Uzyskaj dostęp do ponad 250000 książek od 14,99 zł miesięcznie
Oto książka zawierająca proste techniki i strategie pomagające spełnić marzenia.
Czy istnieją ludzie, którzy mimo trudnej przeszłości odnieśli sukces, zostali milionerami albo wielkimi przywódcami politycznymi? Oczywiście. Ich sekretem jest to, że wiedzieli, co chcą osiągnąć, i dlatego żyliwedług zasad, które doprowadziły ich do sukcesu. To nie jest niemożliwe. Spełnienie twoich marzeń jest w zasięgu ręki.
To, kim chcesz być, decyduje o tym, kim będziesz. Musisz uczynić pierwszy krok – skonkretyzować, co chcesz osiągnąć, i podążaj za tym. Kiedy o czymś marzysz, nigdy się nie zatrzymasz. Droga do celu może okazać się długa i wyboista, lecz nie jest niemożliwa do przejścia. Dla tego, kto wierzy, wszystko jest możliwe.
Wszystko, czego potrzebujesz, żeby to osiągnąć, masz w sobie. Tam, wtwoim wnętrzu kryje się sekret, który doprowadzi cię do nadzwyczajnych wyników.
Bernardo Stamateas, światowej sławy psycholog, terapeuta i specjalistaod samorozwoju, podpowiada, jak wyznaczać sobie cele i skupiać się naich realizacji, żeby osiągnąć sukces. Udowadnia, że szczęście nie jest czymś, co przychodzi samo, wręcz przeciwnie, trzeba na nie samemu zapracować – co znaczy, że tylko od nas zależy, czy je osiągniemy.
Ebooka przeczytasz w aplikacjach Legimi na:
Liczba stron: 258
PODZIĘKOWANIA
Dla całego zespołu, który sprawił, że ta książka znalazła się w Twoich rękach: Noelii Pepe, Silvany Freddi, Very Mansilli, Marieli Lucente i Martína Nasazziego.
Dla moich mentorów:
Lucasa Márqueza, Ernesta i Silvii Silava (Meksyk), Otoniela i Elizabeth Solaresów (USA), Rubéna Giméneza (USA), Diny Santamaríi (Wenezuela), Mylesa Munroe (Bahamy), T.D. Jakesa (USA), Juana Carlosa Kusnetyoffa (Argentyna) i tak wielu innych „nieznanych” dla wielu, którzy mnie zainspirowali i zmotywowali do uwierzenia, że możliwe jest zrealizowanie marzeń.
Wszystkim im DZIĘKUJĘ!
WSTĘP
Marzenia, cele, zamierzenia, idee, sukcesy, rezultaty – to tylko niektóre z określeń, jakie napotkasz w tej książce i które będziesz czytać raz po raz, by móc skuteczniej działać i budować swoją teraźniejszość i przyszłość. Narodziłeś się z celem, to nie przypadek, że dzisiaj masz takie, a nie inne imię. Nie jest przypadkiem miejsce ani kraj, w którym się urodziłeś.
Zostałeś stworzony po to, by iść do przodu, by zdobywać, i jesteś zdolny osiągnąć wszystko, co sobie założyłeś. Jesteś istotą kreatywną, a kreatywność w największym rozkwicie zawiedzie cię do sukcesu. Jesteś wyjątkowy i różnisz się od innych, różnią cię twój styl bycia, twoje zachowanie, twoje idee, twoje błędy i trafne posunięcia. Każdy z nas ma swój styl i projekt. Co ważne – to, co odróżnia nas od pozostałych, to marzenia, o które walczymy, i rezultaty, jakie uzyskamy. Każdy w odpowiednim czasie.
Niemniej jednak pewna postawa jest wspólna dla każdego w chwili osiągania pomyślnego wyniku: wszyscy musimy uruchomić nasze projekty i je realizować, by ujrzeć, jak się konkretyzują. Czego oczekujesz? Określ marzenie i jego wynik, póki bowiem masz je w duszy, nigdy się nie zestarzejesz, nigdy się nie wycofasz, nigdy nie przejdziesz na emeryturę: marzenie pozwoli ci zachować młodość i żywotność. Starości nie mierzy się latami, lecz rozpoznaje się ją po braku celów, pragnień. Może zapomniałeś, jak się marzy, bądź powiedzieli ci, że to nie dla ciebie, jesteś już zbyt dojrzały lub nie masz odpowiednich zdolności, by to osiągnąć. Kłamali. Marzenie przyniesie ci nowe siły, sprawi, że niczym orzeł zatrzepoczesz skrzydłami, ruszysz i się nie zmęczysz. Bez względu na swój wiek potrzebujesz marzenia.
Wiek nie jest przeszkodą, by marzyć, zawsze będziesz mógł to czynić, marzenie bowiem budzi cię i krzepi. Jeśli nie marzysz i nie masz celów, pragnień ani dążeń, nigdy nie będziesz wiedział, jak się czuje osoba, która odniosła sukces.
Krótko mówiąc, twoje marzenie będzie znakiem rozpoznawczym odróżniającym cię od innych. Takie wyrażenia jak „nie da się” nie znajdą miejsca w twoim słowniku. Są kłamstwem.
Wszyscy mamy możliwość być w pewnym stopniu geniuszami, musimy się tylko ośmielić to odkryć.
Kreatywność uczyni z ciebie osobę kompetentną w każdym środowisku, w jakim się znajdziesz.
Kreatywność zawiedzie cię do innowacyjnych pomysłów, marzeń, pragnień i celów. Kreatywność przeniesie cię do momentu, w którym będziesz działać, oraz wydobędzie cię z nieskuteczności i tego, co ci nie odpowiada.
Każdego ranka po przebudzeniu powiedz: „To ten dzień, będę się cieszyć i radować, gdyż już widzę moje podboje”. Otwórz oczy i zacznij planować siebie, bez względu na wiek, bez względu na to, co zachodzi w twoim ciele, marzenie da ci siły, potrzebne, żeby pochwycić cel.
Twórz motywy, cele, wyniki, otwieraj nowe drzwi, żeby się uradować. Bez względu na miejsce, w jakim się znajdujesz, bez względu na twój zawód odkryj i oswobodź swą wyobraźnię i swoją kreatywność. Nie stawaj się obojętny, nie pozwól, żeby likwidatorzy marzeń cię obrabowali.
Codzienne czynności: wstawanie, jedzenie śniadania, pójście do pracy, powrót do domu, odebranie dzieci ze szkoły, opłacanie rachunków, sprostanie wymogom, rozwiązywanie problemów, przestoje w pracy, strajki, korki uliczne, mówiąc krótko: „rutyna powszednia”, to główne czynniki, które cię usypiają, sprawiają, że zapadasz w głęboki sen bez planów, tracąc w ten sposób wartościowy czas i życie, którymi dysponujesz. Z tej to właśnie przyczyny wiele osób nie jest szczęśliwych.
Może są po ślubie, mają dzieci, dobrą pracę, doskonale zarabiają, a jednak zawsze sprawiają wrażenie niezadowolonych z tego, co mają, i być może w ciągu dnia zadają sobie pytanie: „Po co to wszystko robię…?”. I dodają: „Nie jestem szczęśliwy…”.
Choć na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że mają wszystko – to jednak tak nie jest; szczęście, osiągnięcia, wyniki i sukces nie przychodzą w ten sposób. Chodzi o to, że ten rodzaj ludzi działa wskutek błędnego pojmowania. Myślą, że szczęście przychodzi samo i któregoś dnia w cudowny sposób zapuka do ich drzwi. Oczekują i szukają go w miejscach, gdzie z pewnością się nie znajduje.
Szczęście to prawo, które Bóg dał człowiekowi. Szczęście to stan, do którego musisz dotrzeć w życiu. Szczęście nie jest podarunkiem, lecz celem, który musisz osiągnąć w walce. Szczęście nie jest czymś, co przychodzi, puka do drzwi i wnika do twojego serca. Szczęście jest szczytem, na który musisz wejść i go zdobyć.
Szczęście to stan wewnętrznego spokoju.
Odkryj siebie, stwórz siebie. Poznaj swoje emocje, wszystko, co cię wzmacnia, i wszystko, co cię osłabia, to, co cię zbliża do innych, i to, co cię od nich oddala. Bezzwłocznie dowiedz się, kim jesteś i dokąd zmierzasz. Musisz zaryzykować i działać tak, by pójść do przodu.
Wszystko bowiem, czego człowiek szuka, co realizuje, myśli i na co się decyduje, zawsze skupia się na osiągnięciu przez niego szczęścia. To jest jego celem.
Możesz wejść na szczyt swojego szczęścia, lecz by go zdobyć, musisz posiąść umiejętność oddalania się od niewłaściwych ludzi i zobaczyć, z kim nawiązujesz relacje. Niewłaściwi ludzie w otoczeniu nie pozwolą ci zdobyć tego szczytu, który na ciebie czeka. Oddal się od tych osób i przegnaj niewłaściwe myśli!
Ci ludzie nie cieszą się z twoich osiągnięć, twojego sukcesu, to ludzie, którzy źle mówią o innych, a jutro będą źle mówić o tobie.
Dołącz do tych, którzy mają taką samą jak ty mentalność, do mających cele, gdyż oni zawsze rzucą ci jakieś słowo wyzwania, słowo, które pchnie cię na nowy poziom, w kierunku podboju i wyników.
Dobrze traktuj innych, a zdobędziesz przyjaciół, osoby, które będą cię bronić w złych chwilach, osoby wspierające cię anonimowo. Będzie tak, gdy zasiejesz przychylność. Kiedy siejesz dobre traktowanie, zbierasz mądrość i wspaniałe relacje. To twój dar, który otworzy przed tobą drzwi i uczyni cię wielkim.
Wiedz, że sukces nie jest związany z określoną klasą społeczną, statusem, lecz ze zdolnością i umiejętnością rozwiązywania trudności i problemów, jaką każdy ma, z zamiarem poszukiwania stałych rozwiązań i silnym postanowieniem, by marzyć i spełniać cele, osiągać zamierzenia i realizować wyniki.
Odwaga, skłonność do wysiłku, wytrwałość, upór, zdecydowanie i pasja to niektóre z charakterystycznych cech, jakich będziesz potrzebował, by stać się osobą osiągającą niezwykłe wyniki we wszystkim, co robisz.
Otwórz umysł, rzuć wyzwanie swoim myślom, swojemu systemowi wierzeń, zaangażuj się w marzenie z całkowitym przekonaniem, że je zrealizujesz. Jakość twoich myśli określi jakość twojego życia.
Największy cud to zmienić myślenie. Gdy bowiem zmienisz sposób myślenia, zmieni się twój styl życia.
Twoja myśl musi skierować się w stronę tego, który już osiągnął swój cel; jeśli jemu się to udało, tobie także się uda. Na tej ziemi jest już ktoś, kto zrealizował swoje marzenia, ktoś, kto to już osiągnął.
Wszystkie środki, jakich potrzebujesz, by do tego dojść, masz w sobie. Tam, w twoim wnętrzu, kryje się sekret, który doprowadzi cię do niezwykłego rezultatu, który sprawi, że zaczną się dziać różne rzeczy.
Jeśli twoim pragnieniem jest wieść takie życie, jakie masz, to rób tak dalej. Jeśli jednak twoim celem jest porzucenie anonimowości, musisz się odróżnić od masy. Twoje systemy wierzeń i myślenia określą cię i wyróżnią w tłumie. Jesteś właścicielem niezwykłego bogactwa: twojego umysłu. Kim zamierzasz być, tym będziesz. Staniesz się tym, o czym postanowisz myśleć. Nie będzie to zależeć od tego, czy jesteś bogaty czy biedny, czy jesteś burżujem czy ekscentrykiem.
Sukces nie jest tym, co dzisiaj sprzedają ci środki masowej komunikacji i społeczeństwo. Sukces to sprawa indywidualna. Od samego człowieka zależy, by to odkryć i postanowić go osiągnąć.
Sukces to prawo, na które musisz zapracować i które samo nie przychodzi.
Sukces polega na kreśleniu projektów i wyznaczaniu celów, żeby skupić całą uwagę na nich i osiągnięciu niezwykłych wyników.
Sukces przychodzi wówczas, kiedy człowiek określa swe czyny, ruchy, decyzje, nawyki, postawy, plany, cele, marzenia i koncepcje, aby tak się stało. I o tym wszystkim opowiem ci w tej książce.
Sukces oznacza wyjść i zburzyć całą strukturę myślenia, która sprawia, że czujesz się źle, czujesz się przegrany i zdruzgotany. Wziąć to, co twoje, tworzyć i uruchamiać wszystkie projekty i wszystkie marzenia, jakie kiedykolwiek mogłeś żywić. To, co dzisiaj zdecydujesz, będzie twoją spuścizną i testamentem.
Droga do mety może wydawać się długa i kamienista, lecz nie jest niemożliwa do przejścia. Dla tego, kto wierzy, wszystko jest możliwe.
SUKCESÓW!
Bernardo Stamateas
www.presencidedios.com
Rozdział 1
Jasne cele i marzenia
To, co dziś dowiedzione, było niegdyś tylko przypuszczalne.
William Blake
Pewna osoba powiedziała niegdyś: „Miałem sen!”, i zrealizowała ten sen. Był to Martin Luther King: jego sen skłonił go do walki, do życia i stawiania czoła wyzwaniom. Jego sen sprawił, że stał się częścią ruchu pacyfistycznego i antyrasistowskiego; zmotywował go do robienia rzeczy, których być może nigdy robić nie zamierzał. Jego sen ukształtował go jako osobę i jako polityka. Jego sen ujawnił to, co było najszlachetniejsze w jego istocie. Jego sen zaprowadził go do eksponowanego miejsca; przez niego zyskał uznanie, poważanie i zapisał się w historii.
Twoje marzenie ukaże ci nie to, kim jesteś dzisiaj, lecz to, kim będziesz i co będziesz robił, gdy je zrealizujesz.
Marzenie nada wartość i znaczenie wysiłkowi, jaki człowiek codziennie podejmuje, żeby je zrealizować i sprostać stawianym przez nie wyzwaniom.
Dokąd prowadzi cię twoje marzenie? Czy jesteś zdolny uczynić dużo więcej niż to, co robisz, żeby je zrealizować?
Twoje marzenie pokaże ci nie to, kim dzisiaj jesteś, lecz to, kim będziesz i co będziesz robił, gdy już je zrealizujesz.
Na pewnym etapie życia wszyscy marzymy o tym, by odnosić sukcesy i zrealizować marzenia oraz osiągnąć cele, które sobie założyliśmy. Pomyśl przez chwilę: co chciałbyś robić, czego zawsze pragnąłeś? Pomyśl, co przydaje wartości twojemu życiu, odkryj swą pasję, a wówczas będziesz wiedział, jakie masz marzenie. Jak się w nim widzisz?
Dobrze, już to wyśniłeś, już ujrzałeś, teraz musisz dać temu życie. Narodziny twego marzenia i jego rozwój doprowadzą cię do niezwykłych wyników.
Uzyskanie ich jest zarówno duchową, jak i osobistą koniecznością, istniejącą w każdym człowieku od chwili, gdy przejmuje stery nad własnym życiem i przyszłością.
Marzenie odróżni cię od innych. Potrzeba odwagi, żeby marzyć, gdyż marzenie będzie stawiało wyzwania twojemu umysłowi i myślom. Sprawi, że pójdziesz dalej, niż wcześniej zakładałeś, i zainspiruje cię do robienia rzeczy, których większość nie ośmiela się robić.
Kiedy człowiek walczy o spełnienie marzenia, wykracza daleko poza swe ograniczenia.
Twoje marzenie nigdy nie zaakceptuje komunikatu „nie, nie da się” od żadnego eksperta, który będzie ci wyjaśniał, że coś nie zadziała, jeśli będziesz wierzył w siebie i wykorzystasz cały swój potencjał oraz wszystkie posiadane zdolności, by się podjąć celu, bo to wystarczy, by go zrealizować.
Nie zabijaj swego marzenia, żeby zadowolić innych. Nie porzucaj go, nie umieraj z nim. Nie jesteś klonem, jesteś wyjątkowy i twoje marzenie jest wyjątkowe, nikt oprócz ciebie nie jest zdolny go wyśnić i zrealizować. Twoje marzenie należy do ciebie. Broń go i pamiętaj o nim przez wszystkie swe dni.
Godne pożałowania w życiu nie jest zaprzestanie realizacji marzenia, lecz nieposiadanie marzenia do zrealizowania.
Jesse Jackson
Na przykład marzeniem Nelsona Mandeli było zlikwidowanie dyskryminacji rasowej panującej w jego kraju. Niestrudzenie o to walczył, a w 1960 roku został aresztowany i oskarżony o zdradę. Był więziony przez 27 lat, po czym –już uwolniony – został pierwszym czarnym prezydentem Republiki Południowej Afryki i walczył o równość obywateli.
Walczył o swe marzenie i zwyciężył.
Gandhi to inny marzyciel, który wyróżniał się na tle ludzi ze swego kraju i swych czasów, lecz borykał się po drodze z wieloma problemami. Doprowadził kraj do niepodległości poprzez pokojową rewolucję i zaangażował się w walkę o prawa dla swoich współobywateli. Gandhi był symbolem wolnych Indii i chociaż aresztowano go wiele razy, a krajanie nie rozumieli jego doktryny, kontynuował walkę aż do śmierci. Nawet dzisiaj mówi się o nim jako o człowieku, który do ostatniej chwili walczył ze społeczną niesprawiedliwością, a jego nauki na temat pokoju zainspirowały ruchy pacyfistyczne na całym świecie.
To były osoby, które ośmieliły się zrealizować marzenia. I nie tylko to: stanowią część historii narodów. Ich walka o marzenia pozostawiła trwały ślad.
Teraz kolej na ciebie. Jakie marzenie cię cechuje i odróżnia od innych? Które z nich wszystkich pozostawi ślad?
Twoje marzenie sprawi, że się wyróżnisz, twoje marzenie skłoni cię do działania, zawiedzie do sukcesu i uznania.
Na jednej tylko stronie internetowej znajduje się dziesięć tysięcy książek na temat tego, „jak osiągnąć sukces”, co pokazuje, jak bardzo ludzie pragną ziścić pragnienia i ujrzeć realizację swych marzeń.
Problem polega na tym, że nie zawsze to się udaje, a kiedy rezultaty odbiegają od oczekiwanych, człowiek się frustruje. To znaczy, że czasami poświęcamy się, robiąc za dużo, a mimo to osiągnięcia nie są takie, jakich oczekiwaliśmy.
Niemniej jednak każdego dnia możesz zauważyć, że są ludzie, którym wiedzie się lepiej od pozostałych, a ten odmienny wynik nie jest spowodowany tym, że te osoby są lepsze, lecz tym, że robią coś inaczej, w sposób odmienny od twojego. Sekret tkwi jedynie w tym, że ludzie sukcesu myślą inaczej niż ludzie, którzy nimi nie są.
Innymi słowy: jeśli będziesz robił to, co oni, uzyskasz rezultaty, jakie oni uzyskali. A w tym celu musisz odkryć, co działa w ich przypadku, i wprowadzić to do swojego życia i swoich marzeń.
Jednym z sekretów, jaki powinniśmy rozważyć, jest to, że nie musimy pracować więcej godzin, lecz osiągać lepsze wyniki. Weź pod uwagę, że przedsiębiorstwa zapłacą ci więcej za rezultaty niż za przepracowane godziny.
Możesz bowiem być bardzo aktywny, a jednak mieć niewielkie osiągnięcia. A ci, którzy cię najmują, nie robią tego, byś pracował, lecz byś osiągał znakomite wyniki.
Czy zdarzyło ci się, że w pewnym okresie życia dotarłeś do granicy, do punktu, w którym się zatrzymałeś, ugrzązłeś, pomyślałeś, że nie masz już sił, że nie warto iść dalej? Chociaż w głębi ducha wiedziałeś, że nie jest to miejsce, w którym chciałbyś pozostać, i czułeś, że powinieneś nadal podążać do przodu?
Wiemy, że sukces nie jest wynikiem szczęścia ani dziełem przypadku, sukces należy zaprogramować.
A zatem jak uświadomić sobie, jaki rodzaj życia prowadzimy? Kiedy będziemy wiedzieć, że rzeczywiście mamy nad nim kontrolę? I skąd będziemy wiedzieć, czy czujemy się dobrze, dumni i zadowoleni z siebie?
Odpowiedź brzmi: kiedy stopień zadowolenia z samego siebie jest proporcjonalny do wrażenia, że kontroluje się swe życie.
Obecnie widuje się osoby piętnasto-, dwudziesto-, a nawet trzydziestoletnie bez pragnień, bez celów, bez marzeń. Młodych ludzi, którzy cierpią na coś, co dzisiaj określa się w psychologii mianem białej depresji.
Ta choroba wywołuje brak jakichkolwiek pragnień: na takich ludziach nie robi wrażenia, czy zdobędą pracę, nie obchodzi ich, czy znajdą dziewczynę ani kiedy ta ich rzuci. To ludzie, którzy z taką samą miną reagują na radość, ból i smutek.
Osoby bez pragnień, osoby uśpione i takie, które żywią pseudopragnienia, nie odczuwają satysfakcji, kiedy je realizują, gdyż nie tego naprawdę pragnęły, a zatem nadal są nieszczęśliwe.
Z tych wszystkich powodów wiemy, że ludzie będą dobrze czuć się z samymi sobą, kiedy coś osiągną. Dlaczego? Ponieważ człowiek został stworzony, by realizować marzenia, jakie w sobie zrodzi.
Kiedy człowiek ma marzenie, to marzenie sprawi, że będzie postępował odważnie, z wiarą. Bez względu na upływ czasu będzie pracował na rzecz swego marzenia, aż ujrzy, że je zrealizował.
Marzenie sprawi, że poczujesz się dobrze, poczujesz, że kontrolujesz swoje życie, a lata nie miną ci, nie pozostawiając śladów.
Wiesz, czym jest nadzieja? To oczekiwanie czegoś, natomiast marzenie to oczekiwanie na to, co nadejdzie, na to, co dzisiaj jeszcze nie jest zrealizowane, lecz się wydarzy.
Twoje działanie i twoja inspiracja muszą podążać w ślad za spełnieniem marzenia. W przeciwnym bowiem razie czemu miałyby ci służyć inspiracja, działanie, wiara, jeśli nie będziesz miał marzenia, celu?
Twoje marzenia rozbiją w pył twój sposób myślenia i uwolnią cię od twojej wcześniejszej umysłowości niewolnika.
Jeśli nie masz marzenia, dla którego chcesz żyć, nie masz motywów, by podążać dalej. Z tego właśnie powodu, by ujrzeć spełnienie swych marzeń, musisz kreślić plany i strategie, które posłużą ci do ich realizacji.
Twoje marzenie utrzyma cię przy życiu, gdyż ono uleczy twoje ciało:
Jeśli twoim marzeniem jest fizyczne zdrowie, musisz mieć plan, jak to osiągnąć.
Jeśli twoim marzeniem jest być bogatym, musisz mieć plan, jak to osiągnąć.
Jeśli twoim marzeniem jest mieć w pełni szczęśliwą rodzinę, musisz mieć plan, jak to osiągnąć.
Z tej przyczyny w krajach rozwiniętych ludzi, którzy uzyskują niezwykłe wyniki, cechuje mentalność celu. Posiadanie celów oznacza bowiem wiedzę, dokąd człowiek chce pójść. Innymi słowy, aby osiągnąć sukces, człowiek przede wszystkim powinien wiedzieć, co chce osiągnąć i dokąd dojść. Ponadto skłaniająca do przekształceń postawa umożliwi mu osiągnięcie wszelkich celów, jakie sobie założy.
Usilne pragnienie czegoś po grecku określa się jako epipotheo, co oznacza namiętność, intensywne pragnienie, które nigdy nie wygasa, którego nikt nie wymaże, którego nic nie zmieni. Kiedy zatem twoje pragnienia będą wielkie, nie będzie już wymówek. Znaczy to, że im więcej człowiek odnosi sukcesów, tym mniej wysuwa zastrzeżeń.
Spójrzmy:
Roosevelt był sparaliżowany, a został prezydentem Stanów Zjednoczonych.
Helen Keller była głucha i niewidoma, a została wielką pisarką.
Goodyear przebywał w więzieniu i w odosobnieniu wynalazł oponę.
Uświadom sobie, że dla tych osób nie istniały wymówki. Musisz być bogaty w swych marzeniach i celach, gdyż to, co myślisz, jest tym, co będzie wzrastać w twoim życiu.
Pewne małżeństwa kłócą się i cały czas powtarzają: „odejdę”, „to do niczego nie prowadzi”, a ponieważ to, o czym człowiek najwięcej myśli, jest tym, co rośnie, z czasem w końcu się rozstają.
Wszyscy, którzy w pewnej chwili postanowili zostać bogatymi, przez długi czas myśleli o tym, jak stać się milionerami, i dlatego to osiągnęli. To psychologiczna i duchowa zasada. Jeśli myślę ze strachem, ten strach z pewnością urośnie, a jeśli myślę o bólu, ból wzrośnie. To, o czym najbardziej myślę, wzrośnie.
Nie zamykaj swego wzrostu i swych marzeń w akwarium.
Na przykład Japończycy odkryli, że jeśli małego rekina umieści się w akwarium, nie rośnie, jeśli jednak wypuści się go do morza, wówczas rośnie i stanie się pełnowymiarowym osobnikiem.
Otóż prawdą jest, że słuchamy komentarzy i czytamy wszelkiego rodzaju książki na temat tego, że wszyscy powinniśmy mieć marzenia. Jak je jednak realizujemy? To znaczy, że dowiadujemy się tego, co należy zrobić, lecz nie wiemy, jak powinniśmy to zrobić. Mówi się nam, że musimy mieć marzenia, lecz nie mówi się, jak je urzeczywistnić.
Celem tego rozdziału jest zatem pokazanie ci zasad i narzędzi, byś je zastosował, zasad, które skutecznie zastosowały już tysiące osób. Chcę ci przedstawić proste techniki, byś wyznaczył sobie jasne i konkretne cele, i zapewniam cię, że wszystko, co uczynisz, wyjdzie ci na dobre.
Określić swoje marzenie
Przede wszystkim należy sobie jasno uświadomić, co chcemy osiągnąć w każdej dziedzinie naszego życia. Nie ma niczego gorszego, niż wstawać dzień po dniu i nie wiedzieć, czego szukamy!
Ktoś powiedział: „Nie ma niczego gorszego, niż robić dobrze to, czego nie trzeba robić”.
Na przykład George Soros jest człowiekiem, który ma pięć miliardów dolarów, a kiedyś powiedział, że oddałby cały swój majątek za możliwość bycia dobrym profesjonalistą. Jego marzeniem, pragnieniem, jakie miał w sercu, było zostać wielkim filozofem, czego jednak nie osiągnął – dlatego oświadczył, że oddałby cały majątek za to marzenie.
Pseudopragnienia nie wypełniają ci serca, nawet jeśli je zrealizujesz, są to bowiem pragnienia fałszywe.
Posiadanie jasnych pragnień daje nam pewność, dokąd chcemy dotrzeć, spokój wywołany przez wiedzę, kiedy tam dotrzemy, i odwagę, żeby nie zatrzymywać się w pół drogi.
Jak będziesz mógł trafić w cel, jeśli go nie widzisz? Nie zapominaj, że porażka w planowaniu jest planowaniem porażki. Dlatego właśnie musimy być nieugięci wobec naszych marzeń, lecz elastyczni w kwestii drogi, jaką obierzemy, aby je zrealizować.
Krok pierwszy: Określić cele i strategie służące ich osiągnięciu
Sekret tkwi w umiejętności ustalenia celów i tego, jakie kroki doprowadzą cię do spełnienia marzenia. W ten sposób zdołasz stwierdzić, że marzenie jest metą, wielkim celem twojego życia.
Mówiąc krótko, wszyscy mamy marzenia finansowe, osobiste, zawodowe itd. A jak je zrealizujemy? Wyznaczając cele. W rezultacie, jeśli masz marzenie, lecz nie masz celów, marzenie przestaje nim być i przemienia się w fantazję.
Na ogół w sylwestra, w porze wznoszenia toastu, po prostu prosimy o spełnienie pragnień, lecz nie są to marzenia. Innymi słowy, nie chodzi o to, czego pragniesz, lecz o to, jakie jest twoje marzenie, i o wytyczenie celów, aby je zrealizować.
Chcesz poznać bardzo ważną zasadę? Nigdy nie zapominaj, że drobne cele doprowadzą cię do wielkich marzeń.
Pamiętaj: cele są niewielkimi krokami, lecz jednocześnie jedyną drogą do osiągnięcia marzenia.
Krok drugi: Wyznaczyć cele
Cele liczbowe
Kiedy pyta się ludzi, jakie mają cele, niektórzy odpowiadają: „mieć więcej spokoju, mieć więcej miłości, rodzinnego szczęścia”; jednym słowem, używają abstrakcyjnych pojęć, a człowiek nie może wiedzieć, czy je osiąga czy nie.
Kiedy będziemy wiedzieć, czy mamy więcej wewnętrznego spokoju? Kiedy poczujemy większą radość?
Nie sposób tego zmierzyć. Musimy zatem wyznaczyć sobie konkretne, dające się określić cele, które można zmierzyć: chcę zarabiać taką a taką sumę pieniędzy miesięcznie; chciałbym, żeby do mojej firmy dołączyło czterdziestu nowych klientów.
Większość z nas, Latynosów, ma abstrakcyjny umysł. Mówimy wobec tego: „Nie chcę liczbowych celów. Chcę jedynie spokoju, chleba i pracy”. To jednak nie wystarcza, musisz bowiem określić, ilu bochenków chleba pragniesz, ile chcesz zarabiać pieniędzy, a tego dokonuje się poprzez liczby.
Konkretny cel pozwala nam stwierdzić, kiedy go osiągamy.
Z drugiej strony nas, Latynosów, liczby drażnią, wywołują u nas wrażenie chłodu. Niemniej jednak liczba jest termometrem wskazującym nam, kiedy osiągniemy cel.
Z kolei Amerykanie mają umysł liczbowy i dlatego niektórzy mówią: „Co za chłód, jedyne, co ich interesuje, to liczby!”. Lecz cele powinny być liczbowe, w przeciwnym bowiem razie nigdy nie będziesz wiedział, kiedy je osiągnąłeś.
Jeśli udasz się na przykład do głównej firmy wytwarzającej napoje gazowane i zapytasz: „Jakie mają państwo cele?”, nie usłyszysz w odpowiedzi: „Chcemy dać nasz napój całemu światu”. Powiedzą ci: „Chcemy zarobić dwadzieścia milionów dolarów w tym roku, trzydzieści milionów w przyszłym i tak sukcesywnie”. Jeśli zapytasz ich, ilu mają pracowników w firmie, nie powiedzą ci: „Wielu”. Odpowiedzą ci: „Mamy pięć tysięcy zatrudnionych”.
Z drugiej strony, kiedy nie osiągasz jakiegoś celu, nie oznacza to, że cel był zły, lecz że się pomyliłeś w liczbie, jaką do niego dopasowałeś. Jeśli mówisz: „Chcę mieć dziesięciu pracowników pod sobą”, a nie osiągnąłeś tego, nie pomyliłeś się w wyznaczeniu celu, lecz w jego określeniu liczbowym. Wówczas liczbą nie było dziesięć, lecz trzy. Jeśli pomyliłeś się w celu, błędny nie jest cel, lecz liczba do niego dopasowana.
Jak zbudowano piramidy? Kamień po kamieniu. Jak Noe zbudował arkę? Deska po desce. Co zatem musisz ustalić? Drobne liczbowe cele.
Jeśli masz jednego pracownika, nie mów: „Chcę mieć trzydziestu”. Powiedz: „Chcę mieć jeszcze jednego”. Jeśli masz trudności z czytaniem, zacznij od niewielkiej książki, nie chciej przeczytać całej biblioteki. Zacznij od małych celów, małe cele doprowadzą cię do twojego wielkiego marzenia…
Kiedy osiągniesz ten maleńki cel, musisz wyznaczyć sobie następny, nieco większy. Może powiesz: „Przecież już to wiedziałem”. Nie, nie wiedziałeś! W przeciwnym bowiem razie zrealizowałbyś już swoje marzenie.
To ważne, byś wyznaczał sobie cele, gdyż one właśnie dają ci poczucie kierunku w życiu.
Są tacy, którzy wyznaczają sobie błędne liczbowe cele i się frustrują. Kiedy jednak wyznaczą sobie właściwe i osiągną pierwszy, czują się dobrze i ruszają do następnego, i tak sukcesywnie.
Dlatego pewne osoby osiągają więcej niż inne. I nie z tego powodu, że są lepsze, lecz po prostu wyznaczyły sobie konkretne cele, niewielkie, a osiągając je, zmierzały ku następnym.
Cele z ustalonym czasem
Musisz wyznaczyć racjonalny czas dla osiągnięcia swojego celu. Na przykład jeśli twoim celem jest zarabianie dziesięciu tysięcy dolarów miesięcznie, w jakim czasie chcesz to osiągnąć? Musisz przedstawić sobie graficznie cele, jakie chcesz osiągnąć w krótkim czasie, a jakie w dłuższym.
Rodzaje celów
Powinniśmy wyznaczyć sobie cele długoterminowe (pięć lat od dzisiaj), średnioterminowe (za dwa lata od dzisiaj) i krótkoterminowe, miesięczne. Powinny to być konkretne zamiary, z wyznaczonym zawczasu terminem ich realizacji.
Inna cecha, jaką powinny mieć cele, to stanowić wyzwanie dla realistów.
Twoim celem jest na przykład posiadanie firmy zatrudniającej dwustu pracowników. W porządku, ilu ich masz dzisiaj? „Dwóch”. A w jakim czasie chciałbyś osiągnąć swój cel? „Za dwa miesiące…”. To po prostu niemożliwe.
Frustrujemy się, kiedy cele są zbyt wielkie. Kiedy jednak są zbyt małe, nie stanowią wyzwania. Czujemy wówczas, że to, co sobie wyznaczyliśmy, nie jest tak ważne, byśmy dokładali wysiłku, żeby to osiągnąć. Cel powinien być elastyczny, byśmy wiedzieli, że w trakcie drogi wiodącej do niego może się on zmienić. Musisz go dostosować albo zmienić zgodnie z tym, jaki czas i okoliczności napotykają twoje marzenie.
Cel powinien stanowić wyzwanie, lecz być realistyczny.
Wyznaczanie sobie celów nie jest niczym złym. Trudność polega na miejscu, jakie im przyznamy, jeśli nie będziemy w stanie ich zmodyfikować. Cele pojawiają się, by coś osiągnąć, i powinny sprzyjać rozwojowi naszej kreatywności, innowacyjności i pasji. Cel to coś dużo więcej niż wskazanie tego, co pragniemy zdobyć. Powinien być czymś znacznie więcej niż ocena. Pamiętaj, że cel jest jedynie środkiem do realizacji twojego marzenia, tym, co musisz osiągnąć.
Zamknij oczy i pomyśl o jakimś rozczarowaniu, które przeżyłeś: finansowym, rodzinnym, uczuciowym, emocjonalnym. O czymś, co chciałeś osiągnąć, o czymś, co przedwcześnie się zakończyło. Przypomnij sobie, co czułeś w tej sytuacji… Z całą pewnością frustrację.
Wszyscy w jakimś momencie życia odczuliśmy frustrację, gdy nie dotarliśmy na metę, nie zrealizowaliśmy jakiegoś marzenia. A kiedy naszym celem jest kupno domu, samochodu, posiadanie dziecka, posada, założenie rodziny i nie udaje się nam tego zrealizować, wówczas się frustrujemy.
A kiedy człowiek się frustruje, natychmiast reaguje w dwojaki sposób.
Najpierw się złości, a złość sprawia, że krzyczy, uderza pięściami, obraża, a nawet zabija. Następnie przechodzi od złości do melancholii, będącej całkowicie przeciwnym uczuciem, i wówczas zaczyna się właśnie proces rezygnacji, jego życie pogrąża się w okresie izolacji, introwersji i głębokiego smutku. A wszystko to dlatego, że ludzie nie są odporni na frustrację. Muszę ci jednak powiedzieć, że frustracja stanowi część życia.
Nie wszystkiego, czego pragniemy, w istocie potrzebujemy, i nie wszystko, czego potrzebujemy, uzyskujemy w chwili, kiedy chcemy.
Musisz więc zmienić to, co dotychczas robiliśmy, a co nie działa. Potrzebujesz jedynie nowego planu, nie tracąc z oczu celu, który chcesz osiągnąć, i określić strategię, która doprowadzi cię do realizacji tego marzenia. Pamiętaj, że nieważne, jak byłoby złożone twoje ukochane marzenie, zawsze będzie jakiś plan, który nie zawiedzie.
Cele szczegółowe
Szczegóły nadają kształt zaplanowanemu celowi poprzez odpowiednie narzędzia, być może drobne, lecz ważne. Powinniśmy pomyśleć o szczegółach, ujrzeć siebie tam, na mecie. Gdy zaś będziemy jasno widzieć metę, będziemy mogli określić ją w kategoriach postępowania i działania.
Bycie skupionym to robienie po kolei wszystkiego tego, co powinno się osiągnąć. Powinniśmy skupiać się na mecie, na tym, co ważne. Gdy bowiem najpierw robisz to, co drugorzędne, tracisz jasność oglądu.
Wszyscy ludzie, którzy odnieśli sukces, zanim to się stało, wiedzieli, dokąd chcą dojść.
Wszyscy ludzie, którym się powiodło, mieli jasno określoną metę i skupiali się na niej.
Odnoszenie sukcesu oznacza bowiem docieranie do mety.
Krok trzeci: Określić korzyści wypływające z ustalenia celów
Pierwszą korzyścią jest to, co każe ci lekceważyć wszystko, co ci nie służy.
a. Słowo „lekceważyć” znaczy lżej coś ważyć
Pragnę ci wyjaśnić, że kiedy ktoś zbliża się do twojego życia, by ci coś powiedzieć, musisz zadać sobie pytanie: czy to słowo pomaga mi dotrzeć na moją metę? Jeśli odpowiedź brzmi: nie, wówczas powinieneś nadać temu mniejszą wagę, gdyż to słowo do niczego ci nie posłuży.
Kiedy ktoś źle cię traktuje i mówi ci rzecz typu: nie nadajesz się, nie masz zdolności, do niczego nie dojdziesz, zawsze to samo, jesteś beznadziejny – zadaj sobie pytanie: czy te słowa są dla mnie przydatne w realizacji mojego marzenia? Jeśli odpowiedź brzmi nie, wówczas powinieneś przykładać do nich mniejszą wagę.
Musisz lekceważyć kłamstwa, gdyż nie służą ci w osiąganiu celów. Śmiej się z nich.
b. Każdy, kto cię nie kocha, będzie się starał cię zranić
Nigdy nie nadawaj wartości temu, co mówią ci osoby, które cię nienawidzą. Ktoś, kto nie cieszy się z twojego celu, kto nie towarzyszy twojemu postępowi, niech sobie mówi, co chce, nawet słuchanie go nie jest warte zachodu, nie zatrzymuj się nawet po to, by pomyśleć, co chciał ci powiedzieć, nie czuj również do niego nienawiści. Nigdy nie wiąż się z osobami, które nie są szczęśliwe z powodu twojego sukcesu.
Jeśli chcesz zrealizować swoje marzenie, nie zwracaj uwagi na opinię ludzi i działaj swobodnie. Dlatego też nigdy nie pozwól, by ktokolwiek oskarżał cię o coś, co nie wyszło, jak się spodziewałeś, lub o coś, czego nie zrobiłeś. Musisz nauczyć się mówić dobrze o sobie, jeśli bowiem początkowo poszło ci źle, teraz masz nowe cele i nowe projekty – pójdzie ci dobrze i się podniesiesz.
c. Twoje marzenie będzie filtrem
Pojawią się ludzie, którzy zbliżą się do ciebie, i ludzie, którzy się oddalą. Marzenie oddali z twego życia ludzi niewłaściwych, a przybliży ludzi właściwych, takich, którzy przydadzą mu wartości.
Twoje marzenie przetwarza otaczających cię ludzi, odejdą ci, którzy już cię nie wspierają, teraz bowiem potrzebujesz osób, które przyniosą kontakty i wniosą do twojego życia wspaniałe idee. Musisz związać się z ludźmi, którzy także chcą zbudować swe marzenie, z tymi, którzy mówią: „Pójdziemy do przodu, uda się nam”, z tymi, którzy myślą o tym, jak stawać się lepszym każdego dnia, i angażują swój czas w rozwój.
d. Nigdy nikogo nie idealizuj
Czujesz się zraniony, ponieważ idealizowałeś kogoś, nie zdając sobie sprawy, że jest on taki jak ty: ma dobre i złe cechy.
Niczego od nikogo nie oczekuj: kiedy pracujesz dla ludzi i spodziewasz się od nich czegoś (że do ciebie zatelefonują, że ci pogratulują, że cię rozpoznają, że będą ci towarzyszyć), a oni cię zawodzą, zechcesz udać się gdzie indziej, nawet porzucić cele, jakie sobie wyznaczyłeś. Właśnie dlatego nie powinieneś niczego od nikogo oczekiwać. Musimy być wolni, by móc być osobami zdrowymi. Mówiąc krótko: musisz porzucić ból, żeby dojść do mety i ujrzeć realizację twojego marzenia.
Pewnego razu wąż zahipnotyzował ptaka, a wówczas ptak stanął bez ruchu i wąż go zjadł. Istnieją ludzie węże i ludzie ptaki.
Każda osoba, która zabiera ci wolność, która cię hipnotyzuje i mówi ci, co masz jeść, jak się ubierać, co możesz robić, a czego nie, to osoba wąż.
Jedynie kilka centymetrów dzieliło ptaka od uratowania się przed hipnozą węża. Są jednak ludzie, których pochwytują osoby będące jak węże: wszystko, co zabiera ci wolność, wszystko, co narzuca ci rytuały, religijne obowiązki, wszystko, co kontroluje twoje życie, nie pochodzi od ludzi wolnych, lecz od ludzi węży.
Wiesz, dlaczego tyle osób czuje, że ich marzenia poniosły fiasko? Ponieważ nie uleczyli swoich emocji, pozostali jeńcami bólu, związani z ludźmi, którzy ich krzywdzili, a teraz żyją, myślą i czują, cały czas płacząc. Znaczy to, że możesz przeżyć całe życie zbolały, lecz musisz dążyć do bycia wolnym w sercu, ponieważ gdy zdołasz być zdrowy, uwolnisz wszystkie swe siły, by osiągnąć swe marzenie.
Jeśli z kolei ktoś powie ci słowo zachęty, jeśli ktoś doda ducha, towarzyszy ci, uczyni coś, co posłuży ci do osiągnięcia twojego najbliższego celu, musisz to docenić. Ludzie, którzy rzucają ci wyzwanie, to ludzie, którzy stymulują cię do zrealizowania twojego marzenia.
Nigdy nie ujrzysz owoców, jeśli najpierw nie będzie przebaczenia i zdrowych uczuć w twoim życiu.
Pewnego razu jeden mężczyzna podszedł do drugiego i powiedział mu:
– Mam plan, interes, który razem zrobimy, marzenie.
Na co tamten odpowiedział:
– Och, a ile będzie mnie to kosztować?
– Niewiele.
– A ile czasu będę musiał temu poświęcić?
– Nie martw się, niedużo, ponieważ to nietrudne.
– Aha. I jaki wysiłek będę musiał podjąć? Jestem bardzo zajętym człowiekiem.
– Spokojnie. Zrealizujesz to marzenie z niewielkim wysiłkiem, w krótkim czasie i z niedużym nakładem pieniędzy.
Wówczas ów mężczyzna odparł:
– Skoro ma mnie to kosztować niewiele wysiłku, niewiele pieniędzy i niewiele czasu, nie interesuje mnie. Jeśli bowiem wymaga to tak niewiele wszystkiego, wyniki również będą niewielkie, a ja pragnę marzenia, które wymaga stu procent pieniędzy, stu procent czasu i stu procent wysiłku, aby w ten sposób uzyskać stuprocentowy rezultat.
Marzenie oznacza całkowite poświęcenie i determinację. Marzenie cię utwierdza i wyrywa z nieróbstwa, a cel odróżnia cię od tłumu.
Pomyśl o sobie nie jak o ptaku czy wężu, lecz jak o orle: zdobywcy.
Co oznacza bycie liderem?
Cecha 1: Liderem jest ten, kto wyznacza sobie niewielkie cele i uczy innych, jak wyznaczać sobie cele
Pewne osoby po prostu wykonują coś, a inne wiedzą, po co muszą to zrobić. I te pierwsze zawsze w końcu pracują dla tych drugich. Jeśli zatem całe życie coś robisz, będziesz niewolnikiem osoby, która wie, po co się to robi.
Cecha 2: Lider nigdy nie mówi, że nie może
Nigdy nie mów: „Nie mogę tego zrobić”, ponieważ kiedy ty to mówisz, jest ktoś, kto właśnie to robi. A jeśli on może, ty także możesz.
Nie kieruj się tym, co myślisz i czujesz. Musisz być wierny prawdzie, a nie swoim uczuciom. Nie pozwól, żeby twoje myśli cię powstrzymywały i hamowały twoje silne postanowienie bycia osobą odnoszącą sukcesy.
Zwycięzcą jest ten, kto zrealizował marzenie z całym poświęceniem i całą determinacją.
Cecha 3: Lider podąża z energią i działa z wysoką samooceną
Pewne osoby, zgodnie z tym, w jakim nastroju wstaną rano, planują dokonać wielkich rzeczy, lecz później, w czasie codziennej drogi, zmieniają zdanie i „maleją”.
Jeśli masz cele i stopniowo je osiągasz, będziesz czuć się coraz lepiej, bardziej zmotywowany, ze zwiększoną samooceną. Poza tym posiadanie celów sprawia, że uruchamia się cały twój potencjał, abyś mógł ujrzeć swoje marzenie zrealizowane.
Dlatego też największym celem jest zmienienie samego siebie, zmienienie sposobu myślenia. W książce Underdevelopment Is a State of Mind (Spowolniony rozwój to stan umysłu) Lawrence E. Harrison analizuje przyczyny, dla których Australia, mająca takie same zasoby jak Argentyna, należy do najbardziej rozwiniętych krajów, a Argentyna nie. I dochodzi do wniosku, że „kultura lub określony poziom myślenia są powodem, dla którego jakiś naród prosperuje lub żyje w biedzie”.
Przez lata głoszono w Argentynie „teorię zależności”: jesteśmy w złej sytuacji, ponieważ Amerykanie nas uciskają, ponieważ Międzynarodowy Fundusz Walutowy zabiera nam wszystkie pieniądze, ponieważ rosną ceny ropy, ponieważ firmy międzynarodowe…
A Harrison twierdzi, że prawdziwe bogactwo lub ubóstwo krajów zależy od ich sposobu myślenia.
Polega to na tym, że dla większości ludzi problemy stają się tragedią. A to błąd. Problemy są niczym szczebel wiodący na nowy poziom, do nowych szans dotarcia do naszych celów. Z tej właśnie przyczyny powinniśmy zmienić naszą strukturę myślenia, dziedziczoną od pokoleń, i myśleć, że zostaliśmy stworzeni do rozwiązania każdego problemu.
Jest w tobie zawodowiec, jest mistrz, jest architekt, jest artysta. Problem stanowi to, że tego nie wiesz.
Jedyne zadanie bólu bądź trudności to wyrwanie cię ze strefy komfortu i przypomnienie ci, że masz marzenie do zrealizowania. Trudność nie może być twoim pętem, musi być trampoliną, na której się zatrzymasz i ponownie zaplanujesz następne kroki, początkiem, w którym zaczniesz budować to, czego nigdy wcześniej nie robiłeś.
Nasz umysł powinien być umysłem rozwiązania i zdecydowania, przeznaczenia i zdobycia. Pragnąc mieć taki umysł, musimy jednak wiedzieć, że umysł niewolnika uczepia się problemu. Z kolei umysł zdobywcy mówi: „Widzę rozwiązanie i mówię o tym rozwiązaniu, gdyż jestem zdecydowany rozwiązać ten problem”.
Pierwszą rzeczą, którą musisz zrobić w celu zbudowania swojego marzenia, jest zwizualizowanie go w duchu. Kiedy ujrzysz w sercu, że marzenie jest zrealizowane, pewniejsze jest to, że ujrzysz jego realizację w rzeczywistości. Jeśli zatem chcemy osiągnąć nasze cele, musimy nauczyć się aktywować niezwykle ważną zasadę: zasadę wizualizacji, wizji.
Jedyne, co sprawi, że zrealizujesz swe marzenie, to nie przekonanie w umyśle, lecz wizja. Wizja bowiem aktywuje twoją wyobraźnię, gdyż jest odmienna od sposobu myślenia.
Słyszałeś kiedyś, co mówi osoba, która nie miała okazji uczyć się w młodości, lecz teraz ma? „Po co mam to teraz robić, kiedy jestem już stary? To już niemożliwe! Jak mam chodzić na studia z tymi wszystkimi młodymi ludźmi?!".
Dlatego też koniecznie musisz ujrzeć się w swojej wizji, ze zrealizowanym marzeniem, jako że wizja stawia wyzwanie twoim schematom, strukturze umysłowej, sposobowi myślenia, ale również mówi ci i pokazuje, że taki sposób myślenia już niczemu nie służy.
Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki