­dził do ławki, ale w jakiś spo­sób do niej dotar­łem i zatrzy­ma­łem się tuż obok.

Dziew­czyna zmarsz­czyła czoło i z zacie­ka­wie­niem prze­krzy­wiła głowę.

– Ojejku, ale z cie­bie brzy­dal.

Nie wie­dzia­łem, co na to odpo­wie­dzieć, więc mil­cza­łem. Wie­dzia­łem, że nie jestem brzydki. Cio­cia Jo powta­rzała, że na szczę­ście wro­dzi­łem się w mamę, bo wygląd po ojcu byłby praw­dzi­wym prze­kleń­stwem. Ale mia­łem zdję­cie tatu­sia, jedyne, które udało mi się ukryć przed cio­cią. Wyglą­dał jak gwiaz­dor fil­mowy, stał obok pordze­wia­łego forda, tego samego, który pro­wa­dził, kiedy…

– Ubra­nia też masz zła­chane. – Mówiła z dziw­nym akcen­tem, tro­chę jak James Bond, ale nie do końca.

Radio zapisz­czało gło­śno, zagłu­sza­jąc Ricka Spring­fielda i wszystko inne. Wyłą­czy­łem odbior­nik, zło­ży­łem antenę i nagle wdra­py­wa­łem się na ławkę, żeby siąść na prze­ciw­nym końcu. Znowu nie wie­dzia­łem dla­czego. Mój mózg krzy­czał, żebym ucie­kał. Prze­cież to dziew­czyna. Nie inte­re­so­wały mnie dziew­czyny, zwłasz­cza takie sztywne porząd­ni­sie pach­nące kwiat­kami. Ale nie ucie­kłem. Usia­dłem na tej samej ławce co ona, igno­ru­jąc dziwne łasko­ta­nie w brzu­chu.

Poka­za­łem głową na kobietę sto­jącą przy SUV-ie.

– To twoja mama?

– Nie, to nie jest moja matka.

– To dla­czego na cie­bie patrzy?

– Taka jej rola.

– Tro­chę to dziwne.

Dziew­czyna się uśmiech­nęła, ale po chwili spo­waż­niała, jakby nie chciała, żebym to zauwa­żył, jakby nie roz­da­wała uśmie­chów tak swo­bod­nie.

– Co z cie­bie za chło­pak, że sam włó­czysz się po cmen­ta­rzu? Gdzie twoi rodzice?

– Nie żyją.

– Naprawdę? Kto ich zabił?

Nie „na co umarli?” albo „co się stało?”, ale kto ich zabił. Jakby śmierć z rąk dru­giej osoby była czymś zupeł­nie logicz­nym.

– Co czy­tasz? – spy­ta­łem, żeby zmie­nić temat. Nie chcia­łem teraz roz­ma­wiać o mamie i tacie. Na dziś mia­łem dość.

Pod­nio­sła książkę, poka­zu­jąc mi okładkę – Wiel­kie nadzieje Char­lesa Dic­kensa. Grzbiet mięk­kiej oprawy był nie­mal biały od zagięć, egzem­plarz otwie­rano i zamy­kano tyle razy, że kolor wyblakł, a papier popę­kał. Okładka pre­zen­to­wała się nie­wiele lepiej. Książka miała na oko tak z tysiąc lat, wyglą­dała na ura­to­waną z dna kar­tonu w jakiejś piw­nicy.

– To ta o chło­paku z tra­twą?

– Hmm. Brzy­dal, a do tego nie­oczy­tany.

– Co to niby ma zna­czyć?

– Cho­dzi ci o Przy­gody Hucka Finna. Tam­tej książki nawet nie napi­sał Dic­kens, tylko Twain. Twain to marny pismak. To nawet nie jest jego praw­dziwe nazwi­sko. Zwy­kły kapi­tan łódek, któ­remu uda­wało się naskro­bać parę lini­jek w prze­rwach od picia i hazardu.

Nie czy­ta­łem niczego Dic­kensa ani Twa­ina. Na mojej półce z książ­kami stała połowa serii o bra­ciach Har­dych i kil­ka­dzie­siąt komik­sów. Nie zna­łem nikogo, kto czy­tałby Twa­ina czy Dic­kensa, nawet moi rodzice czy cio­cia Jo.

– O czym są Wiel­kie nadzieje?

Kobieta od SUV-a zna­la­zła się bli­żej nas. Nie zauwa­ży­łem, żeby się prze­miesz­czała, ale teraz stała już tylko w odle­gło­ści kilku metrów, obser­wo­wała nas kątem oka i nie­wąt­pli­wie nasłu­chi­wała każ­dego słowa.

Dziew­czyna spoj­rzała na książkę trzy­maną w rękach.

– O wszyst­kim, co naprawdę się liczy.

– Nie rozu­miem.

– Nic dziw­nego.

– Mogę zoba­czyć? – Się­gną­łem po książkę, ale dziew­czyna odsu­nęła się dalej na swój koniec ławki. Kobieta zaczęła się zbli­żać, lecz sta­nęła, kiedy dziew­czyna na nią spoj­rzała.

Poło­żyła książkę na ławce i czub­kami pal­ców prze­su­nęła ją w moją stronę. To wyraź­nie uspo­ko­iło kobietę.

Wzią­łem tomik do ręki i prze­czy­ta­łem opis na tyl­nej okładce.

– Mam na imię Stella – powie­działa dziew­czyna. – Na cześć boha­terki tej książki, tyle że ona nazy­wała się Estella.

Poda­łem jej książkę. Spo­dzie­wa­łem się, że każe mi prze­su­nąć ją z powro­tem po ławce, ale nie. Chwy­ciła ją i znów poło­żyła sobie na kola­nach.

– Kiedy dziew­czyna ci się przed­sta­wia, wypada się odwza­jem­nić.

– Odwza­jem­nić?

Wes­tchnęła.

– Zro­bić to samo, odpo­wie­dzieć.

– Aaa, nazy­wam się Jack, Jack Thatch.

– Pospo­lite imię dla pospo­li­tego chło­paka. A jak naprawdę masz na imię? Nikt tak naprawdę nie nazywa się Jack, zwy­kle to zdrob­nie­nie od Johna, zresztą ni­gdy tego nie rozu­mia­łam. Nie jak Mike od Micha­ela, bar­dziej jak Bill od Wil­liama, tylko jesz­cze dziw­niej.

– Ofi­cjal­nie nazy­wam się John Edward Thatch – odpar­łem. – Ale wszy­scy wołają na mnie Jack.

– Oczy­wi­ście. A kim jest ten Edward? To zapewne jakiś krewny.

– Mój tata miał na imię Edward. Wszy­scy mówili mu Eddie. Ile masz lat? Dziw­nie mówisz.

Jej wzrok powę­dro­wał do star­szej kobiety, a potem spo­czął na okładce książki. Zaczęła sku­bać kartki.

– Osiem.

– Nie mówisz, jak­byś miała osiem lat. Ja też mam osiem.

– Cóż, ty też nie mówisz jak ośmio­la­tek.

– Stello? – powie­działa kobieta pół­gło­sem, jakby z przy­ganą, prze­cią­ga­jąc imię. – Musimy już iść.

Stella wes­tchnęła i przy­mknęła oczy. Powie­działa coś szep­tem tak cichym, że nie dosły­sza­łem słów, ale kobieta naj­wy­raź­niej zro­zu­miała, choć stała dalej.

Pokrę­ciła głową, a Stella zmarsz­czyła brwi, zesko­czyła z ławki i ręką wygła­dziła spód­nicę. Ruszyła ku kobie­cie przez trawę.

– To cześć – powie­dzia­łem, pod­no­sząc rękę.

Zatrzy­mała się i zwró­ciła w moją stronę.

– Nie­zwy­kle miło było mi cię poznać, Joh­nie Edwar­dzie Jacku That­chu.

Po tych sło­wach poma­sze­ro­wała pod górę do cze­ka­ją­cego samo­chodu. Kobieta podą­żyła za nią. Kiedy się odwra­cała, wiatr pode­rwał połę jej płasz­cza i zoba­czy­łem coś pod spodem, obraz, który wciąż widzę tak wyraź­nie, jakby to było wczo­raj: lufę strzelby opartą o jej nogę.

Patrzy­łem, jak Stella wsiada do tyłu auta. Kobieta zamknęła za nią drzwiczki i oto znik­nęła, ukryta za przy­ciem­nia­nymi szy­bami, coraz mniej­szymi, w miarę jak samo­chód się odda­lał.

2

– Zosta­wi­łam w kuchni dzie­sięć dola­rów na pizzę. Już zamó­wi­łam. Jak przy­wiozą, daj dostawcy całą dychę: osiem za pizzę i dwa napiwku, jasne?

– Jasne – odpo­wie­dzia­łem, nie odry­wa­jąc wzroku od tele­wi­zora. W zeszłym roku cio­cia Jo upo­lo­wała atari 2600 na jakiejś wyprze­daży gara­żo­wej, a do kon­soli dorzu­cili całe pudełko gier. Naj­chęt­niej gra­łem w Pac-Mana i cał­kiem nie­źle mi szło. Jesz­cze lepiej radzi­łem sobie z Ms. Pac-Man, ale to już w salo­nie gier. Pit­fall! też był fajny.

– Czy ty mnie w ogóle słu­chasz?

– Pizza, kasa, napi­wek, jasne – mruk­ną­łem.

– Dobrze, a czego masz nie robić?

– Nikomu otwie­rać.

– Z wyjąt­kiem dostawcy pizzy.

– Z wyjąt­kiem dostawcy pizzy.

Cio­cia Jo schy­liła się i poca­ło­wała mnie w czu­bek głowy. Jej kel­ner­ski mun­du­rek pach­niał nale­śni­kami i przy­pa­lo­nymi grzan­kami.

– Dzi­siaj zamy­kam, ale powin­nam wró­cić około pół­nocy. Może nawet wcze­śniej, jeśli mi się uda.

– A co, jak facet z pizzą będzie miał sie­kierę i porą­bie mnie na kawa­łeczki?

– To nie dasz mu napiwku. Muszę lecieć. – Po chwili już była za pro­giem, została po niej tylko smużka dymu z papie­rosa.

Duch Blinky zła­pał mnie w rogu plan­szy i stra­ci­łem trze­cie życie, game over.

– Kurna.

Daw­niej cio­cia zosta­wiała mnie z kolej­nymi opie­kun­kami, aż do ubie­głego roku, kiedy skoń­czy­łem sie­dem lat. Teraz nie mogła sobie na to pozwo­lić. Stwier­dziła, że taniej by jej wycho­dziło w ogóle nie pra­co­wać, niż zatrud­niać kogoś, żeby mnie pil­no­wał. Zresztą i tak nie potrze­bo­wa­łem opie­kunki. Więk­szość z nich tylko sie­działa i gadała z chło­pa­kami przez tele­fon (nie­któ­rzy nawet tu przy­cho­dzili), a wszyst­kie cał­ko­wi­cie mnie igno­ro­wały.

Zawar­li­śmy więc umowę. Koniec z opie­kun­kami, ja dostaję dolara, żeby grzecz­nie sie­dzieć w domu, a do tego mogę wybrać, co chcę na kola­cję. Zawsze chcia­łem pizzę. Nie było dla mnie nic lep­szego. Część nowo zdo­by­tego majątku prze­zna­cza­łem na zakup komik­sów. Reszta tra­fiała do sło­ika scho­wa­nego pod łóż­kiem. Kiedy ostat­nio spraw­dza­łem, mia­łem już odło­żone trzy­dzie­ści dwa dolary.

Wsta­łem, prze­cią­gną­łem się i pod­sze­dłem do okna.

Cio­cia Jo szła po dru­giej stro­nie ulicy, mniej wię­cej prze­cznicę od domu. Zacze­ka­łem, aż wej­dzie do jadło­dajni Kren­dal’s, gdzie pra­co­wała, odli­czy­łem do dzie­się­ciu, wło­ży­łem buty i wyśli­zgną­łem się z miesz­ka­nia.

Zapu­ka­łem do drzwi z nume­rem 304. Nikt nie odpo­wie­dział, więc zapu­ka­łem jesz­cze raz, gło­śniej. Już mia­łem zało­mo­tać po raz trzeci, gdy drzwi uchy­liły się na sze­ro­kość kilku cen­ty­me­trów, zabez­pie­czone meta­lo­wym łań­cu­chem.

W szcze­li­nie uka­zały się pacior­ko­wate oczy. Patrzyły zza gru­bych szkieł oku­la­rów, skle­jo­nych na środku taśmą i tkwią­cych na sta­rej, pomarsz­czo­nej twa­rzy zwień­czo­nej szopą siwych wło­sów. Pani Leech.

– Czego?

– Ma pani książki, prawda?

– „Ma pani książki”? To ma być ele­ganc­kie powi­ta­nie star­szej osoby?

Wie­dzia­łem, że pani Leech ma książki, bo pil­no­wała mnie przez ten krótki okres pomię­dzy opie­kun­kami a decy­zją cioci, żebym zosta­wał w domu sam. Miała całe półki ksią­żek, gazet zresztą też. Cio­cia Jo mówiła, że sąsiadka gro­ma­dzi śmieci.

– Szu­kam Wiel­kich nadziei Char­lesa Dic­kensa.

– Dic­kensa?

– Zga­dza się. Ma pani?

Pani Leech spoj­rzała ponad moim ramie­niem na otwarte drzwi naszego miesz­ka­nia.

– Gdzie jest cio­cia?

– W pracy.

– Nie wolno ci wycho­dzić z domu, kiedy jej nie ma.

– Nie wysze­dłem. Prze­cież jestem zaraz obok. – Poka­za­łem na drzwi. – Jeśli poży­czy mi pani książkę, podzielę się pizzą.

Zoba­czy­łem błysk w jej oku.

– Masz pizzę?

– Jesz­cze nie, ale nie­długo przy­wiozą.

Pani Leech miała sła­bość do pizzy, zwłasz­cza pep­pe­roni. Cza­sami jadła nawet pizzę z ana­na­sem. Cio­cia Jo twier­dziła, że sąsiadce na sta­rość mie­sza się w gło­wie. Coś chyba było na rze­czy – nikt przy zdro­wych zmy­słach nie kładłby ana­nasa na pizzy.

Zamknęła drzwi, zdjęła łań­cuch i wpu­ściła mnie do środka.

– Zga­dza się, mam książki. Całą masę ksią­żek. Tamta też chyba gdzieś tu jest.

Chciała zamknąć drzwi, ale przy­po­mnia­łem jej, że musimy nasłu­chi­wać dostawcy pizzy. Zosta­wiła wąską szparę, ale nie­chęt­nie. Dwa razy przy­ła­pa­łem ją, jak oglą­dała się nie­spo­koj­nie. Cio­cia mówiła mi, że do pani Leech było kie­dyś wła­ma­nie, jakieś dzie­sięć lat temu. Wywa­żyli drzwi, weszli do środka i zro­bili złe rze­czy. Nikt mi nie powie­dział, co to były za złe rze­czy, ale od tej pory rzadko wycho­dziła. Mówiła, że wtedy poszli za nią do domu, więc jeśli nie będzie wycho­dziła, już nikt nie będzie mógł jej śle­dzić. Cio­cia Jo robiła jej zakupy przy oka­zji, kiedy i tak była w spo­żyw­czym po rze­czy dla nas. Chyba ni­gdy nie widzia­łem pani Leech poza budyn­kiem.

– Przy­pil­nuję drzwi – zaofe­ro­wa­łem. – A pani niech poszuka książki.

To ją wyraź­nie uspo­ko­iło.

Ski­nęła głową i zaczęła prze­dzie­rać się przez salon, ostroż­nie, żeby nie poprzew­ra­cać sto­sów gazet.

– Dobrze, że inte­re­su­jesz się kla­syką, ale nie wydaje ci się, że powi­nie­neś zacząć od cze­goś w rodzaju Hucka Finna? Mark Twain jest znacz­nie lep­szy od tam­tego Bry­tola. Dic­kens okrop­nie leje wodę. Cza­sem myślę, że musiał spraw­dzać okładkę, żeby sobie przy­po­mnieć, jaką książkę wła­ści­wie bazgroli, tak bar­dzo się zapę­dza w te swoje opisy. Twain jest przy­stępny i bez­po­średni, kon­kretny, znaczne zwięź­lej­szy.

– To do szkoły – skła­ma­łem.

– A to już zaczęła się szkoła? – dobiegł mnie jej przy­tłu­miony głos. Stra­ci­łem ją z oczu, była gdzieś na dru­gim końcu pokoju.

– Dopiero za dwa tygo­dnie, ale pani Tho­mas kazała nam prze­czy­tać przez waka­cje.

– Trudna lek­tura jak na trze­cią klasę.

– Idę już do czwar­tej.

– No, chyba że tak…

Nie mia­łem poję­cia, w któ­rej kla­sie oma­wia się tę książkę, jeśli w ogóle jest lek­turą.

– Mam! – zawo­łała. W tej samej chwili roz­legł się huk.

– Wszystko w porządku?

– Tak, tak. To tylko ency­klo­pe­die. Powinny stać na półce, ale zaj­mują tyle miej­sca…

Kiedy znów zna­la­zła się w moim polu widze­nia, włosy miała jesz­cze bar­dziej roz­czo­chrane niż wcze­śniej, a w ręku trzy­mała książkę w mięk­kiej opra­wie.

– Z tą książką wiąże się dla mnie wiele miłych wspo­mnień. Chyba będę musiała prze­czy­tać ją jesz­cze raz, kiedy skoń­czysz. Oddasz, prawda?

Przy­tak­ną­łem i się­gną­łem po książkę.

– Widzę, że cio­cia wycho­wuje cię „wła­sno­ręcz­nie”, że tak powiem. – Zamy­śliła się na chwilę. – Wła­ści­wie to wiele cię łączy z małym Pipem.

– Co to zna­czy „wła­sno­ręcz­nie”?

– Nie chcę ci zbyt wiele zdra­dzać – odparła z uśmie­chem. – Sam się prze­ko­nasz.

Ilu­stra­cja na okładce przed­sta­wiała chłopca i dziew­czynkę, oboje byli dziw­nie ubrani. Chło­piec się uśmie­chał, dziew­czynka nie.

Razem zacze­ka­li­śmy na dostawcę pizzy. Nie miał przy sobie sie­kiery.

3

Sie­dem­na­stego sierp­nia zepsuła nam się kli­ma­ty­za­cja.

Nie mie­li­śmy dro­giego sys­temu chło­dze­nia, tylko kli­ma­ty­za­tor okienny w salo­nie, duże beżowe pudło, które gul­go­tało i z któ­rego kapało na pod­łogę, ale schła­dzało miesz­ka­nie przez te kilka dni w roku, kiedy w Pit­ts­bur­ghu przy­grze­wało słońce.

Sie­dem­na­sty sierp­nia był wła­śnie jed­nym z takich dni – 34 stop­nie przed połu­dniem, a z każdą minutą tem­pe­ra­tura rosła.

– Nie zapłacę czyn­szu, jeśli Triano nie raczy przy­wlec tu swo­ich czte­rech liter w ciągu naj­bliż­szej godziny – oznaj­miła cio­cia Jo. Prze­pchnęła sfa­ty­go­wany skó­rzany fotel pod dru­gie okno, to bez zepsu­tego kli­ma­ty­za­tora wepchnię­tego we fra­mugi, i teraz leżała na nim z mokrą ścierką na czole. W ciągu ostat­nich dwu­dzie­stu minut musiała zdjąć bluzkę, bo teraz miała na sobie tylko blady biu­sto­nosz i nie­bie­skie szorty, a jej bose stopy dyn­dały z porę­czy. – Ten szmelc zawsze się psuje, kiedy go naj­bar­dziej potrzeba – dodała.

Chcia­łem jej powie­dzieć, że raczej mało praw­do­po­dobne, żeby kli­ma­ty­za­tor zepsuł się w środku zimy, ale zmie­ni­łem zda­nie.

– Napi­jesz się lemo­niady?

– Chęt­nie, popro­szę.

Wycią­gną­łem szklankę ze sterty brud­nych naczyń w kuchni, umy­łem ją i nala­łem lemo­niady z dzbanka. Sam ją przy­rzą­dzi­łem. Kiedy poda­łem szklankę cioci, pocią­gnęła nie­pewny łyk, a potem wychy­liła jed­nym hau­stem.

– Następ­nym razem możesz dać wię­cej cukru, ale dobrze ci idzie.

Jesz­cze ni­gdy nie udało mi się zro­bić ide­al­nej lemo­niady.

Zamknęła oczy i zaczęła tur­lać pustą szklanką po policz­kach.

– Idź się poba­wić na dwo­rze. W tym wieku dzie­ciak nie powi­nien sie­dzieć cały dzień w czte­rech ścia­nach. Powi­nie­neś bawić się z kole­gami.

– Nie mam żad­nych kole­gów. W całym budynku nie ma nikogo w moim wieku.

Mach­nęła słabo ręką.

– Może w takim razie powin­ni­śmy się prze­pro­wa­dzić do pałacu na przed­mie­ściach, kupić wielką rezy­den­cję z base­nem… roz­le­głą posia­dłość, żeby wszyst­kie dzieci z sąsiedz­twa musiały się usta­wiać w kolejce i skła­dać poda­nia o zosta­nie twoim kolegą albo kole­żanką. Wtedy mógł­byś wybrać naj­lep­szych, a resztę pogo­nić. To na pewno znacz­nie łatwiej­sze, niż gdy­byś po pro­stu wyszedł z domu i zary­zy­ko­wał, że spo­tkasz kogoś w swoim wieku i nawią­żesz zna­jo­mo­ści taką sta­ro­świecką metodą. – Cio­cia Jo obró­ciła głowę i zmru­żyła oczy w bla­sku słońca, które kła­dło się jasną smugą na jej twa­rzy. – Kocham cię, młody, ale naprawdę nie powi­nie­neś spę­dzać ostat­nich dwóch tygo­dni waka­cji ze mną w domu. Zda­rza mi się być upier­dli­wym bab­skiem i teraz wła­śnie jest taki dzień. Roz­ka­zuję ci wyjść na dwór i się dobrze bawić.

– Ale…

– Już – ucięła. – I masz mi nie wra­cać przed szó­stą.

Nie pró­bo­wa­łem się kłó­cić. Wzią­łem komiks ze stołu w kuchni i czmych­ną­łem za drzwi.

Zna­la­złem się na cmen­ta­rzu.

Nie pod­ją­łem świa­do­mej decy­zji, żeby pójść na cmen­tarz, ale tam wła­śnie wylą­do­wa­łem – może dla­tego, że była to jedyna otwarta prze­strzeń w oko­licy naszego miesz­ka­nia, no i pano­wał tam spo­kój. Odwie­dzi­łem groby rodzi­ców: wło­ży­łem do wazo­nów mle­cze, któ­rych nazry­wa­łem po dro­dze przy Gre­en­lee Road, i wła­sną koszulką wyczy­ści­łem nagro­bek taty. Jeśli cio­cia zapyta, gdzie się tak uświ­ni­łem, to jej odpo­wiem, że chło­pac­kie zabawy to brudna sprawa.

Z poczu­ciem dobrze wyko­na­nej pracy wspią­łem się na wzgó­rze i bie­giem miną­łem mau­zo­lea, prze­zor­nie wstrzy­mu­jąc oddech.

Spo­dzie­wa­łem się, że zoba­czę dziew­czynę tam, gdzie poprzed­nio, ale ławka była pusta, jeśli nie liczyć kilku czer­wo­nych liści klonu, które utkwiły mię­dzy meta­lo­wymi ele­men­tami. Odgar­ną­łem je, usia­dłem i otwo­rzy­łem komiks, w któ­rego środku ukry­wa­łem książkę z uśmiech­nię­tym chłop­cem i poważną dziew­czynką na okładce. Prze­wró­ci­łem na pierw­szą stronę i zaczą­łem czy­tać.

Dwa dni póź­niej wró­ci­łem na cmen­tarz. Kolej­nego dnia rów­nież. Ławka zawsze była pusta. Przy­cho­dzi­łem codzien­nie przez resztę waka­cji i jesz­cze długo po roz­po­czę­ciu lek­cji, ale tamtą dziew­czynę zoba­czy­łem dopiero bli­sko rok póź­niej.

Nie zauwa­ży­łem też męż­czy­zny obser­wu­ją­cego mnie spo­mię­dzy drzew – cza­sem tam stał, cza­sami nie.

8 sierp­nia 1985

Dzie­więć lat

Dn. 08.08.1985:

Pacjent „D” – para­me­try w nor­mie.

Nagra­nie audio/wideo.

– Wszystko się nagrywa?

– Nie wszystko. Ale pra­wie. Skup się. Drugi raz nie będę tłu­ma­czyć.

– Prze­pra­szam.

– Czy­ste kasety są w tych pudłach pod biur­kiem. Jeśli ktoś tam jest, zawsze nagry­waj. Jeśli on coś mówi, nawet jeśli jest sam, koniecz­nie nagry­waj. To jest złoto, na tym wła­śnie naj­bar­dziej im zależy. Uwa­żaj, co mówisz tutaj, w budce. Mikro­fony to też zła­pią i zosta­nie ofi­cjal­nie zare­je­stro­wane. Jeśli zrobi się gorąco, trzy­maj gębę na kłódkę. Cokol­wiek by się działo. Trzy­maj gębę na kłódkę i rób, co do cie­bie należy.

– Czyli zmie­niać kasety.

– Tak.

– Mogę o coś spy­tać?

– Tylko żeby to nie było głu­pie pyta­nie.

– Powie­dzieli mi, że mam go nie słu­chać. Nie roz­ma­wiać z nim.

– Roz­wią­zali ten pro­blem już parę lat temu. Pro­sta sprawa. Włą­czyli opóź­nie­nie. Wszystko, co sły­chać i widać na tych moni­to­rach, wyda­rzyło się pół minuty wcze­śniej. Tak jest bez­piecz­nie.

– W takim razie dla­czego on ma na twa­rzy maskę?

ZESPÓŁ OBSER­WA­CYJNY CHAR­TER – 309

1

– Pomóż mi to wyrwać – powie­działa cio­cia Jo, odgar­nia­jąc pną­cze, które jakimś cudem zdo­łało opleść nagro­bek mamy w ciągu dwóch dni od mojej ostat­niej wizyty.

Pocią­gną­łem u pod­stawy i wyszarp­ną­łem roślinę z korze­niami i pecyną ziemi.

Zauwa­ży­łem, że przy­gląda się nagrob­kowi taty – oczysz­czo­nemu z kurzu i mchu pora­sta­ją­cego wykute litery.

– W gło­wie mi się nie mie­ści, że możesz żywić jakie­kol­wiek cie­płe uczu­cia do czło­wieka, który zabił twoją matkę.

Wie­dzia­łem, że lepiej nic nie mówić. Gdy­bym ją popra­wił, zro­bi­łaby się awan­tura, a chcia­łem spraw­dzić, co z ławką.

Nie licząc kilku zimo­wych dni, cho­dzi­łem tam pra­wie codzien­nie i za każ­dym razem ławka była pusta. Zaczą­łem nawet pró­bo­wać róż­nych pór dnia, na wypa­dek gdy­by­śmy po pro­stu się mijali, ale nie­za­leż­nie od godziny ni­gdy jej nie było.

W szkole też jej nie spo­tka­łem. Mówiła, że jest w moim wieku, a wszyst­kie dzie­ciaki z oko­licy cho­dziły do Lin­colna. To ozna­czało, że mieszka gdzie indziej, ale w takim razie co robiła tam­tego dnia na cmen­ta­rzu? Kogo odwie­dzała? Nie mogłem prze­stać myśleć o towa­rzy­szą­cej jej kobie­cie. Dla­czego miała strzelbę? Może porwała dziew­czynę i przy­je­chała z nią na cmen­tarz, żeby… żeby co? To nie miało sensu. Całe to spo­tka­nie było nie­po­jęte i pew­nie dla­tego nie mogłem prze­stać o niej myśleć.

Cio­cia Jo roz­ło­żyła koc na gro­bach i podała mi kanapkę – biały chleb z szynką i serem. Jakiś tydzień temu zauwa­ży­łem, że prze­stała kupo­wać Won­der Bread i prze­rzu­ciła się na markę wła­sną super­mar­ketu. Masło orze­chowe też nie miało już na sło­iku logo Jiffy, tylko pro­stą ety­kietkę z napi­sem „Masło orze­chowe”. Kiedy ją o to zagad­ną­łem, powie­działa, że jadło­daj­nia gorzej sobie radzi i obcięli jej godziny. Jeśli sytu­acja wkrótce się nie poprawi, pew­nie będzie musiała poszu­kać dru­giej pracy. Zaofe­ro­wa­łem jej swoje oszczęd­no­ści, wyno­szące już sto dwa­dzie­ścia trzy dolary, ale nie chciała wziąć ode mnie pie­nię­dzy.

– Czy­taj – powie­działa, gestem głowy wska­zu­jąc nagro­bek mamy.

– Serio? Znowu?

– Czy­taj.

– Kaitlyn Gar­gery Thatch. Szes­na­sty lutego tysiąc dzie­więć­set pięć­dzie­siąt osiem, ósmy sierp­nia tysiąc dzie­więć­set osiem­dzie­siąt. Kocha­jąca żona, matka i sio­stra. – Nie musia­łem patrzeć na tablicę. Już dawno nauczy­łem się na pamięć tek­stu wyry­tego na obu nagrob­kach.

– Pięć lat – powie­działa cio­cia cicho. Dym z papie­rosa tkwią­cego mię­dzy jej pal­cami wił się smużką do nieba. Nie pamię­ta­łem cza­sów, kiedy nie paliła, ale wyda­wało mi się, że ostat­nio pali wię­cej. Zda­rzało jej się przy­pa­lać papie­rosa nie­do­pał­kiem poprzed­niego. Zacią­gnęła się, wypu­ściła dym. Miała żółte zęby.

Dzie­sięć minut póź­niej, z kanapką w brzu­chu, a radiem tran­zy­sto­ro­wym i komik­sem pod pachą, wspi­na­łem się po wzgó­rzu w stronę mau­zo­leów.

W tym roku wcze­śnie zro­biło się chłodno, wła­śnie zerwał się wiatr i świsz­czał pomię­dzy kamien­nymi budow­lami.

Ławka była pusta.

Nie ma jej.

Wes­tchną­łem, usia­dłem i poło­ży­łem obok komiks – wsu­ną­łem róg okładki pod nogę, żeby wiatr go nie porwał, i włą­czy­łem radio.

Szum. Tro­chę Phila Col­linsa. Znowu szum.

Wycią­gną­łem antenę na pełną dłu­gość i zaczą­łem powoli obra­cać ją w róż­nych kie­run­kach.

Poryw wia­tru.

Szum i trza­ski.

I znowu Phil Col­lins, gło­śno i wyraź­nie: „Suss, suss, sudio”.

– Sie­dzisz na mojej ławce.

Nie sły­sza­łem, jak pod­cho­dziła, ale oto stała kilka kro­ków ode mnie w dłu­gim czar­nym płasz­czu.

– Idź stąd.

Zaczą­łem się pod­no­sić. Serce tak mocno waliło mi w piersi, że nie mogłem zebrać myśli. Twarz oblał mi rumie­niec. A jed­nak usia­dłem pro­sto i wydą­łem usta, przy­bie­ra­jąc naj­bar­dziej sta­now­czą pozę, na jaką udało mi się zdo­być.

– Nie.

Wzru­szyła ramio­nami i usia­dła na dru­gim końcu ławki, wygła­dza­jąc spód­nicę wysta­jącą spod gru­bego płasz­cza.

SUV stał na dru­gim końcu drogi dojaz­do­wej, dalej niż poprzed­nio. Koło samo­chodu stała tamta kobieta w dłu­gim bia­łym płasz­czu i z jesz­cze biel­szymi wło­sami. Obok niej stała druga w takim samym stroju. Obie nam się przy­glą­dały, patrzyły na mnie.

– Jak się mie­wasz, Joh­nie Edwar­dzie Jacku That­chu?

– Chyba w porządku.

– Nie jesteś pewny, czy mie­wasz się dobrze czy nie? Wyda­wa­łoby się, że ocena wła­snego stanu ducha powinna być tak łatwa jak stwier­dze­nie stanu pogody.

– W porządku.

– A twoi rodzice? Na­dal nie żyją, jak mnie­mam?

– Prze­czy­ta­łem.

– Co prze­czy­ta­łeś?

Wycią­gną­łem komiks spod nogi i prze­su­ną­łem po ławce w jej stronę.

Prze­su­nęła po okładce dło­nią w ręka­wiczce i zmarsz­czyła czoło.

– Ma mi zaim­po­no­wać, że prze­czy­ta­łeś jakiś chłam pod tytu­łem Wojow­ni­cze żół­wie ninja? I to numer pierw­szy. Strach pomy­śleć, że jest tego wię­cej.

Kiedy się­gną­łem do komiksu, żeby go otwo­rzyć, dziew­czyna odsu­nęła dłoń z taką pręd­ko­ścią, że ruch roz­my­wał się w oczach. Przez jej twarz prze­mknął cień zawsty­dze­nia. Otwo­rzy­łem komiks na środku, poka­zu­jąc mój egzem­plarz Wiel­kich nadziei. A raczej nie mój, tylko pani Leech, któ­rej na­dal go nie odda­łem.

Na ten widok w jej oczach roz­bły­sły iskierki.

Kobiety w bia­łych płasz­czach powoli się przy­su­wały. Kiedy pod­nio­słem głowę i na nie spoj­rza­łem, zatrzy­mały się w miej­scu. Mój wzrok powę­dro­wał do rąb­ków ich płasz­czy, pró­bo­wa­łem doj­rzeć zarys broni, jak poprzed­nio, ale niczego nie zauwa­ży­łem. Nawet przy kolej­nych pory­wi­stych podmu­chach wia­tru – nic. Może wyobra­zi­łem sobie tamtą strzelbę.

– Zro­zu­mia­łeś? – spy­tała dziew­czyna, nie odry­wa­jąc wzroku od mojej książki.

– Musia­łem prze­czy­tać dwa razy – przy­zna­łem. – Za pierw­szym razem musia­łem spraw­dzać zna­cze­nie róż­nych słów i nie­które dia­logi były trudne. Za dru­gim czy­tało mi się łatwiej.

Oparła się i spoj­rzała na swoją książkę – rów­nież Wiel­kie nadzieje.

– Czy­ta­łam ją już dwa­na­ście razy. Kiedy jutro skoń­czę, to będzie trzy­na­sty.

– Czemu nie prze­czy­tasz cze­goś innego?

– A po co? Nie ma lep­szych ksią­żek.

– Czy ja wiem? Czy­ta­łem dużo ksią­żek. Nie­które znacz­nie bar­dziej mi się podo­bają.

– Cóż, jesteś głu­pim chło­pa­kiem.

– Jesteś dla mnie nie­miła, bo w książce Estella była nie­miła dla Pipa?

Zachi­cho­tała.

– Panie Joh­nie Edwar­dzie Jacku That­chu, żaden z cie­bie Pip. Jestem dla cie­bie nie­miła, bo jesteś głu­pim chło­pa­kiem, który nie zasłu­guje na nic innego.

– Dla­czego nie widzia­łem cię w szkole?

– Nie cho­dzę do szkoły, nauczy­ciele przy­cho­dzą do mnie. W sumie sze­ścioro, z każ­dego przed­miotu, jaki tylko możesz sobie wyobra­zić. Mówi się, że jestem bar­dzo mądra, być może genialna, więc uczęsz­cza­nie do publicz­nej szkoły mogłoby mi zaszko­dzić.

– Jesteś bogata?

– Miesz­kam we wspa­nia­łym domu, nie­mal pałacu. Służba jest do naszej dys­po­zy­cji przez całą dobę, niczego mi nie bra­kuje. W wol­nym cza­sie podró­żuję po całym świe­cie, odwie­dzam kolejne egzo­tyczne miej­sca, uczę się o ich miesz­kań­cach i kul­tu­rze. To chciał­byś usły­szeć?

Wzru­szy­łem ramio­nami.

– Jeśli to prawda.

– To prawda.

– Okej.

Zaczęła sku­bać ręka­wiczkę, cią­gnąć za koniu­szek.

– Dla­czego je nosisz?

– Jest zimno.

– Nie aż tak. Zresztą ostat­nio było cie­pło, a też je mia­łaś.

– Może mi się podo­bają. – Wsu­nęła palec pod prawą ręka­wiczkę i zdjęła ją. Dło­nie miała dłu­gie i wąskie.

– Stello. – Kobieta z bia­łymi wło­sami łyp­nęła na nią i pode­szła bli­żej.

Stella szybko wło­żyła ręka­wiczkę z powro­tem.

– Po pro­stu je lubię. – Wsu­nęła dło­nie pod uda.

– Dla­czego dzi­siaj? Dla­czego aku­rat ta ławka?

– Ile pytań…

– Byłem tutaj parę razy i cię nie spo­tka­łem. A dzi­siaj znów jesteś. Dokład­nie rok od poprzed­niego razu. Ósmego sierp­nia. Dla­czego?

Pra­wie się uśmiech­nęła.

– Szu­ka­łeś mnie?

– Nie. Po pro­stu… Bli­sko miesz­kam. Czę­sto odwie­dzam rodzi­ców. To wszystko.

– Spra­wiasz wra­że­nie zde­ner­wo­wa­nego, Jack. Ja cię tak stre­suję?

– Nie – odpar­łem z nadzieją, że nie mam już wypie­ków na twa­rzy.

Pod­nio­sła wzrok i spoj­rzała na mnie inten­syw­nie brą­zo­wymi oczami.

– Twoi rodzice zmarli ósmego sierp­nia?

Przy­tak­ną­łem.

Znowu odchy­liła się na opar­cie ławki i unio­sła oczy do nieba.

– Dziwne zbiegi oko­licz­no­ści są na tym świe­cie.

– Moja cio­cia Jo twier­dzi, że nic nie dzieje się przy­pad­kiem.

– Cio­cia jest tutaj z tobą?

– Przy gro­bach rodzi­ców. Przy­cho­dzimy co roku.

– No to może się jesz­cze spo­tkamy.

– Już idziesz? Ale dopiero…

– Stello. – Znowu ta bia­ło­włosa kobieta.

Stella zmru­żyła oczy i roz­sia­dła się wygod­niej.

– Jesz­cze nie. Mam godzinę. – Odnio­słem wra­że­nie, że mówi to nie do mnie, lecz do tam­tych kobiet, bo powie­działa to znacz­nie gło­śniej, niż byłoby konieczne, gdyby mówiła tylko do mnie.

Nagle zauwa­ży­łem jakiś ruch na tyl­nym sie­dze­niu SUV-a.

Jakiś męż­czy­zna. Nie, chło­pak.

– Kto tam jest?

Stella powio­dła wzro­kiem za moim spoj­rze­niem i spo­chmur­niała.

– David Pick­ford.

– Kto to jest?

– Nikt.

– Ile ma lat?

– A jakie to ma zna­cze­nie?

– Tak się zasta­na­wiam.

Wzru­szyła ramio­nami.

– Dzie­więć czy dzie­sięć, zdaje się. Tyle co my.

– Ma na twa­rzy maskę?

Dłoń w ręka­wiczce powę­dro­wała do mojego komiksu i prze­rzu­ciła strony.

– Zapo­mnij o nim. Opo­wiedz mi o tych swo­ich żół­wiach.

Uśmiech­ną­łem się i to wła­śnie zro­bi­łem. Chło­pak obser­wo­wał nas z samo­chodu, kobiety w bieli z mniej­szej odle­gło­ści.

Następ­nym razem mia­łem zoba­czyć go trzy­na­ście lat póź­niej, a i tak oka­zało się to za szybko.

2

– To wcale nie jest All-Ame­ri­can Slam – zapro­te­sto­wa­łem, patrząc na talerz, który posta­wił przede mną pan Kren­dal. Do Święta Dzięk­czy­nie­nia zostało dzie­sięć dni i cio­cia Jo pra­co­wała na dwie zmiany, kiedy tylko się dało, żeby uzbie­rać na porządny obiad z indy­kiem. To ozna­czało, że przez jakiś czas nie było pizzy. Zawie­siła mi też kie­szon­kowe. Nie prze­szka­dzało mi to. Odło­ży­łem już sto czter­dzie­ści jeden dola­rów. Skoro cio­cia Jo nie chciała ode mnie pie­nię­dzy, dałem je panu Triano, gospo­da­rzowi budynku, żeby kupił indyka i zro­bił jej nie­spo­dziankę.

Elden Kren­dal, wła­ści­ciel i jedyny kucharz w jadło­dajni, miał taką zasadę, że pra­cow­nicy mogą jeść za darmo, ale tylko jeśli nie zama­wiają z karty, a zja­dają nad­wyżki, zanim jedze­nie się prze­ter­mi­nuje.

Kilka tygo­dni temu, kiedy cio­cia Jo zapy­tała, czy może się ze mną podzie­lić dar­mo­wym posił­kiem, Kren­dal wytarł te swoje łap­ska z pal­cami jak ser­delki o biały nie­gdyś far­tuch i przy­klęk­nął przede mną.

– Ale mały ten chło­pak! Za mały jak na swój wiek. Ile, mówi­łaś? Osiem lat?

Był nie­wy­soki, parę cen­ty­me­trów wyż­szy od cioci Jo, ale potężny. Podej­rze­wa­łem, że osią­gnął takie roz­miary, bo przez cały dzień pod­ja­dał w kuchni. Musiał ważyć przy­naj­mniej ze sto pięć­dzie­siąt kilo, przy­po­mi­nał mi sfla­cza­łego Mr. Cle­ana, tego z reklam środ­ków czy­sto­ści, tyle że star­szego o dwa­dzie­ścia lat. Nie miał ani jed­nego włosa na gło­wie. Kie­dyś pod­słu­cha­łem, że miał już dość zakła­da­nia siatki na włosy, więc je zgo­lił. Cio­cia Jo twier­dziła, że to jego włosy miały go dość i same go opu­ściły. Miał też zaraź­liwy uśmiech. Nie mogłem sobie przy­po­mnieć, żeby kie­dy­kol­wiek się nie uśmie­chał. Nawet kiedy wykrzy­ki­wał coś z kuchni, uśmiech nie zni­kał mu z twa­rzy.

– Dzie­więć – popra­wi­łem go.

Pokrę­cił głową.

– Skóra i kości. Nie wyro­śniesz na sil­nego męż­czy­znę, jak będziesz pod­ja­dał z tale­rza ciotki. Powi­nie­neś dosta­wać wła­sny posi­łek.

– Nie stać mnie… – zaczęła cio­cia Jo, ale pan Kren­dal tylko mach­nął ręką.

– Będziemy kar­mić tego chło­paka, aż pęk­nie. Może kie­dyś zechce u mnie pra­co­wać.

– Pójdę na stu­dia i zostanę astro­nautą albo repor­te­rem w „Daily Pla­net” – oznaj­mi­łem.

– A może repor­te­rem w kosmo­sie? Na pewno by się nam taki przy­dał – stwier­dził Kren­dal. – Siądź sobie gdzieś, a ja zała­twię ci coś do jedze­nia.

Cio­cia Jo wska­zała na stołki przy barze, ale wybra­łem boks, mały, dwu­oso­bowy, na samym końcu, tuż przy łazien­kach. W następ­nych tygo­dniach stał się moim bok­sem. Pan Kren­dal wypi­sał dużymi lite­rami kar­teczkę o tre­ści: REZER­WA­CJA DLA JACKA THAT­CHA – ASTRO­NAUTY-REPOR­TERA i codzien­nie przed zmianą cioci Jo kładł ją na sto­liku, bo wie­dział, że pew­nie też wtedy przyjdę.

Kiedy dzi­siaj zapy­tał, co chcę na kola­cję, powie­dzia­łem, że zestaw All-Ame­ri­can Slam, jak w Denny’s, a do tego shake’a cze­ko­la­do­wego. Tym­cza­sem dosta­łem kanapkę z chleba żyt­niego z kur­cza­kiem, frytki i szklankę wody.

– To All-Ame­ri­can Slam w wer­sji Kren­dala. Być może nieco się różni od posiłku o tej samej nazwie u kon­ku­ren­cji – oznaj­mił kucharz. – Kiedy ci sym­pa­tyczni ludzie z Denny’s ukra­dli tę nazwę z mojej karty, nie prze­czy­tali opisu dania. Mam ten sam pro­blem z ludźmi z McDo­nalda. Przez rok im tłu­ma­czy­łem, że Big Mac to miska maka­ronu z serem i beko­nem na wierz­chu, ale w ogóle nie słu­chali. Za moich cza­sów kra­dzież wła­sno­ści inte­lek­tu­al­nej to było coś. Dzi­siaj zło­dzieje w ogóle się nie sza­nują.

Zwi­chrzył mi włosy i wró­cił do kuchni. Zawsze pro­si­łem o cze­ko­la­do­wego shake’a. Ni­gdy go nie dosta­łem. Kren­dal upie­rał się, że ludzi nie stwo­rzono do pochła­nia­nia takich ilo­ści cukru, a woda jest zdrow­sza, zwłasz­cza dla moich zębów. On sam przez pięć­dzie­siąt osiem lat ni­gdy nie miał próch­nicy. Od razu nad­mie­nił też, że ni­gdy nie pił shake’ów.

Szybko upo­ra­łem się z kanapką i fryt­kami. Były prze­pyszne.

Pod­czas gdy jadłem, cio­cia Jo uwi­jała się na sali. Ona też się uśmie­chała. Widzia­łem, jak przed każ­dym klien­tem przy­wo­łuje na twarz swój naj­lep­szy uśmiech. Widzia­łem też, że gdy tylko odwraca się do klienta ple­cami, uśmiech znika z jej twa­rzy. Nie chciała tu być.

Już mia­łem wra­cać do domu, kiedy rzu­ciła mi na stół cztery dolary.

– Obsłu­ży­łam trzy sto­liki i led­wie uzbie­ra­łam na fajki. Fatalne dziś napiwki. Niech to się lepiej szybko poprawi. Będziesz tak miły i sko­czysz obok po dwie paczki czer­wo­nych setek? Reszta dla cie­bie.

Chcia­łem odmó­wić. Cio­cia za dużo paliła. Tego ranka kasłała bez prze­rwy pra­wie pięć minut, zanim w ogóle wstała z łóżka.

Ale jak nie pójdę, to i tak kupi sobie papie­rosy na prze­rwie, a potem jesz­cze będzie mnie obwi­niała, że w tym cza­sie prze­pa­dły jej napiwki.

Wzią­łem pie­nią­dze i ruszy­łem do drzwi.

– Zaraz wra­cam.

3

Na nie­bie kotło­wały się szare chmury o bia­łych kra­wę­dziach, w powie­trzu wyczu­wało się wil­goć. Jesz­cze dziś nie padało, ale mogłem się zało­żyć, że będzie. W Pit­ts­bur­ghu w listo­pa­dzie nie był to ryzy­kowny zakład, nikt z miej­sco­wych nie obsta­wiłby innej wer­sji. Docho­dziło połu­dnie, słońce powinno stać wysoko na nie­bie. Tym­cza­sem udało się chyba na Flo­rydę, zosta­wiw­szy na zastęp­stwo słabą żarówkę.

Cor­ner Mart znaj­do­wał się dwa lokale od Kren­dal’s, więc nawet nie musia­łem prze­cho­dzić przez ulicę. Skle­pik zaj­mo­wał par­ter budynku w kształ­cie klina – wąskiego z przodu i roz­sze­rza­ją­cego się ku tyłowi, zbu­do­wa­nego zapewne z uwagi na dziwny kąt ulicy i całego wzgó­rza, na któ­rym stał ten kwar­tał. Pit­ts­burgh nie cha­rak­te­ry­zuje się roz­le­głymi rów­ni­nami, a wła­śnie dziw­nymi kątami. Nawet pod­łoga w naszym miesz­ka­niu była tak nie­równa, że match­boxy prze­jeż­dżały z jed­nego końca kuchni na drugi bez mojej pomocy.

Kiedy otwo­rzy­łem drzwi, roz­legł się elek­tro­niczny dzwo­nek anon­su­jący klien­tów. Cho­ciaż sklep miał przy drzwiach dwie duże witryny, każdy skra­wek szyby pokry­wały pla­katy, ogło­sze­nia i reklamy naj­róż­niej­szych towa­rów – od mleka przez piwo po papie­rosy – a każdy napis koń­czył się wykrzyk­ni­kiem, bo prze­cież tabliczka o tre­ści PAPIE­ROSY 1,25 $! wygląda znacz­nie lepiej niż PAPIE­ROSY 1,25 $. W tym mie­ście na każ­dym rogu stał taki skle­pik, a prze­trwać mogły tylko te z naj­więk­szym wybo­rem wykrzyk­ni­ków.

Za ladą sie­dział łysie­jący bru­net we fla­ne­lo­wej koszuli w kratę, za małej o jakieś dwa roz­miary. Nie zna­łem go. Ski­nął mi głową na powi­ta­nie i opu­ścił niżej czy­tany egzem­plarz „Pit­ts­burgh Post-Gazette”. Ste­elersi poko­nali wczo­raj Oiler­sów trzy­dzie­ści do sied­miu – siódme zwy­cię­stwo z rzędu.

– Co podać, młody?

Lada była dla mnie tro­chę za wysoko, ale wyda­wało mi się, że jakby się obni­żyła od mojej ostat­niej wizyty. Wycią­gną­łem rękę w górę i pod­su­ną­łem cztery bank­noty jed­no­do­la­rowe tak bli­sko sprze­dawcy, jak tylko mogłem.

– Dwie paczki czer­wo­nych marl­boro setek popro­szę.

Zmarsz­czył czoło i wró­cił do lek­tury gazety, krę­cąc głową.

– Prze­cież wiesz, że ci nie sprze­dam.

– Dla­czego?

Prze­wró­cił oczami, wska­zu­jąc na tabliczkę: ZAKAZ SPRZE­DAŻY WYRO­BÓW TYTO­NIO­WYCH OSO­BOM PONI­ŻEJ 18. ROKU ŻYCIA. Ten napis nie koń­czył się wykrzyk­ni­kiem.

– To nie dla mnie, tylko dla cioci.

– Która to twoja cio­cia?

– Jose­phine Gar­gery. Jest w pracy i nie mogła sama przyjść.

– Jo… Od Kren­dala?

Przy­tak­ną­łem.

– To na pewno nie dla cie­bie? Nie pój­dziesz za róg palić z kum­plami?

– Papie­ro­chy są paskudne. W życiu bym nie chciał palić. Pan Cougin mnie zna. Czę­sto tu przy­cho­dzę.

– Pan Cougin ma dziś wolne.

– Ale jest wła­ści­cie­lem, prawda? Skoro jemu nie prze­szka­dza, że sprze­daje mi papie­rosy, to pan chyba też może? Ina­czej cio­cia Jo będzie musiała wyjść z pracy, a wtedy będzie zła, pan Kren­dal zresztą pew­nie też. Potem poskarżą się panu Cougi­nowi, a on się wyżyje na panu. Tego wszyst­kiego da się unik­nąć, jeśli po pro­stu sprzeda mi pan te papie­rosy. Nie lubię awan­tur i podej­rze­wam, że pan też. Poza tym nie jestem dono­si­cie­lem. Porządny ze mnie chło­pak.

Sprze­dawca przy­gryzł poli­czek od środka, zer­k­nął na gazetę, jakby wła­ściwą odpo­wiedź wydru­ko­wano pod infor­ma­cją o wygra­nej Ste­eler­sów, i w końcu wyjął dwie paczki papie­ro­sów z półki nad głową.

– Nikt nie lubi awan­tur.

– To prawda – przy­zna­łem. – Nikt.

Wydał mi dolara i trzy­dzie­ści osiem cen­tów reszty.

– Dzię­kuję. – Z drob­nymi i papie­ro­sami w ręku ruszy­łem do sto­jaka z komik­sami na tyłach sklepu. Mia­łem już więk­szość naj­lep­szych, ale cza­iłem się na jeden kon­kretny: jede­na­sty zeszyt pierw­szego tomu „Super­man Annual”. Upo­lo­wa­łem go już we wto­rek, ale mia­łem przy sobie tylko sie­dem­dzie­siąt trzy centy, za mało, bo miał zapo­rową cenę dolar dwa­dzie­ścia pięć, więc scho­wa­łem gazetkę za czwar­tym nume­rem „Straw­berry Short­cake” na gór­nej półce, gdzie nie zaj­rzałby żaden sza­nu­jący się wiel­bi­ciel komik­sów, i mia­łem nadzieję, że będzie na mnie cze­kał. Teraz zna­la­złem go na miej­scu i ścią­gną­łem z półki. Kiedy kart­ko­wa­łem komiks, roz­legł się dzwo­nek przy wej­ściu. Usły­sza­łem stłu­miony szum samo­cho­dów i szu­ra­nie butów, a po chwili drzwi się zatrza­snęły.

– Dawaj wszystko z kasy, ale już!

Dono­śny, szorstki głos dobiegł mnie z przed­niej czę­ści sklepu, zza moich ple­ców.

– Dobrze, w porządku, spo­koj­nie. – To głos sprze­dawcy. – Bierz wszystko, nie będę…

Huk wystrzału wstrzą­snął obkle­jo­nymi szy­bami.

Upu­ści­łem papie­rosy.

Potem wszystko wyda­rzyło się bar­dzo szybko.

Obró­ci­łem się w tej samej chwili co strze­la­jący. Widzia­łem jakby w zwol­nio­nym tem­pie, jak falują za nim dłu­gie, prze­tłusz­czone, rude włosy, wpa­dają do kap­tura brud­nej gra­na­to­wej bluzy, on pod­nosi rękę, celu­jąc z broni w moją stronę, z lufy na­dal unosi się dym.

Naci­snął spust, i to dwa razy.

Serce waliło mi bole­śnie, ni­gdy wcze­śniej nie czu­łem tak sil­nego łomo­ta­nia w piersi.

Poczu­łem wil­goć na udzie, cie­pła plama roz­le­wała się na nogę.

Pisto­let trza­snął.

Dwa głu­che trza­ski.

Zero wystrzału. Zero kuli. Jakaś usterka.

Napast­nik zer­k­nął na broń z wyrzu­tem, pra­wie nią we mnie rzu­cił, po czym odwró­cił się do kasy, zaczął wybie­rać gotówkę i upy­chać bank­noty po kie­sze­niach. Kiedy ją opróż­nił, pod­szedł do mnie z dzi­kim wzro­kiem.

– Wiem, jak wyglą­dasz, gów­nia­rzu. Ni­gdy nie zapo­mi­nam twa­rzy. Piśnij cho­ciaż słowo, to cię dojadę. Wypa­tro­szę cię i powie­szę, kurwa, na latarni.

Chwilę póź­niej już go nie było. Zosta­łem sam.

Spoj­rza­łem na nogę. Zmo­czy­łem się. Nie obcho­dziło mnie to.

Sam nie wiem, jak długo tak sta­łem. Nie mogłem się ruszyć.

W końcu poczu­łem się na siłach, żeby wró­cić do Kren­dal’s i wezwać pomoc.

8 sierp­nia 1986 roku

Dzie­sięć lat

Dn. 08.08.1986:

Roz­mowa z dr Helen Dur­gin. Pacjent „D” spra­wia wra­że­nie nie­spo­koj­nego.

Nagra­nie audio/wideo.

– Chcia­ła­bym poroz­ma­wiać o two­ich rodzi­cach.

– Nie chcę.

– Musisz. Musimy wszy­scy zro­zu­mieć, co się stało.

– Nie pamię­tam. Byłem wtedy mały.

– Pamię­tasz. Myślę, że pamię­tasz wszystko, co wyda­rzyło się tam­tego dnia.

Cisza.

– To nie twoja wina, Davi­dzie. Mia­łeś zale­d­wie dwa latka. Nie mogłeś wie­dzieć, co się sta­nie.

– Nie chcę.

Dok­tor Dur­gin wes­tchnęła.

– A o czym ty chciał­byś poroz­ma­wiać?

– Dla­czego nikt inny mnie nie odwie­dza?

– Wiesz dla­czego.

– Ale ty się nie boisz. Przy­cho­dzisz.

– Jestem głu­cha, Davi­dzie. Nie sły­szę cię. Tylko czy­tam z ruchu two­ich warg.

– I dla­tego się nie boisz?

– Dla­tego mogę cię odwie­dzać.

– Czyli gdy­byś zaczęła sły­szeć, nie mogła­byś mnie już odwie­dzać?

– Chcia­ła­bym, ale raczej by mi nie pozwo­lili.

– Ale roz­ma­wia­ła­byś ze mną przez gło­śniki, tak? Tak jak wszy­scy inni?

– Gdyby mi pozwo­lili.

– Daw­niej odwie­dzał mnie dok­tor Peavy. On nie był głu­chy.

– Ale już nie przy­cho­dzi, prawda? Pamię­tasz, co się stało z dok­to­rem, Davi­dzie?

– Tak. Dok­tor Peavy był dla mnie nie­do­bry. Kaza­łem mu prze­stać.

– To było dwa tygo­dnie po two­ich rodzi­cach. Skoro pamię­tasz, co się stało z dok­to­rem Peavym, to na pewno pamię­tasz, jak to było z nimi.

Cisza.

– Davi­dzie?

– Jestem zmę­czony. Możemy już prze­stać?

– Czy rodzice byli dla cie­bie nie­do­brzy? Tak jak dok­tor Peavy?

– Mój tatuś.

– I kaza­łeś mu prze­stać?

Cisza.

– Davi­dzie, musisz odpo­wia­dać na głos, do akt. Kaza­łeś tacie prze­stać?

– Tak.

– Jak to zro­bi­łeś?

– Nie pamię­tam.

– Chyba jed­nak pamię­tasz.

– Nie miał zro­bić krzywdy mamusi.

– To nie była twoja wina.

David nie odpo­wie­dział.

ZESPÓŁ OBSER­WA­CYJNY CHAR­TER – 309

1

– Czy­taj.

– No weź.

Cio­cia Jo świ­dro­wała mnie wzro­kiem, jej wargi zaci­skały się mocno na nie­mal wypa­lo­nym papie­ro­sie dyn­da­ją­cym z kącika ust.

– Czy­taj.

Prze­wró­ci­łem oczami.

– Kaitlyn Gar­gery Thatch. Szes­na­sty lutego tysiąc dzie­więć­set pięć­dzie­siąt osiem, ósmy sierp­nia tysiąc dzie­więć­set osiem­dzie­siąt. Kocha­jąca żona, matka i sio­stra. Mogę już iść?

Ciotka przy­mru­żyła oczy i zapa­liła następ­nego.

– A dokąd ty tak ucie­kasz?

Zła­pa­łem komiks z koca.

– Tam za górką jest ławka, cho­dzę tam poczy­tać.

– Możesz czy­tać tutaj. Mógł­byś poczy­tać na głos mamie i mnie. Na pewno byłoby jej miło.

– Myślę, że raczej ma w dupie Wojow­ni­cze żół­wie ninja.

Trzep­nęła mnie w głowę.

– Wyra­żaj się! Może i robisz się już duży, ale nie myśl sobie, że nie mogę cię prze­ło­żyć przez kolano.

– Tak jest. Prze­pra­szam.

Ciotka burk­nęła i zacią­gnęła się nowym papie­ro­sem. Nie­do­pa­łek poprzed­niego wrzu­ciła do wazonu na gro­bie taty. Zako­no­to­wa­łem sobie, żeby go póź­niej wyło­wić.

„Mieć w dupie” było ostat­nio moim ulu­bio­nym sło­wem – czy wła­ści­wie wyra­że­niem. Jakiś mie­siąc przed koń­cem roku szkol­nego do Lin­coln prze­niósł się Dun­can Bel­lino. Jego ojciec był kie­row­ni­kiem fabryki, prze­pro­wa­dzili się z Chi­cago. Mówi­li­śmy na niego Dunk. Palił i wszystko „miał w dupie”. Miał też naj­więk­szą kolek­cję komik­sów, jaką widzia­łem w życiu, nie licząc skle­pów – całe pudła. Więk­szość lata spę­dzi­łem na prze­ko­py­wa­niu się przez te pudła.

Kiedy w szkole roze­szły się wie­ści o tym, co się stało w skle­pie, nagle wspią­łem się na wyżyny popu­lar­no­ści i utrzy­my­wa­łem na nich przez jakieś dwa tygo­dnie, zanim dzie­ciaki się zorien­to­wały, że jestem tym samym fra­je­rem, któ­rego do tej pory igno­ro­wały. Wtedy sytu­acja wró­ciła do normy, ale Dunk przy mnie został. Kiedy usły­szał o mojej przy­go­dzie, wzru­szył ramio­nami i stwier­dził, że w Chi­cago napada się na sklepy dwa, cza­sem trzy razy dzien­nie. Trzeba mieć dużo szczę­ścia, żeby pod­czas zaku­pów nie tra­fić na jakie­goś zbira, nor­malka.

Jego ojciec miał broń, bo słu­żył kie­dyś w ran­ge­rach. Trzy­mał ją w pudełku po butach na gór­nej półce szafy. Musie­li­śmy przy­tar­gać krze­sło z kuchni, żeby się do niej dostać. Była tam też amu­ni­cja. Dunk pozwo­lił mi zabrać jeden nabój. Powie­dział, że jeśli tam­ten zło­dziej kie­dyś po mnie wróci, poży­czy mi rewol­wer, żebym mógł roz­wa­lić mu łeb. Jako że broń leżała w pudełku na naj­wyż­szej półce w sza­fie jego ojca, mogłem się zało­żyć, że raczej nie dosię­gniemy jej na czas. Musie­li­śmy jesz­cze dopra­co­wać logi­stykę. „Logi­styka” była dru­gim moim ulu­bio­nym sło­wem.

– Widzia­łaś mojego walk­mana?

Cio­cia Jo wyło­wiła odtwa­rzacz ze swo­jej torby. Prze­zna­czy­łem na jego zakup więk­szość oszczęd­no­ści, ale było warto. Nie dość, że miał wbu­do­wane radio, to jesz­cze mogłem słu­chać kaset. No i żad­nej anteny. Dużo lep­sze niż nasze stare radio.

Ruszy­łem pod górkę.

– Godzinę! – zawo­łała ciotka. – Zaczy­nam dzi­siaj o czwar­tej, Kren­dal mówi, że możesz sprzą­tać ze sto­li­ków do ósmej, potem przy­cho­dzi Car­ter. Potrze­bu­jemy tej forsy!

Mach­ną­łem pota­ku­jąco.

Zaczęła kasz­leć i sły­sza­łem ją przez całą drogę do mau­zo­leów. Ostat­nio coraz wię­cej kasłała.

Ławka była pusta. Spo­dzie­wa­łem się tego. Przy­sze­dłem wcze­śniej. Ostat­nio poja­wiła się dopiero po czwar­tej. Usia­dłem, zało­ży­łem słu­chawki i włą­czy­łem walk­mana.

Szum.

Tego też się spo­dzie­wa­łem. Przy­ci­szy­łem.

W zeszłym roku dałem Stelli pierw­szy numer Wojow­ni­czych żółwi ninja. Teraz przy­nio­słem drugi zeszyt, a do tego trzy Won­der Woman, które poży­czy­łem z oso­bi­stych zapa­sów Dunka. Z początku tro­chę się zdzi­wi­łem, że ma wszyst­kie numery Won­der Woman, ale zwró­cił mi uwagę, że pełno w nich pół­na­gich kobiet. Od tam­tej pory też sta­łem się ich fanem.

Gdyby Dunk wie­dział, że zamie­rzam podzie­lić się czę­ścią jego bez­cen­nej kolek­cji z jakąś dziew­czyną, chy­baby mnie zamor­do­wał.

Minęło dwa­dzie­ścia minut.

Pół godziny.

Zaczy­na­łem się mar­twić, że już nie przy­je­dzie, ale wtedy zauwa­ży­łem na dro­dze dojaz­do­wej bia­łego SUV-a, a za nim drugi samo­chód, tej samej marki, modelu i koloru. Oba pojazdy zatrzy­mały się jakieś dzie­sięć metrów od ławki.

Wytar­łem mokre od potu dło­nie o dżinsy. Otwo­rzyły się drzwi po stro­nie kie­rowcy, wysia­dła star­sza kobieta i wygła­dziła długi biały płaszcz. Świe­ciło słońce, tem­pe­ra­tura się­gała trzy­dzie­stu stopni, to nie była pogoda na płaszcz. Nie mogłem prze­stać myśleć o broni, nie o takim rewol­we­rze, jak miał ojciec Dunka, ale o czymś więk­szym, strzel­bie czy kara­bi­nie, ukry­tym pod tym płasz­czem.

Potem otwo­rzyły się tylne drzwi samo­chodu i spo­dzie­wa­łem się, że wysią­dzie z niego Stella, ale zamiast niej poja­wił się męż­czy­zna, sza­tyn w oku­la­rach prze­ciw­sło­necz­nych i takim samym bia­łym płasz­czu. Od strony pasa­żera wysie­dli kolejni ludzie, męż­czy­zna i kobieta. Z dru­giego SUV-a wyło­niły się jesz­cze cztery osoby, wszy­scy doro­śli, ani śladu Stelli. Wszy­scy ubrani tak samo. Kobieta, która kie­ro­wała pierw­szym samo­cho­dem i którą koja­rzy­łem z poprzed­nich spo­tkań ze Stellą, pode­szła do ławki i zajęła jej miej­sce.

Szumy z radia trzesz­czały mi w uszach, więc wyłą­czy­łem walk­mana i zdją­łem słu­chawki.

– Gdzie Stella?

Kobieta odpo­wie­działa uśmie­chem – zim­nym jak u kota wita­ją­cego się z myszą, zanim pożre malut­kie stwo­rzonko w cało­ści, razem z ogo­nem. Ten uśmiech był maską, za którą nie chciał­bym zaglą­dać.

– Stella dziś do nas nie dołą­czy.

– A gdzie jest?

Kobieta zało­żyła nogę na nogę. Nawet na mnie nie spoj­rzała. Patrzyła pro­sto przed sie­bie, nie odry­wa­jąc wzroku od SUV-ów i swo­ich towa­rzy­szy i towa­rzy­szek.

– Panna Net­tle­ton prze­bywa gdzie indziej. Miej­sce jej pobytu nie jest pań­ską sprawą.

– Wszystko z nią w porządku?

Pomy­śla­łem, że Stelli stało się coś złego, może przy­tra­fił jej się jakiś strasz­liwy wypa­dek. Bo niby dla­czego nie mogła przy­je­chać?

Dłu­gie białe włosy kobiety były ścią­gnięte w koń­ski ogon zwi­sa­jący na koł­nierz płasz­cza. Zadbane paznok­cie miała rów­nież dłu­gie i białe, poma­lo­wane pod kolor płasz­cza. Splo­tła ręce na podołku.

– Nazy­wam się Latrese Oli­ver. Możesz zwra­cać się do mnie per pani Oli­ver. W żad­nym wypadku nie wolno ci zwra­cać się do mnie per Latrese. Zaj­muję i zawsze będę zaj­mo­wała wyż­szą pozy­cję spo­łeczną niż ty. Nie­ważne, jaki suk­ce­sik kie­dy­kol­wiek osią­gniesz, nawet jeśli przy­pad­kiem uda ci się odnieść wielki suk­ces w tym swoim mar­nym życiu, zawsze będziesz ode mnie gor­szy. Rozu­miesz? Czy wyra­żam się jasno? Kiw­nij głową, jeśli rozu­miesz.

Bez­wied­nie zaczą­łem kiwać głową. Kiedy do mnie dotarło, co robię, zmu­si­łem się, żeby prze­stać.

– Dobrze – mruk­nęła. – Nie żebym wiele się po tobie spo­dzie­wała. Oba­wiam się, że osią­gną­łeś już szczyt swo­ich moż­li­wo­ści, pra­cu­jąc jako knaj­piany poma­gier, który sprząta śmieci i brudy innych ludzi. Zmy­wa­nie plam moczu z uświ­nio­nych kafel­ków na pod­ło­dze łazienki, zdra­py­wa­nie zaschnię­tego gówna nie­zna­jo­mych z kibla, to wła­śnie twoje miej­sce.

– Gdzie… gdzie jest Stella? – Sta­ra­łem się, żeby mój głos brzmiał sta­now­czo, może nawet groź­nie. Ale nie udało mi się. Z moich ust wydo­był się pisk, jakby mówił chło­pak o połowę młod­szy, ten chło­piec, który dzie­więć mie­sięcy temu posi­kał się w skle­pie.

– Podoba ci się nasza mała Stella?

Nie odpo­wie­dzia­łem. Wbi­ja­łem wzrok w stertę komik­sów leżącą na ławce.

– Ni­gdy nie będziesz jej miał – cią­gnęła kobieta. – Choć­byś pra­gnął jej kie­dyś z całych sił, ni­gdy nie będzie twoja. Nie prze­szka­dza ci to?

– Nie… nie lubię dziew­czyn. Nie w takim sen­sie.

– Czyżby? Ach, ale kie­dyś będziesz. Sądzę, że któ­re­goś dnia to się zmieni. Przyj­dzie taki dzień, kiedy będziesz pra­gnął jej tak roz­pacz­li­wie, że sta­nął­byś na dro­dze roz­pę­dzo­nego samo­chodu, jeśli dzięki temu mógł­byś jej choćby dotknąć, poczuć cie­pło jej ciała, spró­bo­wać jej poca­łunku. Wszystko dla naszej Stelli.

– Chcę z nią tylko poroz­ma­wiać, to wszystko.

Pani Oli­ver par­sk­nęła, wyraź­nie pochło­nięta wła­snym mono­lo­giem.

– Założę się, że po tych spo­tka­niach wra­casz do domu, wycią­gasz siu­siaka i doty­kasz się na naj­bar­dziej obrzy­dliwe spo­soby, myśląc o niej, o zapa­chu jej wło­sów, o tej gład­kiej skó­rze. Widzia­łeś już kie­dyś nagą dziew­czynę? Pewno nie. Za młody jesteś. Ale przy­pusz­czal­nie i tak o tym myślisz, przez tę twoją główkę prze­pły­wają naj­bar­dziej zbe­reźne myśli. Jesteś taki sam jak inni chłopcy, wszy­scy jeste­ście tacy sami. Żaden z was nie zasłu­guje na naszą Stellę, robi mi się nie­do­brze na myśl, że mia­łaby z tobą choćby poroz­ma­wiać, nie wspo­mi­na­jąc o… – Urwała i pokrę­ciła głową. Potem odwró­ciła się i w końcu na mnie spoj­rzała, ciem­no­szare oczy wier­ciły we mnie dziurę, pło­nęły nie­na­wi­ścią tak zaja­dłą, że nie­mal czu­łem jej smak. – Będzie dla cie­bie wszyst­kim. Każdy oddech, który wyrwiesz światu, będzie do niej nale­żał, wszystko, co będziesz robił, będzie dla niej, a w zamian nie będziesz dla niej zna­czył abso­lut­nie nic. Będziesz jakimś paskudz­twem, które zdra­pie z buta i zostawi na dro­dze, gdzie roz­szar­pią je sępy, zje­dzą i wysrają. Jesteś i zawsze będziesz odrzu­tem, śmie­ciem, ele­men­tem wszech­świata, z któ­rego powinno było się zbu­do­wać coś lep­szego, wypad­kiem przy pracy.

Potem wstała, wygła­dziła długi biały płaszcz i już bez słowa wró­ciła do samo­chodu, a za nią pozo­stali. Patrzy­łem, jak odjeż­dżają, a cisza i spo­kój panu­jące na cmen­ta­rzu zda­wały się mnie dusić.

2

Pre­acher wszedł do miesz­ka­nia i przy­ci­snął obie dło­nie do drzwi, zamy­ka­jąc je z cichut­kim stu­kiem. Wie­dział, że nikogo nie ma w domu, był tego pewny, ale nie chciał infor­mo­wać sąsia­dów o swo­jej obec­no­ści, tak samo jak nie chciałby wystra­szyć domow­ni­ków, gdyby aku­rat spali albo oglą­dali tele­wi­zję, a nie odwie­dzali gni­jące zwłoki dawno zmar­łych krew­nych na cmen­ta­rzu za budyn­kiem.

W takich blo­kach miesz­kańcy zwy­kle trzy­mali się razem. Jak na gust Pre­achera tro­chę za czę­sto mie­szali się do spraw sąsia­dów. Nie mógłby miesz­kać w takim miej­scu i nie rozu­miał, dla­czego kto­kol­wiek z wła­snej woli się na to decy­do­wał.

To jest pudło.

Pudło usta­wione na innych pudłach, obok następ­nych pudeł i pod jesz­cze kolej­nymi. To nie dom, tylko cela. W takich wła­śnie miej­scach zamyka czło­wieka spo­łe­czeń­stwo.

Jose­phine Gar­gery nie miała wyso­kich docho­dów. Zanim tu przy­je­chał, przej­rzał jej trzy ostat­nie zezna­nia podat­kowe. Jako kel­nerka zara­biała 2,01 dolara za godzinę plus napiwki, śred­nio od dzie­się­ciu do pięt­na­stu pro­cent. Pre­acher oczy­wi­ście zawsze zosta­wiał dwa­dzie­ścia pro­cent, nie­za­leż­nie od jako­ści obsługi, i zawsze trak­to­wał per­so­nel kel­ner­ski z naj­wyż­szym sza­cun­kiem. Nie dla­tego, żeby uwa­żał, że mają trudną pracę albo że zasłu­gują na wię­cej niż prze­cięt­nie, bo bywał uciąż­li­wym klien­tem, ale dla­tego że mieli do czy­nie­nia z jego jedze­niem, czę­sto poza zasię­giem wzroku. Nie wyobra­żał sobie, żeby potrak­to­wać taką osobę jak śmieć, a potem wysłać ją do kuchni po swoje danie. Sły­szał raz histo­rię, jak jeden kucharz zamo­czył kanapkę z kur­cza­kiem w wodzie po brud­nych naczy­niach, bo zamó­wiła ją jego nauczy­cielka histo­rii z liceum, która trzy lata wcze­śniej posta­wiła mu czwórkę z minu­sem. Można sobie tylko wyobra­żać, co taki czło­wiek by zro­bił, gdyby nagle poczuł nie­chęć do sta­łego klienta, tylko dla­tego, że zacho­wał się nie­uprzej­mie albo pod­czas poprzed­niej wizyty zosta­wił marny napi­wek.

Pre­acher zawsze zosta­wiał więc dwa­dzie­ścia pro­cent i tak samo uczy­nił tego ranka, kiedy jadł śnia­da­nie w Kren­dal’s. Z przy­chodu dekla­ro­wa­nego przez Jose­phine Gar­gery w zezna­niach podat­ko­wych wyni­kało, że inni klienci nie byli tak hojni. W ubie­głym roku zaro­biła 7840 dola­rów. Wycho­dziło 150 dola­rów i 77 cen­tów tygo­dniowo – nie­wiele ponad kra­jo­wym pro­giem ubó­stwa, wyno­szą­cym 7240 dola­rów rocz­nie. Bio­rąc pod uwagę, że miała jesz­cze na utrzy­ma­niu chłopca, nie wio­dło jej się naj­le­piej. Potwier­dzał to widok, który uka­zał się oczom Pre­achera, kiedy zaczął się roz­glą­dać po miesz­ka­niu.

W klitce cuch­nęło dymem tyto­nio­wym, mimo że w salo­nie oba okna były otwarte i wpa­dał przez nie lekki wie­trzyk. Ściany były pokryte tłu­stymi, żół­ta­wymi zacie­kami. Wolał nie myśleć, w jakim stop­niu te wstrętne opary prze­sią­kły meble, pościel, odzież. Miał na dło­niach grube skó­rzane ręka­wiczki. Nie mógł, nie chciał doty­kać niczego gołymi rękami.

Pre­acher nie palił i nie tole­ro­wał pale­nia w swo­jej obec­no­ści. Wstrętny, bez­sen­sowny nałóg.

Kiedy sta­nął ple­cami do drzwi wej­ścio­wych, po lewej miał nie­dużą kuch­nię. Sprzęty miały na oko jakieś dzie­sięć lat, zaczy­nały rdze­wieć na brze­gach i w zała­ma­niach. W lodówce nie było nic oprócz keczupu i tym podob­nych, ame­ry­kań­skiego sera w pla­ster­kach i pół litra mleka, które zaczy­nało już kwa­śnieć.

Przed sobą miał wąski przed­po­kój pro­wa­dzący do salonu, a na ścia­nie po pra­wej dwoje drzwi, praw­do­po­dob­nie do sypialni. W kuchni nie zna­lazł nic cie­ka­wego, ani jed­nej kar­teczki przy­cze­pio­nej do lodówki – pomiesz­cze­nie wyglą­dało na rzadko uży­wane, więc prze­niósł się do salonu. W kącie po lewej stał stół jadalny, zarzu­cony ster­tami kore­spon­den­cji, otwar­tej i nie. Pre­acher się­gnął po naj­bliż­szy sto­sik i przej­rzał nadaw­ców: rachunki i Publi­shers Cle­aring House. Rachun­ków nikt nawet nie otwo­rzył, za to for­mu­larz zgło­sze­niowy do lote­rii został wypeł­niony i przy­go­to­wany do ode­sła­nia w koper­cie zwrot­nej. Cho­ciaż wpi­sano dane Jose­phine Gar­gery, uczy­niono to dzie­cin­nym pismem, nie­wąt­pli­wie nale­żą­cym do chłopca.

Pre­acher odło­żył listy na stół, pil­nu­jąc, żeby wszystko zosta­wiać dokład­nie w tym samym miej­scu, po czym rozej­rzał się po salo­nie. Przed nie­du­żym, dwu­na­sto­ca­lo­wym tele­wi­zo­rem stały kanapa i roz­kła­dany fotel. W środku tego trój­kąta znaj­do­wał się sto­lik kawowy. Spo­dzie­wał się gru­bej war­stwy kurzu, ale blat oka­zał się czy­sty, podob­nie jak wierzch tele­wi­zora. Naj­wy­raź­niej dym papie­ro­sowy sta­no­wił jedyne źró­dło brudu. Ktoś regu­lar­nie sprzą­tał w miesz­ka­niu, co bar­dzo go zasko­czyło. Najprawdopodob­niej to rów­nież zasługa chło­paka. Pre­acher wie­dział, że ciotka pra­cuje na kilka zmian i rzadko bywa w domu, pew­nie wra­cała tylko się prze­spać i wziąć prysz­nic. Chło­piec musiał sam sobie radzić. Jak w takim razie uda­wało jej się palić tak dużo, żeby zady­mić całe miesz­ka­nie? Musiała chyba odpa­lać jed­nego od dru­giego. Pre­acher wie­dział, że chło­pak nie pali, przy­naj­mniej na razie. Obser­wo­wali go uważ­nie, ktoś zauwa­żyłby tak odra­ża­jące zacho­wa­nie. Obwą­chaw­szy kanapę i fotel, usta­lił, że to na tym dru­gim fotelu prze­sia­dy­wała palaczka. Co dziwne, nie zna­lazł żad­nej popiel­niczki. W oknie przy fotelu nie było moski­tiery, więc być może to przez nie strze­py­wała papie­rosy, ale wyda­wało mu się to mało praw­do­po­dobne.

Pierw­sza z dwóch nie­wiel­kich sypialni sąsia­do­wała z salo­nem, ewi­dent­nie ta nale­żąca do chło­paka – ściany były pokryte pla­ka­tami super­bo­ha­te­rów i stro­nami wydar­tymi z komik­sów. Na komo­dzie zna­lazł sterty ksią­żek, kla­syki, takiej jak Wyspa skar­bów i Władca much, oraz kil­ka­na­ście tomów przy­gód braci Har­dych. Obok leżały równe sto­siki komik­sów. W szu­fla­dach nie było nic oprócz odzieży, ład­nie poskła­da­nej i posor­to­wa­nej. Skar­petki dobrano w pary i zwi­nięto w schludne kulki. Spo­dzie­wał się, że znaj­dzie mię­dzy ubra­niami jakąś skrytkę, ale nie. Pod łóż­kiem też nic nie było, nawet kotów z kurzu.

W sza­fie ubra­nia wisiały ide­al­nie równo, uło­żone od jasnych do ciem­nych. Na pod­ło­dze stało kar­to­nowe pudło. W środku zna­lazł dwa­na­ście popiel­ni­czek ukry­tych pod stertą ksią­żek – zagadka się wyja­śniła. Widocz­nie chło­pak uznał, że jeśli schowa popiel­niczki, prze­kona ciotkę do rzu­ce­nia pale­nia. Sprytne. Naiwne, ale sprytne.

Pre­acher odło­żył wszystko na swoje miej­sce i zamknął szafę.

Powiódł wzro­kiem po pokoju, ide­al­nie czy­stym i schlud­nym. Wszystko leżało na swoim miej­scu.

On też był kie­dyś chłop­cem.

Chłopcy cho­wają rze­czy.

Wró­cił do łóżka, pod­niósł mate­rac i aż bły­snęło mu w oku na widok zna­le­zi­ska.

Mię­dzy mate­ra­cem a sprę­ży­nami leżał jakiś zeszyt. Wyjął go i prze­kart­ko­wał. To nie był zwy­kły notes, lecz szki­cow­nik zawie­ra­jący dzie­siątki rysun­ków – por­tre­tów Stelli.

Opu­ścił mate­rac z powro­tem.

Obrazki były dość pry­mi­tywne, ale lep­sze niż prze­ciętne. Znacz­nie lep­sze od tego, co mógłby stwo­rzyć Pre­acher. Nie­po­rów­ny­wal­nie lep­sze niż to, czego można się spo­dzie­wać po dzie­ciach. Zwłasz­cza ostatni szkic, na któ­rym Stella się uśmie­cha, a oczy błysz­czą jej słoń­cem, był nie­zły. Ten był naprawdę dobry. Co wię­cej, chło­pak nary­so­wał go czar­nym dłu­go­pi­sem, tech­niką nie­do­pusz­cza­jącą błę­dów i popra­wek.

Trzeba było to zakoń­czyć. Sprawy wymy­kały się spod kon­troli.

Pre­acher przy­siadł na brzegu łóżka, upusz­cza­jąc szki­cow­nik.

Co ta dziew­czyna w nim widziała?

Dla­czego aku­rat ten chło­pak?

Był nikim, kolej­nym szczu­rem w labi­ryn­cie. Jego życie prze­mknie w mgnie­niu oka. Pew­nie nie pój­dzie na stu­dia, nie osią­gnie nawet prze­cięt­nego suk­cesu. Pisane mu było życie pełne fizycz­nej harówki i zakoń­czone wcze­sną śmier­cią, więc dla­czego on?

Pre­acher dobył wal­thera PPK/S kali­bru .380 z kabury na lewym ramie­niu i przez chwilę trzy­mał broń w ręku, bez­wied­nie zdej­mu­jąc tłu­mik i przy­krę­ca­jąc go z powro­tem. Cię­żar pisto­letu, zapach smaru – to poma­gało mu się skon­cen­tro­wać, zebrać myśli.

Mógłby chło­paka zabić. Prę­dzej czy póź­niej pew­nie i tak będzie musiał, nie miał co do tego wąt­pli­wo­ści. Czemu nie teraz?

Mógł po pro­stu pocze­kać na ich powrót z cmen­ta­rza i wpa­ko­wać chło­pa­kowi kulkę w łeb, ciotce też. Pre­acher nie miał opo­rów przed zabi­ja­niem dzie­cia­ków. Sporo ich już zała­twił. Jedyna róż­nica mię­dzy dziec­kiem a doro­słym to czas. Mie­liby to już z głowy. Cały ten baj­zel zostałby posprzą­tany i mogliby o nim zapo­mnieć.

Byłyby reper­ku­sje.

Pre­acher podra­pał się lufą pisto­letu po bro­dzie.

3

Spóź­ni­li­śmy się na swoją zmianę.

Przeze mnie.

Po odjeź­dzie kobiety długo sie­dzia­łem na ławce kom­plet­nie oszo­ło­miony. Myśli kotło­wały mi się w gło­wie, nie mogłem prze­stać się trząść. Każdy oddech uty­kał mi w gar­dle i trzy­mał się mocno, jakby nie chciał przejść dalej.

Nawet teraz, kiedy pró­bo­wa­łem nadą­żyć za cio­cią Jo, serce waliło mi tak wście­kle, jakby miało wyrwać się z klatki żeber i wylą­do­wać z hukiem przed nami na dziu­ra­wym chod­niku.

– Coś cię bie­rze? Nie wyglą­dasz za dobrze.

Chęt­nie odpo­wie­dział­bym, że jej głos nie brzmi za dobrze – z płuc cioci wydo­by­wał się dziwny świst, jakby powie­trze prze­la­ty­wało po wosko­wa­nym papie­rze. Co kilka kro­ków docho­dził do tego mokry kaszel. Mimo to nie prze­sta­wała palić.

– Może powi­nie­nem sko­czyć do domu, zosta­wić rze­czy i zażyć wita­minę C.

– Mam listek w szafce w pracy – odparła. – Nie możemy sobie teraz pozwo­lić na cho­robę.

Cho­ciaż nic mi nie powie­działa, wie­dzia­łem, że nie zapła­ciła jesz­cze czyn­szu za sier­pień. Osiem dni po ter­mi­nie. Po pią­tym dniu mie­siąca docho­dziły odsetki za spóź­nie­nie. Nie potra­fi­łem powie­dzieć, ile to dokład­nie będzie, ale na pewno wię­cej, niż mie­li­śmy. Mogłem spró­bo­wać zwró­cić walk­mana. Albo znów zaofe­ro­wać swoje oszczęd­no­ści, cho­ciaż ni­gdy nie chciała ich przy­jąć.

Wpa­dli­śmy do jadło­dajni dwa­dzie­ścia minut spóź­nieni. Lokal pękał w szwach. Pan Kren­dal stał nad kuchenką i świ­dro­wał nas wzro­kiem przez okienko do wyda­wa­nia posił­ków za kon­tu­arem.

– Josie! Wkła­daj far­tuch, mamy urwa­nie głowy!

Nie było jesz­cze nawet pią­tej, a już ludzie pozaj­mo­wali wszyst­kie boksy, krze­sła i stołki. Przy drzwiach grupka klien­tów cze­kała na wolny sto­lik. Za kon­tu­arem Lur­line Wal­drip wycie­rała jakąś plamę, chyba wylała się kawa. Spoj­rzała na nas, pokrę­ciła głową i wró­ciła do pracy.

Naj­pierw zauwa­ży­łem płaszcz tej kobiety.

Kiedy sprząta się ze sto­li­ków, szybko zaczyna się zauwa­żać brudne tale­rze i szklanki, już od progu przy­cią­gają wzrok. Bez­wied­nie zaczą­łem wodzić oczami po sali, kiedy tylko weszli­śmy, w dru­giej kolej­no­ści zwra­ca­jąc uwagę na ludzi, a w pierw­szej – na sztućce, tale­rze i miski. Pełne czy puste, do połowy opróż­nione szklanki z wodą doma­ga­jące się dolewki. A jed­nak wpadł mi w oko ten płaszcz.

Zoba­czy­łem biały płaszcz na jed­nym ze stoł­ków przy kon­tu­arze i nagle prze­sta­łem widzieć i sły­szeć cokol­wiek innego, moje oczy podą­żyły w górę i spo­częły na kobie­cie sie­dzą­cej ple­cami do mnie, na bia­łych wło­sach opa­da­ją­cych na ramiona. Obok jej lewej ręki leżała równo zło­żona gazeta, prawą pod­no­siła wła­śnie do ust fili­żankę z kawą.

Musiała wyczuć moje spoj­rze­nie, bo odwró­ciła się powoli na stołku. Gapi­łem się na nią chyba z dzie­sięć sekund, zanim się zorien­to­wa­łem, że to wcale nie ta kobieta z cmen­ta­rza, pani Latrese Oli­ver, jak mi się przed­sta­wiła, a ktoś zupeł­nie inny, kogo ni­gdy wcze­śniej nie widzia­łem.

Prze­ci­sną­łem się obok cioci Jo i popę­dzi­łem do łazienki. Jakimś cudem udało mi się zamknąć za sobą drzwi, zanim zwró­ci­łem skromne śnia­da­nie i obiad.